Τράπεζα της Ελλάδος: Οι 5 κίνδυνοι για την οικονομία και το στοίχημα των μεταρρυθμίσεων

Η Τράπεζα της Ελλάδος προβλέπει ρυθμό ανάπτυξης 2,1% για την περίοδο 2025-2027, προειδοποιώντας ωστόσο για σοβαρούς καθοδικούς κινδύνους που απορρέουν από το διεθνές περιβάλλον. Στην Ενδιάμεση Έκθεση που κατέθεσε ο Γιάννης Στουρνάρας, υπογραμμίζεται η ανάγκη για τολμηρές μεταρρυθμίσεις προκειμένου να αποφευχθεί η επιβράδυνση μετά τη λήξη του Ταμείου Ανάκαμψης.

Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια της προσπάθειας για πραγματική σύγκλιση με την ευρωζώνη, σε μια χρονική συγκυρία όπου η ελληνική οικονομία καλείται να αποδείξει την ανθεκτικότητά της. Το παρασκήνιο της έκθεσης αναδεικνύει ότι η περίοδος της ανάπτυξης μέσω της κατανάλωσης εξαντλείται, καθιστώντας τις επενδύσεις παγίου κεφαλαίου και την εξωστρέφεια τους μοναδικούς βιώσιμους πυλώνες για τη διατήρηση της αναπτυξιακής δυναμικής.

Οι προβλέψεις για το ΑΕΠ και το επενδυτικό κενό

Σύμφωνα με την έκθεση, ο ρυθμό ανάπτυξης 2,1% αναμένεται να διατηρηθεί έως το 2027, με μια μικρή κάμψη στο 2,0% το 2028. Η Τράπεζα της Ελλάδος επισημαίνει ότι οι επενδύσεις θα αποτελέσουν τον βασικό μοχλό, με προβλεπόμενη αύξηση 7,3% τη διετία 2025-2026. Ωστόσο, εκφράζονται ανησυχίες για τη μετα-Ταμείο Ανάκαμψης εποχή, καθώς η λήξη του NextGenerationEU το 2027 ενδέχεται να δημιουργήσει ένα σημαντικό επενδυτικό κενό αν δεν έχουν ολοκληρωθεί οι απαραίτητες διαρθρωτικές αλλαγές.

Η πορεία του πληθωρισμού και οι μισθολογικές πιέσεις

Για το μέτωπο των τιμών, η κεντρική τράπεζα προβλέπει αποκλιμάκωση του πληθωρισμού στο 2,8% το 2025 και στο 2,1% το 2026. Εντούτοις, η στενότητα στην αγορά εργασίας ενδέχεται να πυροδοτήσει αυξήσεις αμοιβών που δεν συμβαδίζουν με την παραγωγικότητα. Αυτό το φαινόμενο, σε συνδυασμό με την επιμονή του πληθωρισμού στις υπηρεσίες, αποτελεί έναν από τους βασικούς εγχώριους κινδύνους για την ανταγωνιστικότητα των ελληνικών εξαγωγών.

Στεγαστική κρίση και δημογραφικό ως τροχοπέδη

Η στεγαστική κρίση αναγνωρίζεται πλέον επίσημα ως μείζον οικονομικό και κοινωνικό πρόβλημα. Η έλλειψη προσιτής κατοικίας πλήττει τη γεωγραφική κινητικότητα και επιδεινώνει τη δημογραφική γήρανση, η οποία αποτελεί την πλέον σοβαρή μακροπρόθεσμη απειλή για το ΑΕΠ. Παράλληλα, η διαχρονικά χαμηλή παραγωγικότητα της εργασίας εμποδίζει την ουσιαστική αύξηση των εισοδημάτων, παρά τις θετικές επιδόσεις στην απασχόληση.

Οικονομικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η επιτυχία του νέου παραγωγικού μοντέλου εξαρτάται από τη σταθερότητα του φορολογικού συστήματος και τη μείωση του ενεργειακού κόστους. Η αγορά φαίνεται να προεξοφλεί ότι χωρίς στοχευμένα κίνητρα για έρευνα και ανάπτυξη, η ελληνική οικονομία θα παραμείνει εγκλωβισμένη σε δραστηριότητες χαμηλής προστιθέμενης αξίας.

Η επόμενη μέρα και οι αναγκαίες παρεμβάσεις

Η Τράπεζα της Ελλάδος προτείνει μια δέσμη μέτρων που περιλαμβάνει την ταχύτερη απονομή δικαιοσύνης, την καταπολέμηση της διαφθοράς και τον περιορισμό της γραφειοκρατίας. Η διατήρηση της δημοσιονομικής αξιοπιστίας μέσω της συμμόρφωσης με τους νέους ευρωπαϊκούς κανόνες παραμένει κομβική για τη βιωσιμότητα του χρέους. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, υπογραμμίζεται η ανάγκη για ολοκλήρωση της τραπεζικής ένωσης και ενίσχυση της ενιαίας αγοράς, ώστε να αντιμετωπιστεί ο διεθνής εμπορικός προστατευτισμός.