- Πάνω από 30.000 ασφαλισμένοι μπορούν να συνταξιοδοτηθούν πριν τα 62 το 2026.
- Η 35ετία στο Δημόσιο έως το 2021 επιτρέπει την έξοδο στα 61,5 έτη.
- Οι γονείς ανηλίκων με κατοχυρωμένα δικαιώματα έως το 2012 διατηρούν ευνοϊκά όρια.
- Η εξαγορά πλασματικών ετών παραμένει το κλειδί για τη συμπλήρωση της 40ετίας.
- Απαραίτητη προϋπόθεση για τα βαρέα είναι τα 1.000 ένσημα την τελευταία 17ετία.
Περισσότεροι από 30.000 ασφαλισμένοι διατηρούν το δικαίωμα για σύνταξη πριν τα 62 το 2026, αξιοποιώντας τις μεταβατικές διατάξεις του ασφαλιστικού νόμου. Η δυνατότητα αυτή αφορά κυρίως μητέρες ανηλίκων, γονείς στο Δημόσιο και εργαζόμενους στα βαρέα και ανθυγιεινά, οι οποίοι μπορούν να αποχωρήσουν με ευνοϊκότερα όρια ηλικίας, αποφεύγοντας τον γενικό κανόνα της 40ετίας ασφάλισης.
| Κατηγορία Ασφαλισμένου | Προϋπόθεση | Όριο Ηλικίας |
|---|---|---|
Κατηγορία Ασφαλισμένου Δημόσιο (35ετία) | Προϋπόθεση Κατοχύρωση έως 31/12/2021 | Όριο Ηλικίας 61 έτη & 6 μήνες |
Κατηγορία Ασφαλισμένου Δημόσιο (37ετία) | Προϋπόθεση 25ετία το 2010 & 37 έτη το 2021 | Όριο Ηλικίας 61 έτη & 2 μήνες |
Κατηγορία Ασφαλισμένου ΙΚΑ Βαρέα (10.500 ένσημα) | Προϋπόθεση 7.500 ένσημα βαρέα | Όριο Ηλικίας 62 (Πλήρης) / 60 (Μειωμένη) |
Κατηγορία Ασφαλισμένου Γονείς Ανηλίκων (Δημόσιο) | Προϋπόθεση 25ετία το 2011 | Όριο Ηλικίας 52 έτη |
Κατηγορία Ασφαλισμένου Γονείς Ανηλίκων (Δημόσιο) | Προϋπόθεση 25ετία το 2012 | Όριο Ηλικίας 55 έτη |
Κατηγορία Ασφαλισμένου Μητέρες ΙΚΑ (5.500 ένσημα) | Προϋπόθεση Ανήλικο τέκνο το 2011 | Όριο Ηλικίας 52 έτη (Μειωμένη) |
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια της σταδιακής κατάργησης των πρόωρων συνταξιοδοτήσεων που ξεκίνησε το 2015, αφήνοντας ωστόσο ένα κρίσιμο παράθυρο ευκαιρίας για όσους είχαν κατοχυρώσει δικαιώματα έως το τέλος του 2021. Τεχνικά, η πρόκληση για τους ασφαλισμένους έγκειται στον συνδυασμό των ετών ασφάλισης και της ηλικίας, καθώς η σωστή προετοιμασία και η γνώση των βημάτων είναι απαραίτητη για την εξασφάλιση της ταχύτερης δυνατής απονομής.
Οι προϋποθέσεις για συνταξιοδότηση στο Δημόσιο
Οι δημόσιοι υπάλληλοι που συμπλήρωσαν 35 έτη ασφάλισης μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2021, συμπεριλαμβανομένων των πλασματικών ετών, μπορούν να αποχωρήσουν με όριο ηλικίας έως 61 ετών και 6 μηνών. Για παράδειγμα, ένας υπάλληλος με 35ετία το 2021 και ημερομηνία γέννησης τον Ιούλιο του 1964, έχει τη δυνατότητα να υποβάλει αίτηση συνταξιοδότησης τον Ιανουάριο του 2026. Αντίστοιχα, όσοι είχαν συμπληρώσει 37 έτη ασφάλισης έως το τέλος του 2021, κατοχυρώνουν όριο ηλικίας 61 ετών και 2 μηνών.
Σε περιπτώσεις όπου δεν συμπληρώνεται η απαραίτητη 40ετία, οι δημόσιοι υπάλληλοι μπορούν να προχωρήσουν σε εξαγορά έως 12 πλασματικών ετών, γεγονός που μειώνει το κατώτατο όριο πραγματικού χρόνου ασφάλισης στα 28 έτη. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι για όσους συμπλήρωσαν το όριο ηλικίας μετά την 1η Ιανουαρίου 2023, το όριο για μειωμένη σύνταξη μετατρέπεται πλέον στα 62 έτη.
