Σύνταξη για μακροχρόνια ανέργους: Πώς η ΔΥΠΑ καλύπτει τα ένσημα μιας πενταετίας

Μια σημαντική διέξοδο για χιλιάδες πολίτες προσφέρει η νέα ρύθμιση που επιτρέπει σε μακροχρόνια ανέργους να θεμελιώσουν συνταξιοδοτικό δικαίωμα με κάλυψη των εισφορών τους από τη ΔΥΠΑ. Η διαδικασία αφορά όσους υπολείπονται έως και 1.500 ημέρες ασφάλισης (5 έτη) για την πλήρη σύνταξη, προσφέροντας μια κρίσιμη «γέφυρα» προς την αποχώρηση από την αγορά εργασίας.

Η διασφάλιση της κοινωνικής προστασίας για τις ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού αποτελεί διαχρονική πρόκληση για το ελληνικό ασφαλιστικό σύστημα. Η νέα αυτή πρωτοβουλία έρχεται να γεφυρώσει το χάσμα για χιλιάδες πολίτες που, λόγω της παρατεταμένης οικονομικής κρίσης, βρέθηκαν εκτός εργασίας σε μια ηλικία που η επανένταξη είναι δυσχερής, κινδυνεύοντας να χάσουν το δικαίωμα στη συνταξιοδότηση.

Οι βασικές προϋποθέσεις για την ένταξη στη ρύθμιση

Δικαιούχοι της ρύθμισης είναι οι ασφαλισμένοι στον ΕΦΚΑ (πρώην ΙΚΑ – ΕΤΑΜ) και στα ταμεία επικουρικής ασφάλισης που παραμένουν άνεργοι για τουλάχιστον 12 συνεχείς μήνες. Κεντρικό στοιχείο της διαδικασίας είναι η κατοχή ψηφιακής κάρτας ΔΥΠΑ, η οποία πρέπει να ανανεώνεται ανελλιπώς. Η ρύθμιση δίνει τη δυνατότητα προαιρετικής συνέχισης της ασφάλισης, με τη Δημόσια Υπηρεσία Ασφάλισης να αναλαμβάνει το πλήρες κόστος των εισφορών.

Για να εγκριθεί η αίτηση, ο υπολειπόμενος αριθμός ημερομισθίων για τη θεμελίωση πλήρους σύνταξης δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 1.500 ένσημα. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι ένας ασφαλισμένος μπορεί να καλύψει έως και πέντε χρόνια ασφαλιστικού βίου, εφόσον πληροί τα κριτήρια που ορίζει η ισχύουσα νομοθεσία για τη γρηγορότερη έξοδο στη σύνταξη.

Ηλικιακά όρια και κατηγορίες δικαιούχων

Σύμφωνα με τα τρέχοντα δεδομένα, το πρόγραμμα απευθύνεται σε άνδρες που έχουν συμπληρώσει το 60ό έτος της ηλικίας τους και γυναίκες που έχουν κλείσει το 55ο έτος. Για όσους εργάζονται σε βαρέα και ανθυγιεινά επαγγέλματα, τα όρια αυτά διαμορφώνονται στο 55ο και 50ό έτος αντίστοιχα. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η υπαγωγή στη ρύθμιση απαιτεί επίσημη βεβαίωση από τους οικείους φορείς για τον ακριβή αριθμό των ενσήμων που υπολείπονται.

Παράλληλα, οι ασφαλισμένοι που αντιμετωπίζουν δυσκολίες λόγω οφειλών, θα πρέπει να γνωρίζουν ότι υπάρχουν συγκεκριμένοι κανόνες για τη σύνταξη με χρέη, οι οποίοι ενδέχεται να επηρεάσουν τη συνολική τους εικόνα στον ΕΦΚΑ. Η νέα ρύθμιση πάντως λειτουργεί ανεξάρτητα, εστιάζοντας αποκλειστικά στην κάλυψη του υπολειπόμενου χρόνου για τους ανέργους.

Ειδικές προβλέψεις για τα βαρέα και ανθυγιεινά

Μια κρίσιμη λεπτομέρεια της ρύθμισης αφορά τους εργαζόμενους στα βαρέα και ανθυγιεινά. Αν και έχουν το δικαίωμα να ενταχθούν στο πρόγραμμα και να καλυφθούν οι εισφορές τους από τη ΔΥΠΑ, ο χρόνος αυτός δεν αναγνωρίζεται ως διανυθείς στην κατηγορία των βαρέων. Αυτό σημαίνει ότι η ασφάλιση λογίζεται ως «κοινή», κάτι που πρέπει να λάβουν σοβαρά υπόψη οι ασφαλισμένοι κατά τον προγραμματισμό τους για τα όρια ηλικίας του 2026.

Νομικοί κύκλοι και αναλυτές της αγοράς εργασίας επισημαίνουν ότι η συγκεκριμένη ρύθμιση λειτουργεί ως δικλείδα ασφαλείας για την αποφυγή της «ασφαλιστικής φτώχειας». Παράλληλα, τονίζεται η ανάγκη για ταχεία έκδοση των εφαρμοστικών αποφάσεων, ώστε να μην υπάρξουν καθυστερήσεις στην επεξεργασία των αιτήσεων από τις υπηρεσίες του ΕΦΚΑ, καθώς η ζήτηση αναμένεται ιδιαίτερα αυξημένη.

Τι αναμένεται με την υπουργική απόφαση

Το επόμενο διάστημα αναμένεται η έκδοση της σχετικής απόφασης από το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, η οποία θα καθορίζει τις τελικές λεπτομέρειες. Σε αυτές περιλαμβάνονται ο ακριβής τρόπος απόδοσης των εισφορών, τα απαιτούμενα δικαιολογητικά και οι αποδοχές βάσει των οποίων θα γίνει ο υπολογισμός της μελλοντικής σύνταξης.

Οι ενδιαφερόμενοι θα πρέπει να βρίσκονται σε ετοιμότητα για την υποβολή των αιτήσεων στα υποκαταστήματα του ΕΦΚΑ του τόπου κατοικίας τους. Η ρύθμιση αυτή θεωρείται ανάσα ανακούφισης για μια μεγάλη μερίδα του πληθυσμού που βρισκόταν σε «ασφαλιστικό εγκλωβισμό», προσφέροντας μια αξιοπρεπή διέξοδο προς τη συνταξιοδότηση χωρίς την επιβάρυνση του οικογενειακού προϋπολογισμού.