- Το ΥΠΕΝ θα καθορίζει με υπουργική απόφαση τις περιοχές ανάπτυξης ΑΠΕ έως το 2050.
- Ο νέος σχεδιασμός εισάγει ολοκληρωμένη χαρτογράφηση κατάλληλων περιοχών και υποδομών.
- Η αλλαγή αυτή αποτελεί υποχρέωση της Ελλάδας προς την Ευρωπαϊκή Ένωση.
- Η χαρτογράφηση θα αναθεωρείται τακτικά, προσαρμοζόμενη σε τεχνολογικές και αγοραστικές εξελίξεις.
Το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) εισάγει μια σημαντική αλλαγή στον τρόπο σχεδιασμού και οργάνωσης της ανάπτυξης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ) στην Ελλάδα. Μέσω υπουργικής απόφασης, θα καθορίζονται και θα δημοσιοποιούνται συγκεκριμένες χερσαίες, θαλάσσιες και υπόγειες περιοχές που είναι κατάλληλες για την εγκατάσταση σταθμών ΑΠΕ, με ορίζοντα το 2050. Αυτή η κίνηση αποτελεί αποτέλεσμα υποχρέωσης της χώρας προς την Ευρωπαϊκή Ένωση για έναν συντονισμένο ενεργειακό σχεδιασμό.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια της αυξανόμενης πίεσης για την επίτευξη των ενεργειακών στόχων της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την επιτακτική ανάγκη για μετάβαση σε καθαρότερες μορφές ενέργειας. Η Ελλάδα, όπως και άλλα κράτη-μέλη, καλείται να παρουσιάσει έναν ξεκάθαρο και συντονισμένο σχεδιασμό που θα διασφαλίζει την αποτελεσματική ανάπτυξη των ΑΠΕ και των συνοδευτικών υποδομών, συμβάλλοντας στην ενίσχυση της ενεργειακής μετάβασης.
Ο νέος σχεδιασμός και η υποχρέωση προς την ΕΕ
Με το νέο νομοσχέδιο για τη «Ρύθμιση της δέσμευσης, χρήσης, μεταφοράς και αποθήκευσης διοξειδίου του άνθρακα», το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας θεσπίζει, μέσω του άρθρου 69, μια ολοκληρωμένη χαρτογράφηση των κατάλληλων περιοχών για την ανάπτυξη πράσινης ενέργειας. Για πρώτη φορά, θα αποτυπώνονται με σαφήνεια οι περιοχές που ενδείκνυνται για σταθμούς ΑΠΕ, καθώς και οι απαραίτητες υποδομές, όπως δίκτυα και συστήματα αποθήκευσης. Η κίνηση αυτή δεν είναι τυχαία, αλλά αποτελεί υποχρέωση της χώρας έναντι της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η οποία απαιτεί από τα κράτη-μέλη έναν συνεκτικό σχεδιασμό για την επίτευξη των ενεργειακών στόχων της επόμενης δεκαετίας και του ενιαίου ευρωπαϊκού ενεργειακού πλαισίου.
Ποιες περιοχές περιλαμβάνει η χαρτογράφηση και τι θα αξιολογηθεί
Στην πράξη, η νέα διάταξη προβλέπει ότι το ΥΠΕΝ θα πρέπει να καθορίσει ποιες χερσαίες, θαλάσσιες ή υπόγειες περιοχές διαθέτουν το κατάλληλο δυναμικό για ανάπτυξη ΑΠΕ. Αυτό θα γίνει λαμβάνοντας υπόψη την ενέργεια που μπορούν να παράγουν οι διάφορες τεχνολογίες, όπως τα αιολικά, τα φωτοβολταϊκά και η γεωθερμία. Παράλληλα, θα εξετάζεται η μελλοντική ζήτηση ενέργειας, οι δυνατότητες του συστήματος να ανταποκρίνεται σε περιόδους αυξημένης ή μειωμένης κατανάλωσης, καθώς και η ύπαρξη ή ανάγκη δημιουργίας νέων δικτύων και αποθηκευτικών υποδομών που θα στηρίξουν την ενεργειακή μετάβαση της χώρας. Η νέα διάταξη προστίθεται στο άρθρο 33 του ν. 4936/2022, ενισχύοντας το νομικό πλαίσιο για την πράσινη ενέργεια.
Ειδικοί της αγοράς ενέργειας εκτιμούν ότι η συστηματική χαρτογράφηση θα συμβάλει στην άρση γραφειοκρατικών εμποδίων και στην επιτάχυνση των επενδύσεων σε ΑΠΕ, προσφέροντας παράλληλα μεγαλύτερη ασφάλεια δικαίου στους επενδυτές. Αυτή η προσέγγιση αναμένεται να βελτιώσει την αποτελεσματικότητα του σχεδιασμού και να μειώσει τους χρόνους αδειοδότησης, κάτι που είναι κρίσιμο για την επίτευξη των φιλόδοξων στόχων του 2050 και την ενίσχυση του ελληνικού ηλεκτρικού δικτύου.
Η δυναμική αναθεώρηση και οι στόχοι του 2050
Η υπουργική απόφαση θα δημοσιοποιεί τις συγκεκριμένες περιοχές, στις οποίες θα αποτυπώνονται βασικά στοιχεία, όπως το υφιστάμενο δυναμικό ανανεώσιμης ενέργειας, οι σταθμοί που ήδη λειτουργούν ή βρίσκονται υπό αδειοδότηση, καθώς και οι υφιστάμενες γραμμές μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Το σημαντικότερο είναι ότι η χαρτογράφηση αυτή δεν θα παραμείνει στατική. Αντιθέτως, θα μπορεί να αναθεωρείται και να επικαιροποιείται σε τακτά χρονικά διαστήματα, ειδικά κατά την ανανέωση του Εθνικού Σχεδίου για την Ενέργεια και το Κλίμα. Με αυτόν τον τρόπο, η Ελλάδα θα μπορεί να προσαρμόζει τον ενεργειακό της σχεδιασμό στις νέες τεχνολογικές εξελίξεις, τις ανάγκες της αγοράς και τις κλιματικές προκλήσεις, διασφαλίζοντας την επίτευξη των ευρωπαϊκών στόχων για το 2050.
Η επόμενη μέρα για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας
Ο νέος σχεδιασμός σηματοδοτεί μια πιο δομημένη και στρατηγική προσέγγιση στην ανάπτυξη των ΑΠΕ, η οποία είναι απαραίτητη για την αντιμετώπιση των σύγχρονων ενεργειακών και περιβαλλοντικών προκλήσεων. Η δυνατότητα τακτικής αναθεώρησης της χαρτογράφησης διασφαλίζει την ευελιξία του συστήματος και την προσαρμοστικότητά του σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο ενεργειακό τοπίο. Η Ελλάδα, μέσα από αυτή την πρωτοβουλία, ενισχύει τη θέση της στην πράσινη οικονομία και επιβεβαιώνει τη δέσμευσή της για ένα βιώσιμο μέλλον.