- Ο πρόεδρος του Τουρκμενιστάν, Σερντάρ Μπερντιμουχαμέντοφ, υπαινίχθηκε πολιτικές μεταρρυθμίσεις.
- Οι δηλώσεις έγιναν ενόψει διεθνούς συνάντησης με Πούτιν, Ερντογάν και Πεσκιάν.
- Η χώρα γιορτάζει την 30ή επέτειο της διακήρυξης ουδετερότητάς της.
- Έχουν ήδη γίνει βήματα προς το άνοιγμα, όπως χαλάρωση στα social media και ρύθμιση κρυπτονομισμάτων.
- Το Τουρκμενιστάν, πλούσιο σε φυσικό αέριο, επιδιώκει διαφοροποίηση της οικονομίας και ένταξη στον ΠΟΕ.
Ο πρόεδρος του Τουρκμενιστάν, Σερντάρ Μπερντιμουχαμέντοφ, άφησε να εννοηθεί την Παρασκευή την πιθανότητα πολιτικών μεταρρυθμίσεων, λίγο πριν φιλοξενήσει μια σπάνια διεθνή συνάντηση στην οποία συμμετείχαν ομόλογοί του από τη Ρωσία, την Τουρκία, το Ιράν και άλλες χώρες. Οι δηλώσεις έγιναν στην κρατική εφημερίδα Turkmenistan Today, τιμώντας την 30ή επέτειο της διακήρυξης ουδετερότητας του πρώην σοβιετικού έθνους.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια μιας μακράς περιόδου απομόνωσης για το Τουρκμενιστάν, μια χώρα με τεράστια αποθέματα φυσικού αερίου, η οποία έχει διατηρήσει ένα αυταρχικό και αδιαφανές σύστημα διακυβέρνησης. Η φιλοξενία μιας τόσο υψηλού επιπέδου διεθνούς συνάντησης, σε συνδυασμό με τις δηλώσεις περί μεταρρυθμίσεων, σηματοδοτεί μια πιθανή αλλαγή στην εξωτερική και εσωτερική πολιτική της χώρας.
Οι υπαινιγμοί του προέδρου για δημοκρατικές μεταρρυθμίσεις
Ο Πρόεδρος Σερντάρ Μπερντιμουχαμέντοφ, τον οποίο οι επικριτές χαρακτηρίζουν ως επικεφαλής ενός αυταρχικού συστήματος, προέβη στις δηλώσεις του στην κρατική εφημερίδα Turkmenistan Today. «Διεξάγουμε εκτεταμένες εργασίες με στόχο τη μετατροπή της ουδέτερης χώρας μας σε ένα ισχυρό, δημοκρατικό και κράτος δικαίου, όπου οι πολίτες ζουν ευτυχισμένες ζωές», ανέφερε ο Μπερντιμουχαμέντοφ στο άρθρο, χωρίς ωστόσο να δώσει περαιτέρω λεπτομέρειες για το περιεχόμενο ή το χρονοδιάγραμμα των μεταρρυθμίσεων.
Η δημοσίευση του άρθρου έγινε την παραμονή ενός φόρουμ στην πρωτεύουσα Ασγκαμπάτ, αφιερωμένου στην διεθνή ουδετερότητα του πλούσιου σε φυσικό αέριο κράτους της Κεντρικής Ασίας. Μεταξύ των παρευρισκομένων ήταν ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν, ο Τούρκος Πρόεδρος Ταγίπ Ερντογάν και ο Ιρανός Μασούντ Πεσκιάν. Η παρουσία αυτών των ηγετών υπογραμμίζει τη γεωπολιτική σημασία του Τουρκμενιστάν στην ευρύτερη περιοχή.
Η ιστορική ουδετερότητα και οι σημερινές προκλήσεις
Το Τουρκμενιστάν, μια χώρα κυρίως ερήμου με 7 εκατομμύρια κατοίκους και τα τέταρτα μεγαλύτερα αποθέματα φυσικού αερίου στον κόσμο, διακήρυξε επίσημα την ουδετερότητά του το 1995. Αυτό συνέβη υπό τον πρώτο του πρόεδρο, Σαπαρμουράτ Νιγιαζόφ, ο οποίος απέρριψε τόσο τη δυτική όσο και τη ρωσική επιρροή. Μέχρι τον θάνατό του το 2006, ο Νιγιαζόφ διατήρησε αυστηρό έλεγχο στην πολιτική, μια πολιτική απομόνωσης από τον έξω κόσμο και μια οικονομία που βασιζόταν σε μεγάλο βαθμό στις εξαγωγές φυσικού αερίου.
