Στεγαστική κρίση: Έξι νέα μέτρα για ιδιοκτήτες, ενοικιαστές και κατασκευαστές

Η κυβέρνηση ανακοίνωσε χθες ένα νέο πακέτο έξι μέτρων για την αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης, με στόχο την ενίσχυση της προσφοράς κατοικιών και τη συγκράτηση των τιμών. Οι παρεμβάσεις, που παρουσιάστηκαν από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στη Βουλή, περιλαμβάνουν επιδότηση ανακαινίσεων, φορολογικά κίνητρα για κατασκευαστές και νέους περιορισμούς στις βραχυχρόνιες μισθώσεις.

Η στεγαστική κρίση αποτελεί ένα από τα κυρίαρχα προβλήματα που απασχολούν τα ελληνικά νοικοκυριά τα τελευταία χρόνια, με τις τιμές των ενοικίων και των αγοραπωλησιών να έχουν εκτοξευθεί, ξεπερνώντας συχνά τα προ κρίσης επίπεδα. Αυτή η κατάσταση οφείλεται κυρίως στην περιορισμένη προσφορά διαθέσιμων κατοικιών, σε συνδυασμό με την αυξημένη ζήτηση και την επίδραση των βραχυχρόνιων μισθώσεων.

Τα έξι νέα μέτρα για τη στεγαστική κρίση

Σε αυτό το πλαίσιο, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης παρουσίασε χθες από το βήμα της Βουλής ένα ολοκληρωμένο πακέτο έξι μέτρων, με κεντρικό άξονα την ενίσχυση της προσφοράς κατοικιών. Οι παρεμβάσεις αυτές στοχεύουν στην κινητοποίηση του κλειστού κτιριακού αποθέματος και τη δημιουργία νέων επιλογών για τους πολίτες. Το Dnews.gr χαρτογραφεί τις νέες αυτές δράσεις, οι οποίες περιλαμβάνουν επιδότηση ανακαινίσεων, φορολογικά οφέλη για νέες μακροχρόνιες μισθώσεις, αυστηρότερο πλαίσιο για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις, καθώς και ειδική στήριξη σε δημόσιους λειτουργούς που υπηρετούν στην περιφέρεια. Τα νέα μέτρα με κίνητρα σε κατασκευαστές και μπλόκο στις βραχυχρόνιες μισθώσεις ανακοινώθηκαν ως μέρος αυτής της δέσμης.

Πρόγραμμα ανακαινίσεων και φορολογικά κίνητρα

Ένα από τα βασικά σημεία του πακέτου είναι το νέο πρόγραμμα ανακαινίσεων, το οποίο αναμένεται να ξεκινήσει το 2026. Το πρόγραμμα αυτό απευθύνεται σε ιδιοκτήτες παλιών ή κλειστών κατοικιών και θα καλύπτει έως και το 90% της δαπάνης ανακαίνισης, με ανώτατο όριο τις 36.000 ευρώ. Οι εργασίες θα περιλαμβάνουν αναβάθμιση και ήπιες ενεργειακές παρεμβάσεις, ενώ η επιδότηση θα χορηγείται βάσει εισοδηματικών κριτηρίων. Έξι νέα μέτρα ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός για το στεγαστικό, μεταξύ των οποίων και αυτό το πρόγραμμα. Παράλληλα, για να ενισχυθεί η προσφορά κατοικιών προς μακροχρόνια μίσθωση, προβλέπονται σημαντικά φορολογικά οφέλη για τις κατασκευαστικές εταιρείες. Συγκεκριμένα, όσες ανεγείρουν νέες κατοικίες ή μετατρέπουν παλιά κτίρια σε διαμερίσματα και τα διαθέτουν για μίσθωση τουλάχιστον 10 ετών, θα μπορούν να εκπίπτουν τα έσοδα από τα μισθώματα από τον φόρο εισοδήματός τους. Αυτό το μέτρο αποσκοπεί στην άμεση διοχέτευση νέων ακινήτων στην αγορά ενοικίων.

