- Η Ρωσία απέτυχε να επανεκλεγεί στο διοικητικό συμβούλιο του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ) του ΟΗΕ.
- Η αποτυχία αποτελεί διπλωματικό πλήγμα, συνδεόμενο με την εισβολή στην Ουκρανία.
- Η Ρωσία ήταν η μόνη χώρα που απορρίφθηκε στην κατηγορία των μεγάλων ναυτιλιακών δυνάμεων.
- Η Ουκρανία είχε ζητήσει την μη υποστήριξη της ρωσικής υποψηφιότητας.
- Η Μόσχα υποστηρίζει ότι ο ΙΜΟ πολιτικοποιείται, παρεκκλίνοντας από τον ρόλο του.
Η Ρωσία απέτυχε να επανεκλεγεί στο διοικητικό συμβούλιο του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ) του ΟΗΕ, σε ψηφοφορία που διεξήχθη την Παρασκευή στο Λονδίνο. Η αποτυχία αυτή αποτελεί ένα ακόμη πλήγμα για τη Μόσχα, η οποία είχε χάσει τη θέση της το 2023 και δεν κατάφερε να συγκεντρώσει τις απαραίτητες ψήφους, παρά τις εκκλήσεις της προς τα κράτη-μέλη.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια μιας σειράς διπλωματικών αποτυχιών για τη Ρωσία σε διεθνείς οργανισμούς, καθώς είχε ήδη αποτύχει να επανεκλεγεί στο διοικητικό συμβούλιο της υπηρεσίας αεροπορίας των Ηνωμένων Εθνών τον Σεπτέμβριο. Η απώλεια της θέσης στον ΙΜΟ το 2023, μετά από δεκαετίες συνεχούς παρουσίας, σηματοδότησε μια σημαντική αλλαγή στο διεθνές ναυτιλιακό τοπίο και την επιρροή της χώρας.
Το παρασκήνιο της αποτυχίας και οι κατηγορίες
Η αποτυχία της Ρωσίας να επανεκλεγεί στο διοικητικό συμβούλιο του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού (ΙΜΟ) του ΟΗΕ, όπως μεταδίδει το Reuters, θεωρείται ευρέως ως άμεση συνέπεια της εισβολής της στην Ουκρανία το 2022. Ο ΙΜΟ, με έδρα το Λονδίνο, είναι υπεύθυνος για τη ρύθμιση της ασφάλειας και της προστασίας της διεθνούς ναυτιλίας, καθώς και για την πρόληψη της ρύπανσης. Η Ρωσία ήταν μέλος του οργανισμού από το 1958 και επανεκλεγόταν σταθερά στο Συμβούλιο του ΙΜΟ μέχρι το 2023, όταν και έχασε τη θέση της.
Η Ουκρανία, η οποία δεν ήταν υποψήφια για το Συμβούλιο του ΙΜΟ, είχε εκφράσει έντονη αντίθεση στην υποψηφιότητα της Μόσχας. Είχε καλέσει τα κράτη-μέλη να μην υποστηρίξουν τη Ρωσία, υποστηρίζοντας ότι «υπονομεύει την παγκόσμια ασφάλεια της ναυτιλίας» και συνεπώς «δεν μπορεί να διεκδικεί ηγετικό ρόλο στην παγκόσμια ναυτιλιακή διακυβέρνηση».
Τα δεδομένα της ψηφοφορίας και η ρωσική θέση
Στη διαδικασία εκλογής, 48 χώρες διεκδικούσαν 40 θέσεις για διετή θητεία στο συμβούλιο, το οποίο επιβλέπει το έργο του οργανισμού. Η Ρωσία ήταν η μοναδική υποψήφια χώρα που απορρίφθηκε στην κατηγορία των 10 «κρατών με το μεγαλύτερο ενδιαφέρον στην παροχή διεθνών ναυτιλιακών υπηρεσιών», μια κατηγορία στην οποία περιλαμβάνονται επίσης οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Κίνα. Το ρωσικό Υπουργείο Μεταφορών δεν ανταποκρίθηκε άμεσα σε αίτημα για σχολιασμό την Παρασκευή.
Πριν από την ψηφοφορία, η Ρωσία είχε αποστείλει σημείωμα στα κράτη-μέλη του ΙΜΟ, στο οποίο τόνιζε τη «ανοιχτή και ενεργή συμμετοχή» της στις εργασίες όλων των οργάνων του ΙΜΟ. Επιπλέον, η Μόσχα είχε υποστηρίξει ότι ο ΙΜΟ «έχει αρχίσει να παρεκκλίνει από τον αμερόληπτο ρόλο του» στις διεθνείς υποθέσεις, δίνοντας «μεγαλύτερη προσοχή σε πολιτικά ζητήματα που βρίσκονται σε μεγάλο βαθμό εκτός της σαφώς καθορισμένης εντολής του».
Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές είναι ότι η επανειλημμένη αποτυχία της Ρωσίας να εξασφαλίσει θέσεις σε κρίσιμα διεθνή όργανα υπογραμμίζει την αυξανόμενη διπλωματική της απομόνωση και την απώλεια επιρροής σε τομείς πέραν της άμεσης γεωπολιτικής σύγκρουσης. Η τάση αυτή δείχνει μια συλλογική δυσαρέσκεια από μεγάλο μέρος της διεθνούς κοινότητας.
Οι επιπτώσεις στην παγκόσμια ναυτιλιακή διακυβέρνηση
Η μη επανεκλογή της Ρωσίας στο Συμβούλιο του ΙΜΟ έχει πολλαπλές επιπτώσεις, τόσο για την ίδια τη χώρα όσο και για την παγκόσμια ναυτιλιακή διακυβέρνηση. Η Ρωσία, ως σημαντική ναυτιλιακή δύναμη, θα έχει πλέον περιορισμένη άμεση επιρροή στις αποφάσεις που αφορούν την ασφάλεια, την προστασία και τους περιβαλλοντικούς κανονισμούς της διεθνούς ναυτιλίας. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε περαιτέρω εντάσεις ή σε δυσκολίες στην εφαρμογή ενιαίων προτύπων.
Για τον ΟΗΕ και τους οργανισμούς του, η απόφαση αυτή ενισχύει την τάση να λαμβάνονται υπόψη οι γεωπολιτικές πραγματικότητες και οι ενέργειες των κρατών-μελών κατά την εκλογή σε καίριες θέσεις. Υποδηλώνει ότι η διεθνής κοινότητα είναι πρόθυμη να χρησιμοποιήσει τις ψηφοφορίες σε τεχνικούς οργανισμούς ως μέσο για να εκφράσει την αποδοκιμασία της για παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου.
Τι αναμένεται στη συνέχεια
Η Ρωσία θα συνεχίσει να είναι κράτος-μέλος του ΙΜΟ, αλλά η απουσία της από το διοικητικό συμβούλιο σημαίνει ότι η φωνή της θα είναι λιγότερο ισχυρή στη διαμόρφωση της πολιτικής. Αναμένεται ότι η Μόσχα θα συνεχίσει να εκφράζει τις αντιρρήσεις της για την «πολιτικοποίηση» του οργανισμού, αλλά η επιρροή της θα είναι περιορισμένη. Η διεθνής κοινότητα θα παρακολουθεί στενά τις επόμενες κινήσεις της Ρωσίας σε σχέση με τις διεθνείς της υποχρεώσεις και τη συμμόρφωσή της με τους ναυτιλιακούς κανονισμούς.