Από την ανάληψη της προεδρίας το 2022, διαδεχόμενος τον πατέρα του, ο Σερντάρ Μπερντιμουχαμέντοφ έχει σηματοδοτήσει κάποιο άνοιγμα. Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές είναι η έλλειψη συγκεκριμένων χρονοδιαγραμμάτων και λεπτομερειών για τις εξαγγελθείσες μεταρρυθμίσεις, γεγονός που εγείρει ερωτήματα σχετικά με την πραγματική έκταση και το βάθος των αλλαγών. Διπλωματικοί κύκλοι παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις, καθώς η πραγματική δημοκρατικοποίηση σε μια τόσο κλειστή κοινωνία απαιτεί σημαντικές θεσμικές αλλαγές.
Τα πρώτα βήματα προς το άνοιγμα
Οι πρώτες ενδείξεις αυτού του ανοίγματος περιλαμβάνουν τη χαλάρωση των περιορισμών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και την υπόσχεση της κυβέρνησης να ανοίξει νέες αεροπορικές συνδέσεις. Επιπλέον, σχεδιάζεται η φιλελευθεροποίηση του καθεστώτος βίζας με την εισαγωγή ηλεκτρονικών βίζας για ορισμένους ξένους επισκέπτες. Το Τουρκμενιστάν δηλώνει επίσης ότι επιθυμεί να ενταχθεί στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου και να διαφοροποιήσει την οικονομία του από τις εξαγωγές φυσικού αερίου, οι περισσότερες εκ των οποίων κατευθύνονται στην Κίνα.
Ένα άλλο σημαντικό βήμα, όπως μεταδίδει το Reuters, ήταν η ψήφιση νόμου τον περασμένο μήνα που εισάγει ένα ρυθμιστικό πλαίσιο για την εξόρυξη και την εμπορία κρυπτονομισμάτων, μια κίνηση που δείχνει προσαρμογή στις σύγχρονες οικονομικές τάσεις. Η Πολωνία, για παράδειγμα, έχει επίσης αντιμετωπίσει προκλήσεις στη ρύθμιση των κρυπτονομισμάτων, αναδεικνύοντας την πολυπλοκότητα του θέματος.
Η επόμενη μέρα για το Τουρκμενιστάν
Οι ανακοινώσεις του Προέδρου Μπερντιμουχαμέντοφ, αν και ασαφείς ως προς τις λεπτομέρειες, δημιουργούν προσδοκίες για μια πιο ανοιχτή και δυναμική πορεία για το Τουρκμενιστάν. Η παρουσία ηγετών όπως ο Βλαντιμίρ Πούτιν, ο οποίος έχει συζητήσει πρόσφατα για ειρηνευτικές συμφωνίες στην Ουκρανία, και ο Ταγίπ Ερντογάν, υπογραμμίζει την επιθυμία της χώρας να ενισχύσει τους διεθνείς της δεσμούς. Παρόμοιες χώρες της Κεντρικής Ασίας, όπως το Κιργιστάν, έχουν επίσης βρεθεί στο επίκεντρο για ζητήματα δημοκρατικών ελευθεριών.
Η πορεία προς τη δημοκρατία και τη διαφάνεια είναι συνήθως μακρά και γεμάτη προκλήσεις, ειδικά για χώρες με ιστορικό αυταρχικής διακυβέρνησης. Το Τουρκμενιστάν, με την πλούσια ενεργειακή του κληρονομιά και τη στρατηγική του θέση, βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι. Η υλοποίηση των υποσχέσεων για μεταρρυθμίσεις θα καθορίσει όχι μόνο το μέλλον των πολιτών του αλλά και τον ρόλο του στην παγκόσμια σκηνή.
