- Από το 2026, η ΑΑΔΕ εφαρμόζει αυτόματους ελέγχους στα ενοίκια για πάταξη της φοροδιαφυγής.
- Το Μητρώο Ιδιοκτησίας Ακινήτων θα εντοπίζει αναντιστοιχίες στις δηλώσεις ιδιοκτητών-ενοικιαστών.
- Οι έλεγχοι θα επεκταθούν σε τραπεζικούς λογαριασμούς για αδήλωτες συναλλαγές και χαμηλά ενοίκια.
- Υποχρεωτική η πληρωμή ενοικίων μέσω τράπεζας από 1η Ιανουαρίου 2026.
- Κυρώσεις για ιδιοκτήτες (έκπτωση φόρου) και ενοικιαστές (επίδομα ενοικίου) που δεν συμμορφώνονται.
Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) εντείνει τους ελέγχους στα ετήσια μισθώματα ακινήτων, εφαρμόζοντας από το νέο έτος (2026) αυτόματους και καθολικούς ελέγχους. Στόχος είναι ο περιορισμός της φοροδιαφυγής και η αντιμετώπιση της υποδήλωσης εισοδημάτων, με το νέο σύστημα να εντοπίζει άμεσα τις αναντιστοιχίες μεταξύ ιδιοκτητών και ενοικιαστών.
Η νέα αυτή εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια των προσπαθειών της φορολογικής διοίκησης να καλύψει ένα σημαντικό κενό που υπήρχε μέχρι σήμερα, καθώς η ΑΑΔΕ δεν είχε τη δυνατότητα να διαπιστώνει σε πραγματικό χρόνο αν ιδιοκτήτης και ενοικιαστής δήλωναν τα ίδια ποσά. Το κενό αυτό είχε οδηγήσει στη διαπίστωση λαθών και παραλείψεων στους σχετικούς κωδικούς του εντύπου Ε1, οι οποίες αναδείχθηκαν ιδίως κατά τη διαδικασία επιστροφής ενοικίου, όπου χιλιάδες πολίτες έλαβαν ελλιπή ή λανθασμένα ποσά.
Οι νέοι αυτόματοι έλεγχοι της ΑΑΔΕ
Από την 1η Ιανουαρίου 2026, τίθενται σε εφαρμογή αυτόματοι και καθολικοί έλεγχοι στα δηλωθέντα στοιχεία ιδιοκτητών και ενοικιαστών για τα ετήσια μισθώματα. Με την ενεργοποίηση του Μητρώου Ιδιοκτησίας Ακινήτων, το σύστημα της ΑΑΔΕ θα εντοπίζει αυτόματα τις αναντιστοιχίες στα δηλωθέντα στοιχεία των συμβαλλόμενων, τόσο στις μισθώσεις όσο και στις αγοραπωλησίες ακινήτων. Σε περιπτώσεις όπου πωλητής και αγοραστής ή ιδιοκτήτης και ενοικιαστής δηλώνουν διαφορετικά ποσά, θα ενεργοποιείται άμεσα μηχανισμός ελέγχου, παρέχοντας στοιχεία στους ελεγκτές της φορολογικής διοίκησης.
Επέκταση ελέγχων και υποχρεωτικές πληρωμές
Οι έλεγχοι δεν θα περιορίζονται μόνο στη σύγκριση των δηλώσεων, αλλά θα επεκτείνονται, όπου απαιτείται, σε τραπεζικούς λογαριασμούς, πιστωτικές κάρτες και λοιπά περιουσιακά στοιχεία των φορολογουμένων. Στόχος είναι να διαπιστωθεί αν υφίστανται αδήλωτες συναλλαγές, ενισχύοντας την προσπάθεια για την πάταξη της φοροδιαφυγής. Αντίστοιχα, θα εξετάζονται και περιπτώσεις ενοικίων που εμφανίζονται σημαντικά χαμηλότερα από τα επίπεδα της αγοράς, γεγονός που συχνά υποκρύπτει υποδήλωση εισοδήματος.
Παράλληλα, από την 1η Ιανουαρίου 2026, καταργείται η πληρωμή ενοικίων με μετρητά, καθώς η καταβολή τους θα γίνεται υποχρεωτικά μέσω τραπεζικού συστήματος. Αυτό το μέτρο, όπως τονίζεται και σε πρόσφατα δημοσιεύματα, στοχεύει στην ενίσχυση της διαφάνειας και τον περιορισμό των «μαύρων» μισθώσεων. Η φορολογική διοίκηση επισημαίνει ότι η μέση δηλωθείσα δαπάνη ενοικίου παραμένει διαχρονικά χαμηλή και δεν ανταποκρίνεται στις πραγματικές συνθήκες της αγοράς, ενισχύοντας τις υποψίες για εκτεταμένη υποδήλωση, κάτι που παρατηρείται και στα δηλωθέντα μισθώματα φοιτητικών κατοικιών.
Οι επιπτώσεις στην αγορά ακινήτων
Οι νέες διατάξεις αναμένεται να επιφέρουν σημαντικές αλλαγές στην αγορά ακινήτων, καθώς το Μητρώο θα αξιοποιείται και για την εξαγωγή συμπερασμάτων σχετικά με τις πραγματικές τιμές ενοικίασης και πώλησης. Αυτό θα προσφέρει μια πιο ακριβή εικόνα της αγοράς και θα συμβάλει στην καταπολέμηση των αθέμιτων πρακτικών. Σε περίπτωση παραβίασης της νομοθεσίας, οι ιδιοκτήτες θα χάνουν την προβλεπόμενη έκπτωση κατά τη φορολόγηση των εισοδημάτων από ενοίκια, ενώ οι ενοικιαστές θα στερούνται το επίδομα ενοικίου που αντιστοιχεί σε ένα μηνιαίο μίσθωμα.
Τι αναμένεται το 2026
Το 2026 σηματοδοτεί μια νέα εποχή διαφάνειας και αυστηρότερων ελέγχων στην αγορά ακινήτων. Οι αυτόματοι μηχανισμοί της ΑΑΔΕ, σε συνδυασμό με την υποχρεωτική χρήση του τραπεζικού συστήματος για τις πληρωμές, αναμένεται να περιορίσουν σημαντικά τη φοροδιαφυγή και την υποδήλωση εισοδημάτων. Η εφαρμογή των μέτρων αυτών στοχεύει στη δημιουργία ενός πιο δίκαιου και διαφανούς πλαισίου για όλους τους εμπλεκόμενους, ενισχύοντας τα δημόσια έσοδα και την εμπιστοσύνη στο φορολογικό σύστημα.
Τι πρέπει να προσέξετε με τους νέους ελέγχους ενοικίων
- Βεβαιωθείτε ότι τα δηλωθέντα ποσά ενοικίου συμφωνούν απόλυτα μεταξύ ιδιοκτήτη και ενοικιαστή.
- Πραγματοποιείτε όλες τις πληρωμές ενοικίου αποκλειστικά μέσω τραπεζικού συστήματος από 1η Ιανουαρίου 2026.
- Ελέγξτε αν το δηλωθέν ενοίκιο αντιστοιχεί στα πραγματικά επίπεδα της αγοράς για να αποφύγετε ελέγχους.
- Συμβουλευτείτε λογιστή για τυχόν απορίες σχετικά με το Μητρώο Ιδιοκτησίας Ακινήτων και τις νέες διατάξεις.
