Ψηφιακό τέλος συναλλαγής: Η απόφαση της ΑΑΔΕ που ακυρώνει πρόστιμα λόγω μεταβατικών διατάξεων

Η Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών (ΔΕΔ) της ΑΑΔΕ εξέδωσε μια απόφαση-οδηγό, προχωρώντας στην ακύρωση προστίμου για εκπρόθεσμη υποβολή δήλωσης ψηφιακού τέλους συναλλαγής. Η υπόθεση αφορά φορολογούμενο που βρέθηκε εγκλωβισμένος στις μεταβατικές διατάξεις του νέου καθεστώτος, αποδεικνύοντας ότι η ορθή ερμηνεία του νόμου υπερισχύει των αυτοματοποιημένων κυρώσεων.

Η μετάβαση από το παλαιό καθεστώς του τέλους χαρτοσήμου στο σύγχρονο ψηφιακό τέλος συναλλαγής, το οποίο τέθηκε σε πλήρη εφαρμογή από την 1η Δεκεμβρίου 2024, έχει δημιουργήσει μια σειρά από γραφειοκρατικές προκλήσεις για τους πολίτες. Η συγκεκριμένη εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια των προσπαθειών για τον ψηφιακό μετασχηματισμό της φορολογικής διοίκησης, ωστόσο η μεταβατική περίοδος συχνά συνοδεύεται από ασάφειες που οδηγούν σε άδικες επιβαρύνσεις για τους φορολογούμενους.

Το χρονικό της υπόθεσης και η εμπλοκή της ΑΑΔΕ

Η υπόθεση ξεκίνησε όταν ένας φορολογούμενος επιχείρησε να ολοκληρώσει τη μεταβίβαση μεταχειρισμένου τροχόσπιτου. Η διαδικασία είχε εκκινήσει πριν από την έναρξη ισχύος του νέου πλαισίου, με τον πολίτη να υποβάλλει αίτημα μέσω της εφαρμογής «Τα Αιτήματά μου» για την απόδοση του παραδοσιακού χαρτοσήμου. Λόγω ελλείψεων στο ιδιωτικό συμφωνητικό και της ανάγκης για διορθώσεις, η διαδικασία παρατάθηκε, με αποτέλεσμα να συμπέσει με την ενεργοποίηση του ψηφιακού τέλους.

Ακολουθώντας τις οδηγίες της φορολογικής αρχής, ο πολίτης υπέβαλε τη νέα δήλωση, η οποία όμως από το σύστημα του ΚΕ.ΦΟ.Δ.Ε. Αττικής κρίθηκε ως εκπρόθεσμη, οδηγώντας αυτόματα στην επιβολή προστίμου. Ο φορολογούμενος προσέφυγε στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών, υποστηρίζοντας ότι η καθυστέρηση οφειλόταν αποκλειστικά στις ασάφειες της μεταβατικής περιόδου και όχι σε δική του υπαιτιότητα.

Η κρίσιμη ημερομηνία και η ερμηνεία της ΔΕΔ

Εξετάζοντας τον φάκελο, η ΔΕΔ κατέληξε σε ένα κρίσιμο συμπέρασμα που αποτελεί πρόκριμα για παρόμοιες υποθέσεις. Η κρίσιμη ημερομηνία για τη γένεση της φορολογικής υποχρέωσης δεν είναι η ημερομηνία υποβολής της δήλωσης στο σύστημα, αλλά η ημερομηνία θεώρησης του γνησίου των υπογραφών στο ιδιωτικό συμφωνητικό. Με βάση αυτό το δεδομένο, η δήλωση κρίθηκε τελικά εμπρόθεσμη, καθώς υποβλήθηκε εντός των νομίμων προθεσμιών που ορίζει η φορολογική διοίκηση για το νέο τέλος.

Νομικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η απόφαση αυτή είναι εξαιρετικά σημαντική, καθώς αναγνωρίζει ότι ο καλόπιστος φορολογούμενος δεν πρέπει να τιμωρείται για δυσλειτουργίες που προκύπτουν από την αλλαγή των ψηφιακών συστημάτων. Η αγορά φαίνεται να προεξοφλεί ότι η απόφαση αυτή θα αποτελέσει «πυξίδα» για την ακύρωση δεκάδων αντίστοιχων προστίμων που επιβλήθηκαν κατά τις πρώτες εβδομάδες εφαρμογής του μέτρου.

Οι επιπτώσεις για τους φορολογούμενους και η επόμενη μέρα

Η ακύρωση της πράξης επιβολής προστίμου από το ΚΕ.ΦΟ.Δ.Ε. Αττικής απαλλάσσει τον πολίτη από κάθε οικονομική επιβάρυνση και στέλνει ένα σαφές μήνυμα για την ανάγκη ορθής ερμηνείας των διατάξεων. Οι φορολογούμενοι που αντιμετωπίζουν παρόμοια προβλήματα κατά τη μεταβίβαση οχημάτων ή άλλων περιουσιακών στοιχείων, θα πρέπει να δίνουν ιδιαίτερη βαρύτητα στην τεκμηρίωση των ημερομηνιών των εγγράφων τους.

Η επόμενη μέρα βρίσκει την ΑΑΔΕ να επικεντρώνεται στην περαιτέρω αυτοματοποίηση των διαδικασιών, ώστε να αποφεύγονται τέτοιου είδους σφάλματα στο μέλλον. Είναι σαφές ότι η ψηφιακή μετάβαση απαιτεί όχι μόνο τεχνολογικά εργαλεία, αλλά και ένα ευέλικτο νομικό πλαίσιο που να προστατεύει τα δικαιώματα των πολιτών κατά τη διάρκεια της προσαρμογής.