- Έκθεση SIPRI: Μείωση εσόδων 10% για τις κινεζικές στρατιωτικές εταιρείες το 2024.
- Αιτία: Εκτεταμένες εκκαθαρίσεις διαφθοράς που καθυστέρησαν συμβάσεις και προμήθειες.
- Αντίθεση: Παγκόσμια αύξηση εσόδων στον αμυντικό τομέα, με την Κίνα να αποτελεί εξαίρεση.
- Επιπτώσεις: Αβεβαιότητα για τον εκσυγχρονισμό του PLA και καθυστερήσεις σε προγράμματα προηγμένων συστημάτων.
- Μακροπρόθεσμα: Συνεχείς επενδύσεις αλλά με αυξημένο κόστος και αυστηρότερο έλεγχο.
Τα έσοδα των γιγαντιαίων στρατιωτικών εταιρειών της Κίνας μειώθηκαν πέρυσι, καθώς οι εκκαθαρίσεις διαφθοράς επιβράδυναν τις συμβάσεις όπλων και τις προμήθειες, σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε σήμερα, Δευτέρα, από το κορυφαίο think tank για τις συγκρούσεις, το Stockholm International Peace Research Institute (SIPRI). Η πτώση αυτή έρχεται σε αντίθεση με την ισχυρή παγκόσμια ανάπτυξη στον τομέα των εξοπλισμών, η οποία τροφοδοτείται από πολέμους και περιφερειακές εντάσεις.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια των ευρύτερων προσπαθειών καταπολέμησης της διαφθοράς που ξεκίνησε ο Πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ το 2012, με στόχο μεταξύ άλλων και τον Λαϊκό Απελευθερωτικό Στρατό (PLA). Η πρόσφατη στοχοποίηση της Δύναμης Πυραύλων του PLA το 2023 και η αποπομπή ανώτατων στρατηγών τον περασμένο Οκτώβριο υπογραμμίζουν την πολιτική βούληση για εκκαθάριση, αλλά και τις επιπτώσεις στην αμυντική βιομηχανία της χώρας.
Οι επιπτώσεις των εκκαθαρίσεων στη στρατιωτική βιομηχανία
Οι κατηγορίες για διαφθορά στις κινεζικές προμήθειες όπλων οδήγησαν σε αναβολές ή ακυρώσεις μεγάλων συμβάσεων εξοπλισμών το 2024, όπως δήλωσε ο Nan Tian, διευθυντής του Προγράμματος Στρατιωτικών Δαπανών και Παραγωγής Όπλων του SIPRI. Αυτό δημιουργεί βαθύτερη αβεβαιότητα σχετικά με την πορεία των προσπαθειών εκσυγχρονισμού του κινεζικού στρατού και το πότε θα υλοποιηθούν οι νέες δυνατότητες. Η καταστολή της διαφθοράς έφτασε στα ανώτερα κλιμάκια του στρατού, με οκτώ κορυφαίους στρατηγούς να αποβάλλονται από το κυβερνών Κομμουνιστικό Κόμμα τον Οκτώβριο του 2025, συμπεριλαμβανομένου του δεύτερου στην ιεραρχία στρατηγού της χώρας, He Weidong, ο οποίος είχε υπηρετήσει υπό τον Σι στην Κεντρική Στρατιωτική Επιτροπή.
Αριθμοί και παγκόσμιες αντιθέσεις
Τα έσοδα των κορυφαίων κινεζικών στρατιωτικών εταιρειών μειώθηκαν κατά 10% πέρυσι, σύμφωνα με στοιχεία του SIPRI. Αντίθετα, στην Ιαπωνία αυξήθηκαν κατά 40%, στη Γερμανία κατά 36% και στις ΗΠΑ κατά 3,8%. Συνολικά, τα έσοδα των 100 μεγαλύτερων εταιρειών όπλων παγκοσμίως αυξήθηκαν κατά 5,9% φτάνοντας το ρεκόρ των 679 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Η πτώση της Κίνας ήταν αρκετή για να καταστήσει την περιοχή Ασίας-Ωκεανίας τη μοναδική περιοχή που κατέγραψε μείωση εσόδων μεταξύ των κορυφαίων εταιρειών όπλων της.
