- Η πρωτογενής κατανάλωση ενέργειας στην ΕΕ έπεσε σε χαμηλό τριών δεκαετιών το 2024.
- Η ΕΕ βρίσκεται πλέον 21,1% μακριά από τον στόχο πρωτογενούς κατανάλωσης του 2030.
- Η τελική κατανάλωση ενέργειας στην ΕΕ αυξήθηκε κατά 0,7% το 2024.
- Ο στόχος του 2030 για την τελική κατανάλωση παραμένει 18% εκτός.
- Τα στοιχεία της Eurostat αναδεικνύουν πρόοδο αλλά και προκλήσεις για τους ενεργειακούς στόχους της ΕΕ.
Η πρωτογενής κατανάλωση ενέργειας στην Ευρωπαϊκή Ένωση κατέγραψε μείωση κατά περίπου 1% το 2024, φτάνοντας στο χαμηλότερο επίπεδο από το 1990, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat. Αυτή η εξέλιξη φέρνει την ΕΕ πιο κοντά στον στόχο του 2030, περιορίζοντας την απόσταση στο 21,1%. Αντίθετα, η τελική κατανάλωση ενέργειας αυξήθηκε κατά 0,7% το ίδιο έτος, παραμένοντας σημαντικά πάνω από τον αντίστοιχο στόχο.
Αυτή η εξέλιξη στην ενεργειακή κατανάλωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης έρχεται σε μια κρίσιμη συγκυρία, καθώς η Ένωση επιδιώκει την πράσινη μετάβαση και την επίτευξη φιλόδοξων κλιματικών στόχων. Η συστηματική παρακολούθηση των δεικτών από την Eurostat παρέχει μια σαφή εικόνα της προόδου, αλλά και των σημείων όπου απαιτούνται περαιτέρω προσπάθειες για την επίτευξη των στόχων της δεκαετίας.
Η μείωση της πρωτογενούς κατανάλωσης και οι στόχοι του 2030
Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα ετήσια στοιχεία για την ενεργειακή απόδοση που έδωσε στη δημοσιότητα η Eurostat, η πρωτογενής κατανάλωση ενέργειας στην Ευρωπαϊκή Ένωση κατέγραψε μείωση κατά περίπου 1% το 2024. Συγκεκριμένα, διαμορφώθηκε στους 1.202 εκατ. τόνους ισοδύναμου πετρελαίου (Mtoe), μειωμένη κατά 0,8% σε σύγκριση με το 2023. Πρόκειται για το χαμηλότερο επίπεδο πρωτογενούς κατανάλωσης από το 1990, το πρώτο έτος για το οποίο υπάρχουν διαθέσιμα συγκρίσιμα στοιχεία.
Αυτή η σημαντική μείωση φέρνει την ΕΕ πιο κοντά στον φιλόδοξο στόχο του 2030, ο οποίος έχει τεθεί στους 992,5 Mtoe, με την απόσταση να περιορίζεται πλέον στο 21,1%. Είναι αξιοσημείωτο ότι η κατανάλωση είχε κορυφωθεί το 2006, φτάνοντας τους 1.511 Mtoe, όταν η ΕΕ απείχε περισσότερο από 50% από τον στόχο του 2030, υπογραμμίζοντας την πρόοδο που έχει συντελεστεί τις τελευταίες δύο δεκαετίες.
Η αντίθετη πορεία της τελικής κατανάλωσης
Προτεινόμενο Θερμοσίφωνας: Πώς να εξοικονομήσετε έως και 50% στην κατανάλωση ρεύματος
Την ίδια ώρα, η τελική κατανάλωση ενέργειας ακολούθησε αντίθετη πορεία το 2024. Ανήλθε στους 900 Mtoe, καταγράφοντας αύξηση 0,7% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Το επίπεδο αυτό εξακολουθεί να βρίσκεται σημαντικά πάνω από τον στόχο του 2030, που έχει καθοριστεί στους 763 Mtoe, με την απόκλιση να φτάνει το 18%, αυξημένη σε σύγκριση με το 17,2% του 2023. Το χαμηλότερο επίπεδο τελικής κατανάλωσης είχε καταγραφεί το 2020, στους 893 Mtoe.
Νομικοί και οικονομικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η διαφοροποίηση στην πορεία της πρωτογενούς και της τελικής κατανάλωσης υποδηλώνει την πολυπλοκότητα της ενεργειακής μετάβασης. Ενώ η μείωση της πρωτογενούς κατανάλωσης μπορεί να οφείλεται σε διαρθρωτικές αλλαγές και βελτιώσεις στην ενεργειακή απόδοση σε επίπεδο παραγωγής, η αύξηση στην τελική κατανάλωση ενδέχεται να αντικατοπτρίζει την αυξημένη ζήτηση από νοικοκυριά και επιχειρήσεις, παρά τις προσπάθειες για μείωση του ενεργειακού κόστους.
Προκλήσεις και προοπτικές για την ενεργειακή μετάβαση
Τα στοιχεία αυτά, που περιλαμβάνονται στη νέα δημοσίευση της Eurostat για την ενεργειακή αποδοτικότητα, αποτυπώνουν τόσο την πρόοδο όσο και τις προκλήσεις που παραμένουν για την επίτευξη των ενεργειακών στόχων της ΕΕ έως το τέλος της δεκαετίας. Η συνεχής προσπάθεια για μείωση της πρωτογενούς κατανάλωσης είναι ενθαρρυντική, αλλά η αύξηση της τελικής κατανάλωσης υπογραμμίζει την ανάγκη για εντατικότερες πολιτικές και επενδύσεις σε τεχνολογίες που θα επιτρέψουν την επίτευξη των στόχων του 2030 και στα δύο μέτωπα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να συνεχίσει να δίνει έμφαση στην ενεργειακή αποδοτικότητα και στην προώθηση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας για να διασφαλίσει ένα βιώσιμο μέλλον.
