- Το εμπορικό έλλειμμα της Ελλάδας μειώθηκε κατά 6% το δεκάμηνο του 2025, φτάνοντας τα 27,10 δισ. ευρώ.
- Η μείωση οφείλεται κυρίως στην υποχώρηση των εισαγωγών ενεργειακών προϊόντων.
- Οι συνολικές εξαγωγές και εισαγωγές παρουσίασαν πτώση, αλλά χωρίς τα πετρελαιοειδή, υπήρξε άνοδος.
- Οι εισαγωγές από τρίτες χώρες μειώθηκαν σημαντικά, ενώ οι εξαγωγές προς αυτές επίσης υποχώρησαν.
- Η βασική εξαγωγική δραστηριότητα της χώρας, εκτός πετρελαιοειδών και πλοίων, κινήθηκε ανοδικά.
Το εμπορικό έλλειμμα της Ελλάδας παρουσίασε σημαντική συρρίκνωση κατά 6% το δεκάμηνο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου του 2025, φτάνοντας τα 27,10 δισ. ευρώ από 28,83 δισ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2024. Αυτή η βελτίωση οφείλεται κυρίως στη μεγαλύτερη μείωση των εισαγωγών σε σχέση με τις εξαγωγές, με την επίδραση των πετρελαιοειδών να είναι καθοριστική.
Η πρόσφατη δημοσίευση των προσωρινών στοιχείων από την Ελληνική Στατιστική Αρχή για τις εμπορευματικές συναλλαγές του δεκαμήνου Ιανουαρίου-Οκτωβρίου 2025, προσφέρει μια λεπτομερή εικόνα της πορείας της ελληνικής οικονομίας σε ένα μεταβαλλόμενο διεθνές περιβάλλον. Οι τάσεις που καταγράφονται, ιδίως όσον αφορά την επίδραση των ενεργειακών προϊόντων, είναι κρίσιμες για την κατανόηση της συνολικής οικονομικής δυναμικής και των προκλήσεων που αντιμετωπίζει η χώρα.
Η συνολική εικόνα εξαγωγών και εισαγωγών
Κατά το δεκάμηνο του 2025, οι ελληνικές εμπορευματικές συναλλαγές παρουσίασαν υποχώρηση τόσο στις εξαγωγές όσο και στις εισαγωγές. Συγκεκριμένα, οι εξαγωγές διαμορφώθηκαν στα 40,33 δισ. ευρώ, σημειώνοντας μείωση 3,7% σε σύγκριση με τα 41,87 δισ. ευρώ της αντίστοιχης περιόδου του 2024. Παρά τη συνολική αυτή πτώση, είναι σημαντικό να επισημανθεί ότι οι εξαγωγές χωρίς πετρελαιοειδή κατέγραψαν άνοδο 2,7%, ενώ χωρίς πετρελαιοειδή και πλοία η αύξηση έφτασε το 2,9%. Αυτό υποδεικνύει μια βασική εξαγωγική δραστηριότητα που κινήθηκε ανοδικά, αποσυνδεδεμένη από τις διακυμάνσεις της ενεργειακής αγοράς.
Αντίστοιχα, οι εισαγωγές μειώθηκαν κατά 4,6%, φτάνοντας τα 67,44 δισ. ευρώ έναντι 70,70 δισ. ευρώ το 2024. Ωστόσο, χωρίς την επίδραση των πετρελαιοειδών, οι εισαγωγές παρουσίασαν αύξηση 2,2%, ενώ χωρίς πετρελαιοειδή και πλοία η άνοδος περιορίστηκε στο 1,9%. Αυτή η εξέλιξη καταδεικνύει ότι η μείωση στο συνολικό ύψος των εισαγωγών αποδίδεται κυρίως στη σημαντική υποχώρηση των ενεργειακών προϊόντων, ένα στοιχείο που επηρεάζει άμεσα το εμπορικό ισοζύγιο της χώρας.
