- Οι αγορές υποδέχθηκαν με επιφύλαξη τον βρετανικό προϋπολογισμό της Ρέιτσελ Ριβς μετά από διαρροή.
- Η λίρα ενισχύθηκε και το κόστος δανεισμού μειώθηκε, με την κυβέρνηση να δεσμεύεται για αύξηση φορολογικών εσόδων 26 δισ. λιρών.
- Το δημοσιονομικό έλλειμμα αναμένεται να μειωθεί στο 1,9% του ΑΕΠ έως το 2030, με τη φορολογική επιβάρυνση στο 38%.
- Μέτρα όπως το πάγωμα τιμών σε μεταφορές και ενέργεια αναμένεται να μειώσουν τον πληθωρισμό κατά 0,4%.
- Οι προσδοκίες για μείωση επιτοκίων από την Τράπεζα της Αγγλίας τον Δεκέμβριο ενισχύονται.
Οι χρηματοπιστωτικές αγορές υποδέχθηκαν με επιφύλαξη τον προϋπολογισμό της υπουργού Οικονομικών του Ηνωμένου Βασιλείου, Ρέιτσελ Ριβς, ο οποίος παρουσιάστηκε εν μέσω χάους λόγω διαρροής. Παρά τις αρχικές αβεβαιότητες, η λίρα ενισχύθηκε και το κόστος δανεισμού της κυβέρνησης μειώθηκε, καθώς η κυβέρνηση δεσμεύτηκε για αύξηση των φορολογικών εσόδων κατά 26 δισ. λίρες έως το 2029-2030.
Η παρουσίαση του προϋπολογισμού της Ρέιτσελ Ριβς έρχεται σε συνέχεια μιας περιόδου έντονων δημοσιονομικών πιέσεων και πολιτικής αναταραχής στο Ηνωμένο Βασίλειο, με τις αγορές να παρακολουθούν στενά τις κινήσεις της κυβέρνησης για τη σταθεροποίηση της οικονομίας. Η απρόσμενη διαρροή της ανάλυσης του Γραφείου για την Ευθύνη του Προϋπολογισμού (OBR) πριν την επίσημη ανακοίνωση, δημιούργησε ένα κλίμα αβεβαιότητας, αναγκάζοντας τους επενδυτές σε αγχώδη αναζήτηση των βασικών λεπτομερειών.
Η χαοτική παρουσίαση και οι δημοσιονομικές δεσμεύσεις
Όπως μεταδίδει το POLITICO, η υπουργός Οικονομικών του Ηνωμένου Βασιλείου, Ρέιτσελ Ριβς, παρουσίασε τον προϋπολογισμό της, ο οποίος χαρακτηρίστηκε από μια χαοτική διαδικασία λόγω της πρόωρης δημοσίευσης των στοιχείων από το OBR. Αυτή η πρωτοφανής διαρροή εγγράφων προκάλεσε αρχικά σύγχυση, αλλά καθώς οι αβεβαιότητες άρθηκαν, οι αγορές άρχισαν να αποκρυσταλλώνουν τα βασικά σημεία. Η κυβέρνηση δεσμεύτηκε για αύξηση των ετήσιων φορολογικών εσόδων κατά 26 δισεκατομμύρια λίρες έως το οικονομικό έτος 2029-2030, μια κίνηση που αναμένεται να συρρικνώσει το δημοσιονομικό έλλειμμα και να προσφέρει στη Ριβς περισσότερα περιθώρια ελιγμών σε περίπτωση νέας οικονομικής ύφεσης.
Η Ριβς εκτίμησε ότι το δημοσιονομικό έλλειμμα θα μειωθεί στο 1,9% του ΑΕΠ έως το 2030, από 4,5% του ΑΕΠ το τρέχον έτος. Αυτό θα σταθεροποιήσει τον λόγο χρέους πολύ κάτω από το 100% του ΑΕΠ. Ωστόσο, αυτή η επίτευξη έχει ένα κόστος: με το πάγωμα των φορολογικών ορίων εισοδήματος για το υπόλοιπο της τρέχουσας κοινοβουλευτικής περιόδου, καθώς και με μια σειρά μικρότερων μέτρων, η συνολική φορολογική επιβάρυνση θα φτάσει σε ένα ρεκόρ 38% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος, σύμφωνα με το OBR. Νωρίτερα, η Ριβς είχε αναδιπλωθεί σε βασική φορολογική αύξηση που είχε αρχικά προγραμματίσει.
