- Η ΑΑΔΕ ελέγχει χιλιάδες ύποπτα αιτήματα επιστροφής ΦΠΑ.
- Στο στόχαστρο επιχειρήσεις με δυσανάλογα υψηλές απαιτήσεις επιστροφής.
- Αξιοποιούνται τα δεδομένα myDATA και οι ενδοκοινοτικές συναλλαγές.
- Έλεγχοι σε νεοσύστατες εταιρείες με μηδενική δραστηριότητα.
- Αυστηρές κυρώσεις για αποκλίσεις και εικονικές δηλώσεις.
Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) δρομολογεί μπαράζ ελέγχων στις επιστροφές ΦΠΑ, εστιάζοντας σε χιλιάδες αιτήματα που χαρακτηρίζονται ως υψηλού κινδύνου για απάτη. Σύμφωνα με τα κριτήρια ανάλυσης κινδύνου, στο στόχαστρο μπαίνουν επιχειρήσεις με δυσανάλογες αποκλίσεις μεταξύ του δηλωθέντος τζίρου και των αιτούμενων ποσών, με την εφορία να απαιτεί πλέον πρόσθετες εξηγήσεις για κάθε ύποπτη συναλλαγή.
| Προφίλ Υψηλού Κινδύνου | Κριτήριο Ελέγχου |
|---|---|
| Δυσανάλογος Τζίρος | Αίτημα επιστροφής άνω του 50% του ετήσιου κύκλου εργασιών. |
| Νεοσύστατες Εταιρείες | Αιτήματα δεκάδων χιλιάδων ευρώ στους πρώτους μήνες λειτουργίας. |
| Μηδενικές Δηλώσεις | Υποβολή μηδενικού ΦΠΑ ενώ υπάρχουν ενδοκοινοτικές συναλλαγές. |
| Εποχικές Επιχειρήσεις | Υψηλές απαιτήσεις επιστροφής εκτός περιόδου αιχμής. |
| Ιστορικό Παραβάσεων | Επαναλαμβανόμενες απορρίψεις ή παλαιότερες φορολογικές παραβάσεις. |
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια της προσπάθειας να περιοριστεί το υψηλό υπόλοιπο εκκρεμών επιστροφών, το οποίο ξεπερνά το 1 δισ. ευρώ. Η φορολογική διοίκηση επιδιώκει να ξεκαθαρίσει το τοπίο, διασφαλίζοντας ότι η ρευστότητα θα κατευθυνθεί στις υγιείς επιχειρήσεις και όχι σε σχήματα που χρησιμοποιούν εικονικά τιμολόγια για να καρπωθούν παράνομα δημόσιο χρήμα μέσω της καταστρατήγησης της νομοθεσίας.
Τα κριτήρια ανάλυσης κινδύνου και οι διασταυρώσεις
Στο επίκεντρο των διασταυρώσεων βρίσκονται επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες που αιτούνται επιστροφές ΦΠΑ οι οποίες κρίνονται δυσανάλογα υψηλές σε σχέση με τον δηλωθέντα κύκλο εργασιών τους. Χαρακτηριστικές θεωρούνται οι περιπτώσεις επιχειρήσεων με χαμηλό τζίρο, οι οποίες ζητούν επιστροφή δεκάδων χιλιάδων ευρώ, χωρίς τα στοιχεία των περιοδικών δηλώσεων να δικαιολογούν τα ποσά αυτά.
«Ιδιαίτερη βαρύτητα δίνεται σε φορολογούμενους που υπέβαλαν μηδενικές δηλώσεις ΦΠΑ, ενώ από τα ψηφιακά δεδομένα προκύπτει πραγματική οικονομική δραστηριότητα.»
Παράλληλα, αυξημένη προσοχή δίνεται σε αποκλίσεις μεταξύ δηλωθέντων δεδομένων και αιτούμενων επιστροφών, αλλά και σε φορολογούμενους με ιστορικό παραβάσεων ή επαναλαμβανόμενη ύποπτη συμπεριφορά. Η χρήση εργαλείων τεχνητής νοημοσύνης επιτρέπει πλέον στην ΑΑΔΕ να εντοπίζει μοτίβα που υποδεικνύουν φοροδιαφυγή με μεγαλύτερη ακρίβεια από ποτέ.