Απλοποίηση μετατροπής παλιών κτιρίων

Στο πλαίσιο της αξιοποίησης του υπάρχοντος κτιριακού αποθέματος, η κυβέρνηση προχωρά σε απλοποίηση και επιτάχυνση των διαδικασιών αλλαγής χρήσης παλιών επαγγελματικών ή βιομηχανικών κτιρίων σε κατοικίες. Ο στόχος είναι να αξιοποιηθούν κτίρια που σήμερα παραμένουν αναξιοποίητα λόγω των χρονοβόρων και σύνθετων γραφειοκρατικών διαδικασιών. Αυτή η παρέμβαση αναμένεται να προσθέσει σημαντικό αριθμό διαμερισμάτων στην αγορά, συμβάλλοντας στην αύξηση της προσφοράς. Ο συνολικός στεγαστικός σχεδιασμός για το 2026 περιλαμβάνει και τέτοιες δράσεις αξιοποίησης.

Αλλαγές στις βραχυχρόνιες μισθώσεις και στήριξη δημοσίων λειτουργών

Σημαντικές αλλαγές επέρχονται και στο καθεστώς των βραχυχρόνιων μισθώσεων, όπως αυτές του τύπου Airbnb, με στόχο τον περιορισμό της φυγής κατοικιών από την παραδοσιακή αγορά ενοικίων. Η απαγόρευση έκδοσης νέου Αριθμού Μητρώου Ακινήτου (ΑΜΑ) επεκτείνεται πλέον και στο κέντρο της Θεσσαλονίκης, ακολουθώντας το μοντέλο που εφαρμόζεται ήδη σε συγκεκριμένες περιοχές του Δήμου Αθηναίων. Επιπλέον, εισάγεται ένας νέος κανόνας: όταν ένα ακίνητο με ενεργό ΑΜΑ μεταπωλείται, ο αριθμός αυτός διαγράφεται αυτόματα και ο νέος ιδιοκτήτης έχει τη δυνατότητα να το διαθέσει μόνο για μακροχρόνια μίσθωση. Παράλληλα, η κυβέρνηση ανακοίνωσε ειδική στήριξη για περίπου 50.000 εκπαιδευτικούς, γιατρούς και νοσηλευτές που εργάζονται σε περιοχές εκτός Αττικής και Θεσσαλονίκης. Οι συγκεκριμένοι δημόσιοι λειτουργοί θα λαμβάνουν επιστροφή δύο ενοικίων τον χρόνο, ανεξάρτητα από το εισόδημά τους, ένα μέτρο που αποσκοπεί στην διευκόλυνση της διαβίωσής τους στην περιφέρεια και την ενίσχυση της παρουσίας τους σε αυτές τις νευραλγικές θέσεις. Το στεγαστικό για το 2026 περιλαμβάνει νέους κανόνες στις βραχυχρόνιες μισθώσεις και φορολογικά κίνητρα. Επίσης, η κοινωνική κατοικία στοχεύει σε ευάλωτα νοικοκυριά και δημοσίους υπαλλήλους.

Η αγορά αναμένει με ενδιαφέρον την πλήρη εφαρμογή των μέτρων, καθώς οι αναλυτές επισημαίνουν ότι η αύξηση της προσφοράς αποτελεί τον κρισιμότερο παράγοντα για την αποκλιμάκωση των τιμών. Η επιτυχία των παρεμβάσεων θα κριθεί από την ταχύτητα υλοποίησης και την ικανότητα να κινητοποιήσουν ένα σημαντικό μέρος του κλειστού αποθέματος, δημιουργώντας πραγματικές επιλογές για τους ενοικιαστές και τους αγοραστές. Η κυβέρνηση, μέσω αυτών των πρωτοβουλιών, επιδιώκει να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά τις πιέσεις που δέχονται τα νοικοκυριά.

Ο συνολικός στόχος και η επόμενη μέρα

Ο βασικός στόχος του κυβερνητικού πακέτου είναι διττός: αφενός η αύξηση της προσφοράς κατοικιών στην αγορά και αφετέρου ο περιορισμός της πίεσης στις τιμές ενοικίων και αγοραπωλησιών. Μέσω της αξιοποίησης κλειστών και παλιών ακινήτων, καθώς και της δημιουργίας νέων, επιδιώκεται η επαναφορά της ισορροπίας στην αγορά, η οποία έχει διαταραχθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια. Η κυβέρνηση εκτιμά ότι οι παρεμβάσεις αυτές θα συμβάλουν στην εξομάλυνση της κατάστασης και θα προσφέρουν πιο προσιτές επιλογές στέγασης στους πολίτες, ειδικά στις ευάλωτες ομάδες και τους νέους.