- Η απόφαση Ε-283/2025 της ΡΑΑΕΥ αλλάζει τον τρόπο λειτουργίας των μετρητών ρεύματος.
- Όλοι οι τηλεμετρούμενοι μετρητές αποκτούν πλέον δυνατότητα ωριαίας καταγραφής.
- Θεσμοθετείται ειδικό Μητρώο για την εφαρμογή της δυναμικής τιμολόγησης.
- Η πρόσβαση σε δεδομένα πραγματικού χρόνου εξαρτάται από την ύπαρξη θύρας H1.
- Δεν προβλέπεται άμεση υποχρεωτική αντικατάσταση για τους παλαιότερους μετρητές.
Η ΡΑΑΕΥ προχωρά σε ριζικές αλλαγές στον τρόπο λειτουργίας των μετρητών ηλεκτρικής ενέργειας, ανοίγοντας τον δρόμο για τη δυναμική τιμολόγηση και την πρόσβαση σε δεδομένα σε πραγματικό χρόνο. Με τη νέα απόφαση Ε-283/2025, θεσμοθετείται το Μητρώο Παροχών με Πιστοποιημένα Μετρητικά Δεδομένα, επιτρέποντας στους καταναλωτές να παρακολουθούν την κατανάλωσή τους ανά 15 λεπτά.
Η εξέλιξη αυτή αποτελεί κρίσιμο βήμα για τον ψηφιακό μετασχηματισμό του ενεργειακού δικτύου της χώρας, καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση πιέζει για μεγαλύτερη ευελιξία στη ζήτηση. Η προσαρμογή του Κώδικα Διαχείρισης του ΕΔΔΗΕ δεν είναι απλώς μια τεχνική ρύθμιση, αλλά η βάση για την πλήρη απελευθέρωση της αγοράς λιανικής, όπου το ενεργειακό κόστος θα μεταβάλλεται ανάλογα με την προσφορά και τη ζήτηση σε επίπεδο ώρας.
Οι «έξυπνοι» μετρητές και η ωριαία καταγραφή
Στο επίκεντρο των νέων ρυθμίσεων βρίσκονται οι τηλεμετρούμενοι μετρητές, οι οποίοι πλέον χαρακτηρίζονται ρητά ως «ωριαίοι». Σύμφωνα με την απόφαση της ΡΑΑΕΥ, οι συσκευές αυτές έχουν τη δυνατότητα να καταγράφουν την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας τουλάχιστον ανά 15 λεπτά, παρέχοντας μια λεπτομερή εικόνα της ενεργειακής συμπεριφοράς του νοικοκυριού ή της επιχείρησης. Ωστόσο, η δυναμική τιμολόγηση απαιτεί κάτι παραπάνω από απλή καταγραφή: την παροχή πιστοποιημένων μετρητικών δεδομένων προς τους προμηθευτές σε συγκεκριμένη χρονική ανάλυση.
Για τον σκοπό αυτό, ο ΔΕΔΔΗΕ αναλαμβάνει τη δημιουργία και τη διαχείριση ενός ειδικού Μητρώου Παροχών. Σε αυτό το μητρώο θα εντάσσονται σταδιακά όλες οι παροχές που διαθέτουν τον απαραίτητο εξοπλισμό, ώστε να μπορούν να ενταχθούν στα νέα πορτοκαλί τιμολόγια που αναμένονται στην αγορά. Η πιστοποίηση των δεδομένων είναι απαραίτητη για να διασφαλιστεί η διαφάνεια στις χρεώσεις και η αποφυγή σφαλμάτων κατά την τιμολόγηση από τους παρόχους ενέργειας.
Πρόσβαση σε δεδομένα σε «σχεδόν πραγματικό χρόνο»
Μία από τις σημαντικότερες αλλαγές αφορά το δικαίωμα του καταναλωτή να γνωρίζει πόσο ρεύμα καίει τη στιγμή που το χρησιμοποιεί. Η απόφαση ξεκαθαρίζει ότι η πρόσβαση σε δεδομένα σε σχεδόν πραγματικό χρόνο εξαρτάται άμεσα από την τεχνολογία του μετρητή. Οι νεότεροι έξυπνοι μετρητές είναι εξοπλισμένοι με την τυποποιημένη θύρα H1, η οποία επιτρέπει τη μετάδοση δεδομένων σε τοπικές συσκευές προβολής ή εφαρμογές, εφόσον ο χρήστης εγκαταστήσει τον κατάλληλο πρόσθετο εξοπλισμό.
