- Ο πληθωρισμός στην Ελλάδα εκτοξεύτηκε στο 2,9% τον Νοέμβριο, σχεδόν διπλάσιος από τον Οκτώβριο.
- Στην ευρωζώνη, ο πληθωρισμός ενισχύθηκε οριακά στο 2,2%, με τον δομικό να παραμένει στο 2,4%.
- Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα διατήρησε σταθερά τα επιτόκια στο 2%, σηματοδοτώντας το τέλος του κύκλου χαλάρωσης.
- Οι υπηρεσίες ασκούν τη μεγαλύτερη ανοδική πίεση στις τιμές στην ευρωζώνη, με αύξηση 3,5%.
- Διαφορετική εικόνα παρουσιάζουν οι οικονομίες της Γερμανίας, Γαλλίας και Ιταλίας όσον αφορά τον πληθωρισμό.
Ο ετήσιος πληθωρισμός στην Ελλάδα επιτάχυνε σημαντικά τον Νοέμβριο, αγγίζοντας το 2,9% από 1,6% τον Οκτώβριο, σύμφωνα με τα προκαταρκτικά στοιχεία της Eurostat. Αυτή η απότομη άνοδος επαναφέρει στο προσκήνιο τις πληθωριστικές πιέσεις, ενώ στην ευρωζώνη ο πληθωρισμός ενισχύθηκε οριακά στο 2,2%.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια μιας περιόδου έντονων πληθωριστικών πιέσεων που έχει επηρεάσει βαθιά τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις σε όλη την Ευρώπη, αναγκάζοντας τις κεντρικές τράπεζες να αναθεωρήσουν τις νομισματικές τους πολιτικές. Η απότομη επιτάχυνση του πληθωρισμού στην Ελλάδα τον Νοέμβριο, σε αντίθεση με την οριακή άνοδο στην ευρωζώνη, υπογραμμίζει τις ιδιαίτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει η εγχώρια οικονομία.
Η σημαντική άνοδος του πληθωρισμού στην Ελλάδα
Σύμφωνα με τα προκαταρκτικά στοιχεία της Eurostat, ο ετήσιος πληθωρισμός στην Ελλάδα κατέγραψε σημαντική επιτάχυνση τον Νοέμβριο, φτάνοντας το 2,9%. Αυτό το ποσοστό αντιπροσωπεύει μια σχεδόν διπλάσια αύξηση σε σχέση με τον Οκτώβριο, όταν ο πληθωρισμός βρισκόταν στο 1,6%. Η εξέλιξη αυτή επαναφέρει δυναμικά τη συζήτηση για τις πληθωριστικές πιέσεις που βιώνουν οι καταναλωτές και το κόστος διαβίωσης, σε μια συγκυρία που η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα παρακολουθεί στενά την πορεία των τιμών.
Η απρόσμενη άνοδος του ελληνικού πληθωρισμού ξεχωρίζει από την γενικότερη τάση στην ευρωζώνη, όπου η ενίσχυση ήταν πιο συγκρατημένη. Οι αναλυτές εκφράζουν προβληματισμό για τους παράγοντες που οδηγούν σε αυτή την εγχώρια επιτάχυνση, σε μια περίοδο που οι τιμές σε άλλες μεγάλες οικονομίες της Ευρώπης δείχνουν σημάδια σταθεροποίησης ή και αποκλιμάκωσης. Η επίδραση στο διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών αναμένεται να είναι σημαντική, ειδικά ενόψει των εορτών.
Οι πληθωριστικές πιέσεις στην Ευρωζώνη και η στάση της ΕΚΤ
Σε επίπεδο ευρωζώνης, ο πληθωρισμός ενισχύθηκε οριακά τον Νοέμβριο, φτάνοντας το 2,2% από 2,1% τον προηγούμενο μήνα. Αυτή η μικρή άνοδος ενισχύει την άποψη μεταξύ των τραπεζιτών ότι δεν υφίστανται πλέον ουσιαστικοί λόγοι για περαιτέρω μειώσεις επιτοκίων. Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) έχει διατηρήσει σταθερό το βασικό επιτόκιο καταθέσεων στο 2% για τρίτη συνεχόμενη συνεδρίαση, μετά τον κύκλο χαλάρωσης που ξεκίνησε τον Ιούνιο και οδήγησε τα επιτόκια χαμηλότερα από το περσινό ρεκόρ του 4%.
