Στεγαστική κρίση: Διπλή επιστροφή ενοικίου σε 50.000 δικαιούχους και έξι νέα μέτρα

Η κυβέρνηση ανακοίνωσε την Τρίτη μια νέα δέσμη έξι μέτρων για την αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης, με κεντρικό άξονα τη διπλή επιστροφή ενοικίου σε περίπου 50.000 εκπαιδευτικούς, νοσηλευτές και γιατρούς που υπηρετούν εκτός Αθηνών και Θεσσαλονίκης. Οι δράσεις, που παρουσίασε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, στοχεύουν στην αύξηση της προσφοράς ακινήτων και την ενίσχυση συγκεκριμένων επαγγελματικών ομάδων.

Η ανακοίνωση των νέων μέτρων έρχεται ως συνέχεια των προσπαθειών της κυβέρνησης να αντιμετωπίσει την οξυμένη στεγαστική κρίση, η οποία έχει οδηγήσει σε ραγδαία αύξηση των ενοικίων και δυσκολία στην εύρεση προσιτής στέγης, ειδικά στα μεγάλα αστικά κέντρα αλλά και στην περιφέρεια. Οι παρεμβάσεις εστιάζουν τόσο στην άμεση ελάφρυνση ευάλωτων ομάδων όσο και στη μακροπρόθεσμη αύξηση της διαθέσιμης προσφοράς κατοικιών.

Η νέα δέσμη μέτρων για τη στέγαση

Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης παρουσίασε χθες, Τρίτη 16 Δεκεμβρίου, στη Βουλή, ένα ολοκληρωμένο σχέδιο με έξι βασικούς πυλώνες, σχεδιασμένους να ανακουφίσουν τους πολίτες και να δώσουν κίνητρα στην αγορά ακινήτων. Το πιο άμεσο και σημαντικό μέτρο αφορά την επιστροφή δύο ενοικίων ετησίως σε περίπου 50.000 επαγγελματίες.

Ειδικότερα, η ενίσχυση αυτή απευθύνεται σε εκπαιδευτικούς, νοσηλευτές και γιατρούς που υπηρετούν σε περιοχές εκτός των μητροπολιτικών κέντρων της Αττικής και της Θεσσαλονίκης. Το εντυπωσιακό στοιχείο είναι ότι το συγκεκριμένο μέτρο δεν συνοδεύεται από εισοδηματικό κριτήριο, προσφέροντας μια σημαντική «ανάσα» σε αυτές τις επαγγελματικές ομάδες που συχνά αντιμετωπίζουν δραματικές συνέπειες από την έλλειψη κατάλληλης στέγης στην περιφέρεια.

Αναλυτικά οι έξι δράσεις

Πέρα από τη διπλή επιστροφή ενοικίου, οι υπόλοιπες πέντε δράσεις έχουν ως στόχο την αύξηση της προσφοράς και της ζήτησης για ακίνητα, μέσα από ένα πλέγμα κινήτρων και ρυθμίσεων:

• Πρόγραμμα ανακαίνισης κατοικιών: Προβλέπεται ένα γενναίο πρόγραμμα που θα καλύπτει έως και το 90% της δαπάνης για την αναβάθμιση παλαιών κλειστών ακινήτων. Το συνολικό ποσό φτάνει τα 400 εκατ. ευρώ, με επιδότηση έως 36.000 ευρώ ανά ακίνητο. Το εισοδηματικό όριο ορίζεται στις 35.000 ευρώ για ζευγάρι, με προσαύξηση 5.000 ευρώ για κάθε παιδί.
• Τοπικά σχέδια αναβάθμισης δημοτικών και κρατικών κτιρίων: Στοχεύουν στη μετατροπή κτιρίων σε ορεινές και νησιωτικές περιοχές σε κατοικίες για δημοσίους υπαλλήλους, ενισχύοντας την παραμονή τους σε αυτές τις περιοχές.
• Νέοι περιορισμοί στη βραχυχρόνια μίσθωση: Οι υφιστάμενες ρυθμίσεις επεκτείνονται και στο κέντρο της Θεσσαλονίκης. Επιπλέον, σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, όταν ένα ακίνητο που απαγορεύεται η βραχυχρόνια μίσθωση μεταβιβάζεται, θα διαγράφεται αυτόματα από το Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Διαμονής.
• Νέο πλαίσιο κινήτρων για ιδιωτικές επενδύσεις: Οι κατασκευαστικές εταιρείες θα μπορούν να χτίζουν ή να μετατρέπουν κτίρια σε διαμερίσματα αποκλειστικά προς ενοικίαση για τουλάχιστον 10 έτη. Τα μισθώματα θα εκπίπτουν από τον φόρο εισοδήματος και το ανώτατο όριο ενοικίου θα καθορίζεται κεντρικά.
• Πολεοδομική ρύθμιση από το ΥΠΕΝ: Αφορά τη γρήγορη μετατροπή υφιστάμενων ακινήτων προς οικιστική χρήση. Εγκαταλελειμμένα ή ημιτελή κτίσματα θα εντάσσονται στην κατηγορία ιδιωτικών επενδύσεων με κίνητρο την έκπτωση φόρου.

Νομικοί κύκλοι και αναλυτές της αγοράς επισημαίνουν ότι η πολυδιάστατη προσέγγιση των μέτρων, που συνδυάζει άμεσες ενισχύσεις με κίνητρα για την αύξηση της προσφοράς, είναι απαραίτητη για την αντιμετώπιση της στεγαστικής κρίσης. Ωστόσο, υπογραμμίζουν ότι η αποτελεσματικότητα θα κριθεί στην εφαρμογή και την παρακολούθηση των δράσεων, ειδικά όσον αφορά τους περιορισμούς στις βραχυχρόνιες μισθώσεις και την ενεργοποίηση των ιδιωτικών επενδύσεων.

Ο αντίκτυπος στην αγορά και τους πολίτες

Τα μέτρα αναμένεται να έχουν πολλαπλό αντίκτυπο. Η διπλή επιστροφή ενοικίου θα προσφέρει άμεση οικονομική ανακούφιση σε χιλιάδες επαγγελματίες της περιφέρειας, ενισχύοντας παράλληλα την κοινωνική συνοχή και την παραμονή τους σε αυτές τις περιοχές. Το πρόγραμμα ανακαίνισης, ύψους 400 εκατ. ευρώ, αναμένεται να επαναφέρει στην αγορά χιλιάδες κλειστά ακίνητα, αυξάνοντας την προσφορά και πιθανώς συγκρατώντας τις τιμές των ενοικίων.

Οι νέοι περιορισμοί στις βραχυχρόνιες μισθώσεις, ιδιαίτερα σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, στοχεύουν στην απελευθέρωση διαμερισμάτων για μακροχρόνιες ενοικιάσεις, μια κίνηση που πολλοί αναλυτές θεωρούν κρίσιμη για την εξισορρόπηση της αγοράς. Ταυτόχρονα, τα κίνητρα για ιδιωτικές επενδύσεις στην προσιτή στέγη και η πολεοδομική ρύθμιση του ΥΠΕΝ φιλοδοξούν να δημιουργήσουν ένα νέο απόθεμα κατοικιών με ελεγχόμενα μισθώματα.

Η επόμενη μέρα και οι προκλήσεις

Η υλοποίηση αυτών των μέτρων απαιτεί συντονισμό και αποτελεσματική διαχείριση από την πλευρά της πολιτείας. Η επιτυχία τους θα εξαρτηθεί από την ταχύτητα ενεργοποίησης των προγραμμάτων, την απλοποίηση των διαδικασιών για τους δικαιούχους και τους επενδυτές, καθώς και την αυστηρή παρακολούθηση της αγοράς για την αποφυγή στρεβλώσεων. Η κυβέρνηση δείχνει αποφασιστικότητα να αντιμετωπίσει ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που απασχολούν τα ελληνικά νοικοκυριά, με στόχο τη δημιουργία ενός πιο δίκαιου και προσβάσιμου στεγαστικού περιβάλλοντος.