Η εξέλιξη του εμπορικού ελλείμματος
Ως άμεσο αποτέλεσμα των παραπάνω τάσεων, το εμπορικό έλλειμμα στο δεκάμηνο του 2025 περιορίστηκε στα 27,10 δισ. ευρώ από 28,83 δισ. ευρώ το 2024, καταγράφοντας μείωση 6%. Αυτή η βελτίωση αντανακλά κυρίως την ισχυρότερη μείωση των εισαγωγών σε σχέση με τις εξαγωγές. Ωστόσο, η ανάλυση χωρίς την επίδραση των πετρελαιοειδών δείχνει μια διαφορετική εικόνα. Χωρίς τα πετρελαιοειδή, το έλλειμμα εμφανίζεται αυξημένο κατά 1,6%, ενώ χωρίς πετρελαιοειδή και πλοία η αύξηση περιορίζεται στο 0,6%. Αυτό υπογραμμίζει ότι η αποκλιμάκωση του συνολικού ελλείμματος οφείλεται σχεδόν αποκλειστικά στις μεταβολές της ενεργειακής αγοράς, και όχι σε μια δομική βελτίωση του εμπορικού ισοζυγίου σε άλλους τομείς.
Προτεινόμενο Από τα ρωμαϊκά «calendae» στην ελληνική παράδοση: Η κρυφή ιστορία πίσω από τα Κάλαντα
Νομικοί και οικονομικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η εξάρτηση της ελληνικής οικονομίας από τις τιμές της ενέργειας παραμένει ένα κρίσιμο ζήτημα, καθώς οι διακυμάνσεις σε αυτόν τον τομέα μπορούν να επηρεάσουν σημαντικά τους μακροοικονομικούς δείκτες. Η σταθερή άνοδος των εξαγωγών εκτός πετρελαιοειδών, ωστόσο, αποτελεί ένα θετικό σημάδι για την ανθεκτικότητα και την ανταγωνιστικότητα της ελληνικής παραγωγής, παρόλο που το κατά κεφαλήν εισόδημα παραμένει πρόκληση.
Συναλλαγές με Ε.Ε. και τρίτες χώρες
Ιδιαίτερη σημασία έχουν και τα στοιχεία για τη διάρθρωση των συναλλαγών με την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις τρίτες χώρες. Οι εισαγωγές από την Ε.Ε. αυξήθηκαν στα 37,19 δισ. ευρώ, ενώ από τρίτες χώρες σημείωσαν σημαντική κάμψη, υποχωρώντας στα 30,25 δισ. ευρώ, μειωμένες κατά 12,4% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Στις εξαγωγές, οι αποστολές προς κράτη-μέλη της Ε.Ε. διαμορφώθηκαν στα 23,02 δισ. ευρώ, καταγράφοντας μια ελαφρά μείωση, ενώ προς τρίτες χώρες περιορίστηκαν στα 17,32 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας πτώση 8%. Η στροφή της Ευρώπης απέναντι στην Κίνα ενδέχεται να επηρεάζει αυτές τις τάσεις.
Από την ανάλυση των στοιχείων κατά κατηγορίες προϊόντων, προκύπτει ότι στις εισαγωγές κυριαρχούν τα μηχανήματα και το υλικό μεταφορών, τα χημικά προϊόντα, καθώς και τα βιομηχανικά είδη πρώτης ύλης. Στις εξαγωγές, ισχυρή είναι η παρουσία των τροφίμων, των χημικών προϊόντων και των ορυκτών καυσίμων, με σημαντικές διαφοροποιήσεις μεταξύ των συναλλαγών με την Ε.Ε. και με τρίτες χώρες. Τα στοιχεία αυτά, σε συνδυασμό με την υπέρβαση στόχων στον προϋπολογισμό, σκιαγραφούν ένα περίπλοκο οικονομικό τοπίο.
Οι αντιδράσεις και τα επόμενα βήματα
Η μείωση του εμπορικού ελλείμματος, αν και θετική σε πρώτη ανάγνωση, απαιτεί προσεκτική αξιολόγηση των υποκείμενων παραγόντων. Η εξάρτηση από τις τιμές των ενεργειακών προϊόντων καθιστά την ελληνική οικονομία ευάλωτη σε εξωτερικούς κραδασμούς. Η κυβέρνηση και οι αρμόδιοι φορείς καλούνται να ενισχύσουν περαιτέρω τους κλάδους που παρουσιάζουν δυναμική στις εξαγωγές εκτός πετρελαιοειδών, προκειμένου να επιτευχθεί μια πιο ισορροπημένη και βιώσιμη ανάπτυξη του εξωτερικού εμπορίου. Η συνεχής παρακολούθηση των δεδομένων, όπως και των απλήρωτων φόρων, είναι απαραίτητη για τη χάραξη αποτελεσματικών πολιτικών.