Ανώτατα στελέχη της ΕΚΤ εκτιμούν ότι η διαδικασία χαλάρωσης βρίσκεται στο τέλος της, παρότι οι αποφάσεις εξακολουθούν να λαμβάνονται με γνώμονα τα δεδομένα κάθε μήνα. Ο δομικός πληθωρισμός της ευρωζώνης, ο οποίος εξαιρεί τις ευμετάβλητες τιμές ενέργειας και τροφίμων, διατηρήθηκε σταθερός στο 2,4%. Από τα επί μέρους στοιχεία προκύπτει ότι οι υπηρεσίες εξακολουθούν να ασκούν τη μεγαλύτερη ανοδική πίεση στις τιμές, καταγράφοντας ετήσια αύξηση της τάξης του 3,5%. Ακολουθούν τα τρόφιμα, το αλκοόλ και ο καπνός, ενώ τα βιομηχανικά προϊόντα παρουσιάζουν σταθερή επίδοση. Η ενέργεια παραμένει σε αρνητικό έδαφος, αν και η πτώση της μετριάστηκε σε σχέση με προηγούμενους μήνες. Η εξέλιξη αυτή επηρεάζει άμεσα και τα τιμολόγια ρεύματος, τα οποία παραμένουν στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος.
Η εικόνα σε Γερμανία, Γαλλία και Ιταλία
Στη Γερμανία, ο πληθωρισμός σημείωσε απροσδόκητη άνοδο στο 2,6% τον Νοέμβριο, αγγίζοντας υψηλό εννέα μηνών. Η άνοδος αυτή αποδίδεται κυρίως στο αυξημένο κόστος ταξιδιών και καυσίμων. Παρά την αύξηση, οικονομολόγοι εκτιμούν ότι η γενικότερη τάση παραμένει καθοδική, με την αποκλιμάκωση να αναμένεται να συνεχιστεί κάτω από το 2% το 2026. Η κατάσταση αυτή επηρεάζει και τις ευρύτερες οικονομικές προβλέψεις για την ευρωζώνη.
Στη Γαλλία, ο πληθωρισμός παρέμεινε αμετάβλητος στο 0,8%, για ακόμη έναν μήνα κάτω από τις εκτιμήσεις, καθώς οι χαμηλές τιμές ενέργειας συγκρατούν τις ανατιμήσεις. Οι υπηρεσίες εμφάνισαν επιβράδυνση, ενώ τα τρόφιμα σημείωσαν ελαφρά άνοδο. Η καταναλωτική δαπάνη, ωστόσο, έδειξε αύξηση τον Οκτώβριο, παρά την πολιτική αβεβαιότητα που οδηγεί τα νοικοκυριά σε μεγαλύτερη αποταμίευση. Παράλληλα, η συζήτηση για τους έμμεσους φόρους και το κόστος ενοικίων παραμένει έντονη σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας.
Στην Ιταλία, ο πληθωρισμός διατηρήθηκε στο 1,2%, λίγο χαμηλότερα από τις προσδοκίες. Οι πιέσεις μειώθηκαν σε μεταφορές και φρέσκα τρόφιμα, ενώ η ενέργεια συνέχισε πτωτικά, αντανακλώντας τις χαμηλές τιμές πετρελαίου και φυσικού αερίου στην Ευρώπη. Αυτή η διαφοροποίηση στην εικόνα του πληθωρισμού μεταξύ των χωρών-μελών της ευρωζώνης καθιστά πιο περίπλοκη τη χάραξη ενιαίας νομισματικής πολιτικής από την ΕΚΤ.
Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές είναι η ανθεκτικότητα των πληθωριστικών πιέσεων σε ορισμένους τομείς, όπως οι υπηρεσίες, παρά την επιβράδυνση της συνολικής οικονομικής δραστηριότητας. Οικονομικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι, ενώ η κορύφωση του πληθωρισμού έχει περάσει, η επιστροφή στον στόχο του 2% μπορεί να αποδειχθεί πιο αργή και δύσκολη από ό,τι αρχικά αναμενόταν, ειδικά αν οι γεωπολιτικές εξελίξεις επηρεάσουν ξανά τις τιμές της ενέργειας.
Τι αναμένεται στη συνέχεια για τα επιτόκια
Η οριακή ενίσχυση του πληθωρισμού στην ευρωζώνη και η διατήρηση του δομικού πληθωρισμού σε σταθερά επίπεδα, ενισχύουν την εκτίμηση ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα θα διατηρήσει μια συντηρητική στάση όσον αφορά την περαιτέρω χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής. Παρότι οι αποφάσεις λαμβάνονται με γνώμονα τα μηνιαία δεδομένα, η επικρατούσα άποψη είναι ότι η διαδικασία μειώσεων επιτοκίων έχει ολοκληρωθεί για την παρούσα φάση. Η προσοχή στρέφεται πλέον στην αξιολόγηση της ανθεκτικότητας της οικονομίας και στην παρακολούθηση των μεσοπρόθεσμων πληθωριστικών προσδοκιών.