Η αντίδραση των αγορών και τα νέα δεδομένα
Η νέα τροχιά του χρέους προκάλεσε μια ανακούφιση στις αγορές ομολόγων, η οποία ήταν εμφανής στην πτώση 0,05 ποσοστιαίων μονάδων στο βασικό 10ετές κόστος δανεισμού της κυβέρνησης, το οποίο διαμορφώθηκε στο 4,44%. Αυτή ήταν η χαμηλότερη τιμή από τη διαρροή της είδησης ότι η Ριβς εγκατέλειψε την προγραμματισμένη αύξηση των συντελεστών φόρου εισοδήματος πριν από δύο εβδομάδες. Η εξέλιξη αυτή τροφοδότησε επίσης ελαφρώς ισχυρότερες προσδοκίες για μειώσεις επιτοκίων από την Τράπεζα της Αγγλίας. Η απόδοση του διετούς κρατικού ομολόγου, η οποία παρακολουθεί στενά τις προσδοκίες για το βασικό επιτόκιο της Τράπεζας, μειώθηκε κατά 0,03 ποσοστιαίες μονάδες, φτάνοντας σε χαμηλό 15 μηνών του 3,74%.
Επιπλέον, η λίρα ενισχύθηκε κατά 0,2% έναντι του δολαρίου και λίγο περισσότερο έναντι του ευρώ. Ο αναλυτής της Deutsche Bank, Sanjay Raja, σημείωσε ότι η υπουργός Οικονομικών διπλασίασε σχεδόν τον δημοσιονομικό της χώρο, από περίπου 10 δισεκατομμύρια λίρες σε λίγο λιγότερο από 22 δισεκατομμύρια λίρες. Αυτές οι εξελίξεις αναμένεται να μειώσουν την ευπάθεια του Ηνωμένου Βασιλείου στις διακυμάνσεις των παγκόσμιων χρηματοπιστωτικών αγορών, μια ευπάθεια που έχει εκτεθεί επανειλημμένα σε μια χρονιά όπου ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, έχει ανατρέψει την παγκόσμια εμπορική τάξη.
Ο αντίκτυπος στον πληθωρισμό και το κόστος ζωής
Η Ριβς φρόντισε να αποφύγει τα λάθη του προηγούμενου προϋπολογισμού της, ο οποίος, αυξάνοντας απότομα τις ρυθμιζόμενες τιμές, οδήγησε τον πληθωρισμό πίσω στο 4% το περασμένο καλοκαίρι. Στη δήλωσή της την Τρίτη 25 Νοεμβρίου 2025, κινήθηκε στην αντίθετη κατεύθυνση, παγώνοντας τα εισιτήρια τρένων και λεωφορείων και καταργώντας ορισμένες από τις κυβερνητικές επιβαρύνσεις στους λογαριασμούς ενέργειας. Το OBR εκτίμησε ότι αυτά τα μέτρα θα μειώσουν τον ρυθμό του πληθωρισμού κατά 0,4% τον επόμενο χρόνο.
«Έχω μειώσει το κόστος ζωής με μείωση των λογαριασμών και πάγωμα των τιμών», δήλωσε η Ριβς. Ο αναλυτής της Deutsche Bank, Raja, υπογράμμισε ότι τα μέτρα θα έχουν έναν «μέτριο αλλά ουσιαστικό» αντίκτυπο στον πληθωρισμό, καθιστώντας το έργο της Τράπεζας της Αγγλίας «ελαφρώς ευκολότερο» για τους επόμενους 12 μήνες. Οι επενδυτές είχαν εκφράσει ανησυχίες καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους ότι μια παγκόσμια οικονομική επιβράδυνση θα μπορούσε να ωθήσει τη Βρετανία προς μια κρίση χρέους.
Η επόμενη μέρα για τα επιτόκια και την οικονομία
Η Τράπεζα της Αγγλίας απέφυγε να μειώσει το βασικό επιτόκιο στην τελευταία συνεδρίαση της Επιτροπής Νομισματικής Πολιτικής αυτόν τον μήνα (Νοέμβριος 2025), παρά τα αυξανόμενα σημάδια αποδυνάμωσης της αγοράς εργασίας. Οι περισσότεροι αναλυτές ανέμεναν τότε μια μείωση των επιτοκίων τον Δεκέμβριο, υπό την προϋπόθεση ότι ο προϋπολογισμός δεν θα προσέθετε πληθωριστικές πιέσεις. Με τα μέτρα που ανακοινώθηκαν, οι προσδοκίες για χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής ενισχύονται, προσφέροντας μια ανάσα στην οικονομία.
Οι εκτιμήσεις για τη μείωση του ελλείμματος και τη σταθεροποίηση του χρέους, σε συνδυασμό με τα μέτρα για το κόστος ζωής, δημιουργούν ένα πιο αισιόδοξο κλίμα για την πορεία της βρετανικής οικονομίας το επόμενο διάστημα. Ωστόσο, η παγκόσμια οικονομική αστάθεια και οι γεωπολιτικές εξελίξεις παραμένουν παράγοντες που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την υλοποίηση των δημοσιονομικών στόχων.