Προτεινόμενο Συλλογικές συμβάσεις εργασίας: Οι αλλαγές που συζητούνται στο Μαξίμου και οι ανησυχίες
Οι κατηγορίες που μπαίνουν στο «στόχαστρο»
Σαρωτικοί έλεγχοι προγραμματίζονται και για νεοσύστατες ή εποχικές επιχειρήσεις που εμφανίζουν αιφνίδια μεγάλες απαιτήσεις επιστροφής ΦΠΑ, χωρίς να προκύπτει αντίστοιχη οικονομική δραστηριότητα. Εταιρείες που ιδρύθηκαν πρόσφατα, με περιορισμένη συναλλακτική κίνηση, αναμένεται να κληθούν για πρόσθετες εξηγήσεις και εκτεταμένες διασταυρώσεις στοιχείων.
Επιπλέον, η φορολογική αρχή εστιάζει σε:
- Επιχειρήσεις με ετήσιο κύκλο εργασιών 40.000 ευρώ που ζητούν επιστροφή 25.000 ευρώ.
- Επαγγελματίες με σταθερά χαμηλά έσοδα που εμφανίζουν αιφνίδια αύξηση αιτημάτων.
- Εποχικές μονάδες που ζητούν υψηλές επιστροφές εκτός περιόδου αιχμής.
- Φορολογούμενους με μηδενικές δηλώσεις που εμφανίζουν ενδοκοινοτικές συναλλαγές.
Ο ρόλος των myDATA και των ψηφιακών πηγών
Μέσω των ηλεκτρονικών βιβλίων myDATA, των ενδοκοινοτικών συναλλαγών και άλλων ψηφιακών πηγών, η φορολογική διοίκηση επιχειρεί να εντοπίσει περιπτώσεις απόκρυψης εσόδων. Η διασύνδεση των POS και η αυτόματη απόδοση του ΦΠΑ αποτελούν μέρος ενός ευρύτερου σχεδιασμού για τον περιορισμό του κενού ΦΠΑ στην ελληνική αγορά.
Εν αναμονή των νέων διασταυρώσεων, φοροτεχνικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η αυστηροποίηση των κριτηρίων θα οδηγήσει σε προσωρινό «πάγωμα» των επιστροφών για όσους δεν μπορούν να δικαιολογήσουν τις δαπάνες τους. Η διαφάνεια στις συναλλαγές αποτελεί πλέον μονόδρομο για την αποφυγή εξοντωτικών προστίμων και διοικητικών κυρώσεων.
Οι αντιδράσεις και τα επόμενα βήματα
Η ΑΑΔΕ προειδοποιεί ότι οι έλεγχοι θα είναι εξονυχιστικοί, ειδικά για όσους έχουν ιστορικό απορρίψεων στο παρελθόν. Οι επιχειρήσεις καλούνται να είναι ιδιαίτερα προσεκτικές στην τεκμηρίωση των αγορών και επενδύσεων που δικαιολογούν την επιστροφή φόρου, καθώς η διασταύρωση με τραπεζικά δεδομένα είναι πλέον αυτόματη. Η επόμενη μέρα στη φορολογική συμμόρφωση απαιτεί πλήρη ευθυγράμμιση με τα ψηφιακά πρότυπα της εφορίας.
Πώς να αποφύγετε τις καθυστερήσεις στις επιστροφές
- Διασφαλίστε την πλήρη ταύτιση των δεδομένων myDATA με τις περιοδικές δηλώσεις ΦΠΑ.
- Τεκμηριώστε αναλυτικά κάθε μεγάλη επένδυση ή αγορά παγίων με τα αντίστοιχα παραστατικά.
- Αποφύγετε τις μηδενικές δηλώσεις εάν υπάρχει έστω και μικρή συναλλακτική δραστηριότητα.
- Διατηρήστε ενημερωμένο το προφίλ της επιχείρησης στο myAADE για άμεση επικοινωνία.