Αυτό το φαινόμενο είναι ιδιαίτερα αξιοσημείωτο, δεδομένου ότι τα έσοδα της Κίνας από όπλα μειώθηκαν παρά τις τρεις δεκαετίες αυξανόμενων αμυντικών προϋπολογισμών, εν μέσω της αυξανόμενης στρατηγικής αντιπαλότητας του Πεκίνου με τις Ηνωμένες Πολιτείες και των εντάσεων για την Ταϊβάν και την αμφισβητούμενη Θάλασσα της Νότιας Κίνας. Η Κίνα αναπτύσσει επί του παρόντος τους μεγαλύτερους στόλους ναυτικού και ακτοφυλακής στον κόσμο, συμπεριλαμβανομένου ενός δυνητικά προηγμένου νέου αεροπλανοφόρου, υπερηχητικών πυραύλων, πυρηνικών όπλων και drones αέρος και θάλασσας.
Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές και τους διπλωμάτες είναι το πραγματικό εύρος και βάθος των επιπτώσεων αυτών των εκκαθαρίσεων στην εν εξελίξει στρατιωτική άνοδο της Κίνας. Οι διπλωματικοί κύκλοι στην Ασία και τη Δύση προσπαθούν ακόμα να εκτιμήσουν πόσο βαθιά φτάνει η καταστολή στην ιεραρχία της διοίκησης και πώς αυτή θα επηρεάσει την μακροπρόθεσμη στρατηγική ισχύ του Πεκίνου.
Προκλήσεις και μελλοντικές προοπτικές
Τα έσοδα μειώθηκαν σε κρατικές εταιρείες όπως η AVIC (ο μεγαλύτερος κατασκευαστής όπλων της Κίνας), η Norinco (παραγωγός χερσαίων συστημάτων) και η CASC (κατασκευαστής αεροδιαστημικής και πυραύλων), σύμφωνα με την έρευνα του SIPRI. Η Norinco γνώρισε τη μεγαλύτερη μείωση εσόδων, πέφτοντας κατά 31% στα 14 δισεκατομμύρια δολάρια. Οι αλλαγές προσωπικού που σχετίζονται με τη διαφθορά στην κορυφή της Norinco και της CASC προκάλεσαν κυβερνητικές αναθεωρήσεις και καθυστερήσεις έργων, ενώ οι παραδόσεις στρατιωτικών αεροσκαφών της AVIC επιβραδύνθηκαν.
Σύμφωνα με τον ερευνητή του SIPRI, Xiao Liang, το χρονοδιάγραμμα των προηγμένων συστημάτων για τη Δύναμη Πυραύλων του Λαϊκού Απελευθερωτικού Στρατού, η οποία διαχειρίζεται το αυξανόμενο οπλοστάσιο βαλλιστικών, υπερηχητικών και πυραύλων κρουζ, θα μπορούσε να εκτεθεί σε καθυστερήσεις, μαζί με προγράμματα αεροδιαστημικής και κυβερνοάμυνας. Αυτό προσθέτει στην αβεβαιότητα σχετικά με τον στόχο του PLA να έχει βασικές δυνατότητες και ετοιμότητα μάχης για την 100ή επέτειό του, η οποία θα εορταστεί το 2027. Ωστόσο, μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα, οι συνεχείς επενδύσεις στους αμυντικούς προϋπολογισμούς και η πολιτική δέσμευση πίσω από τον εκσυγχρονισμό θα συνεχιστούν, αν και με κάποιες καθυστερήσεις προγραμμάτων, υψηλότερο κόστος και αυστηρότερο έλεγχο των προμηθειών.
Η επόμενη μέρα για την κινεζική στρατιωτική ισχύ
Παρά τις άμεσες προκλήσεις που θέτουν οι εκκαθαρίσεις διαφθοράς, η Κίνα αναμένεται να συνεχίσει να επενδύει στρατηγικά στην άμυνά της. Η εστίαση θα μετατοπιστεί σε ακόμα πιο αυστηρούς ελέγχους και διαφανείς διαδικασίες προμηθειών, με στόχο την ενίσχυση της εμπιστοσύνης και της αποτελεσματικότητας. Οι καθυστερήσεις σε ορισμένα προγράμματα είναι πιθανές, αλλά η μακροπρόθεσμη δέσμευση για στρατιωτικό εκσυγχρονισμό παραμένει αναλλοίωτη, διασφαλίζοντας ότι η Κίνα θα συνεχίσει να διαδραματίζει κεντρικό ρόλο στο παγκόσμιο γεωπολιτικό σκηνικό.