Αντίθετα, οι παλαιότεροι μετρητές χαμηλής τάσης, που είχαν τοποθετηθεί πριν από την πλήρη ενσωμάτωση των σχετικών ευρωπαϊκών οδηγιών, παρουσιάζουν τεχνικούς περιορισμούς. Αυτές οι συσκευές δεν διαθέτουν τις απαραίτητες προδιαγραφές για real-time ενημέρωση, γεγονός που σημαίνει ότι ένα σημαντικό μέρος των καταναλωτών θα πρέπει να περιμένει τη σταδιακή αναβάθμιση των υποδομών του δικτύου για να αποκτήσει αυτή τη δυνατότητα.
Η επόμενη μέρα και η σταδιακή μετάβαση
Παρά τις σημαντικές αλλαγές, η ΡΑΑΕΥ δεν επιβάλλει την άμεση αντικατάσταση όλων των παλαιών μετρητών. Αναγνωρίζοντας το τεράστιο μέγεθος του έργου και τους περιορισμούς στα συστήματα του ΔΕΔΔΗΕ, εισάγονται μεταβατικές διατάξεις. Η αναβάθμιση των υποδομών θα γίνει προοδευτικά, με στόχο τη δημιουργία ενός ρεαλιστικού πλαισίου που θα επιτρέψει στους καταναλωτές να επωφεληθούν από τις νέες τεχνολογίες μέτρησης τα επόμενα χρόνια.
Ενεργειακοί αναλυτές επισημαίνουν ότι η επιτυχία του μέτρου εξαρτάται από την ταχύτητα υλοποίησης των επενδύσεων στο δίκτυο διανομής. Η αγορά φαίνεται να προεξοφλεί ότι η δυναμική τιμολόγηση θα αποτελέσει το βασικό εργαλείο για τη μείωση του κόστους στους λογαριασμούς, ειδικά για όσους έχουν τη δυνατότητα να μεταφέρουν την κατανάλωσή τους σε ώρες που η χονδρική τιμή του ρεύματος είναι χαμηλότερη, όπως τις μεσημεριανές ώρες με υψηλή παραγωγή από φωτοβολταϊκά.
Οι αντιδράσεις και τα επόμενα βήματα
Το επόμενο διάστημα αναμένεται η ενεργοποίηση του Μητρώου και η έκδοση περαιτέρω τεχνικών οδηγιών για τη διασύνδεση των προμηθευτών με τα συστήματα τηλεμέτρησης. Οι καταναλωτές θα πρέπει να ενημερωθούν από τον ΔΕΔΔΗΕ για τον τύπο του μετρητή που διαθέτουν και αν αυτός πληροί τις προϋποθέσεις για άμεση ένταξη στη δυναμική τιμολόγηση. Η σταδιακή επέκταση των δυνατοτήτων των μετρητών θα επιτρέψει σε ολοένα και περισσότερα νοικοκυριά να αποκτήσουν τον έλεγχο της ενέργειάς τους, συμβάλλοντας παράλληλα στην ευστάθεια του ηλεκτρικού συστήματος.
Οδηγός για τους νέους μετρητές
- Ελέγξτε αν ο μετρητής σας είναι τηλεμετρούμενος για να δείτε αν μπορείτε να μπείτε στο νέο Μητρώο.
- Αναζητήστε τη θύρα H1 στον μετρητή σας αν επιθυμείτε πρόσβαση σε δεδομένα πραγματικού χρόνου.
- Ενημερωθείτε από τον προμηθευτή σας για τα διαθέσιμα πορτοκαλί τιμολόγια και τις προϋποθέσεις τους.
- Παρακολουθήστε τις ανακοινώσεις του ΔΕΔΔΗΕ για το χρονοδιάγραμμα αναβάθμισης των υποδομών στην περιοχή σας.