Προτεινόμενο Σύνταξη: Αυξάνονται τα όρια ηλικίας από το 2027 – Τα σενάρια για τους 55άρηδες
Βαρέα και ανθυγιεινά: Το καθεστώς στο ΙΚΑ
Στον ιδιωτικό τομέα, η μόνη ουσιαστική δυνατότητα για συνταξιοδότηση πριν τα 62 έτη αφορά τους ασφαλισμένους στα βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα. Με 7.500 ημέρες στα βαρέα και συνολικά 10.500 ένσημα, προβλέπεται πλήρης σύνταξη στα 62 ή μειωμένη στα 60. Βασική προϋπόθεση παραμένει η ύπαρξη 1.000 ενσήμων βαρέων κατά την τελευταία 17ετία πριν την υποβολή της αίτησης.
Για τις γυναίκες που απασχολούνται σε αυτό το καθεστώς, τα όρια διαφοροποιούνται ανάλογα με το έτος κατοχύρωσης. Όσες συμπλήρωσαν τις προϋποθέσεις το 2012, δικαιούνται πλήρη σύνταξη στα 57, ενώ από το 2013 και μετά το όριο σταθεροποιείται στα 62 έτη. Οι μισθωτοί του ιδιωτικού τομέα έχουν επίσης το δικαίωμα εξαγοράς έως 7 πλασματικών ετών για να συμπληρώσουν την απαιτούμενη 40ετία.
Γονείς ανηλίκων και τρίτεκνοι: Οι ευνοϊκές διατάξεις
Η κατηγορία των γονέων ανηλίκων παραμένει μία από τις πιο ευνοϊκές. Στο Δημόσιο και τα Ταμεία ΔΕΚΟ-Τραπεζών, η συμπλήρωση 25ετίας με ανήλικο τέκνο το 2011 οδηγεί σε σύνταξη στα 52, ενώ η αντίστοιχη συμπλήρωση το 2012 επιτρέπει την έξοδο στα 55 έτη. Για παράδειγμα, ένας πατέρας ανηλίκου με 25ετία το 2012 και έτος γέννησης το 1964, μπορεί να αποχωρήσει εντός του 2025 ή του 2026.
Αντίστοιχα, στο ΙΚΑ, οι μητέρες με 5.500 ημέρες ασφάλισης και ανήλικο τέκνο το 2011 μπορούσαν να λάβουν μειωμένη σύνταξη στα 52. Οι διατάξεις αυτές αποτελούν το τελευταίο ανάχωμα πριν την πλήρη εφαρμογή των αυστηρότερων ορίων, καθώς η συζήτηση για το αν αυξάνονται τα όρια ηλικίας από το 2027 παραμένει ανοιχτή λόγω του προσδόκιμου ζωής.
Η σημασία των πλασματικών ετών και η επόμενη μέρα
Νομικοί κύκλοι και αναλυτές της κοινωνικής ασφάλισης επισημαίνουν ότι η στρατηγική χρήση των πλασματικών ετών αποτελεί το μοναδικό εργαλείο για την αποφυγή της εργασίας μέχρι τα 67. Η τάση αυτή επιβεβαιώνεται από τον ιστορικό αριθμό αιτήσεων που καταγράφεται το τελευταίο διάστημα, καθώς χιλιάδες ασφαλισμένοι σπεύδουν να «κλειδώσουν» το δικαίωμά τους πριν από πιθανές μελλοντικές ανατροπές.
Παρά τις διαβεβαιώσεις, η δημογραφική γήρανση συνεχίζει να πιέζει το σύστημα, καθιστώντας το 2026 ένα έτος ορόσημο για όσους βρίσκονται κοντά στην έξοδο από την αγορά εργασίας. Οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να ελέγξουν προσεκτικά τον ασφαλιστικό τους βίο και να προχωρήσουν στις απαραίτητες ενέργειες αναγνώρισης χρόνου, ώστε να διασφαλίσουν τη συνταξιοδότησή τους με τους ισχύοντες ευνοϊκούς όρους.
Checklist για τη συνταξιοδότηση το 2026
- Ελέγξτε έγκαιρα τον συνολικό αριθμό ενσήμων μέσω της πλατφόρμας του e-ΕΦΚΑ.
- Υποβάλετε αίτηση για αναγνώριση πλασματικών ετών τουλάχιστον ένα έτος πριν την αποχώρηση.
- Βεβαιωθείτε ότι πληροίτε την προϋπόθεση των 1.000 ενσήμων στην τελευταία 17ετία αν ανήκετε στα βαρέα.
- Συγκεντρώστε τα απαραίτητα δικαιολογητικά για τη θεμελίωση δικαιώματος ως γονέας ανηλίκου.
- Συμβουλευτείτε ειδικό εργατολόγο για τον ακριβή υπολογισμό του ποσού της σύνταξης.
