- Το ΝΣΚ έκρινε ότι η παράλληλη λήψη μισθού και σύνταξης μπλοκάρει την αναγνώριση συντάξιμου χρόνου.
- Για την αναγνώριση απαιτείται αναστολή σύνταξης ή επιστροφή των ποσών που ελήφθησαν.
- Η διοίκηση δεν έχει υποχρέωση ενημέρωσης, η ευθύνη γνώσης ανήκει στον ασφαλισμένο.
- Η απόφαση επηρεάζει χιλιάδες συνταξιούχους του δημόσιου τομέα με παράλληλη απασχόληση.
Το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους (ΝΣΚ) με τη γνωμοδότηση 80/2025 έκρινε ότι ο χρόνος εργασίας συνταξιούχου του δημόσιου τομέα, ο οποίος συνέχισε να εργάζεται λαμβάνοντας παράλληλα μειωμένη σύνταξη, δεν μπορεί να αναγνωριστεί ως συντάξιμος. Η απόφαση αυτή, που ήρθε μετά από ερώτημα του e-ΕΦΚΑ, θέτει σαφείς προϋποθέσεις για την προσμέτρηση τέτοιου χρόνου, απαιτώντας είτε αναστολή της σύνταξης είτε επιστροφή των ποσών.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται να ρίξει φως σε ένα περίπλοκο ζήτημα που απασχολεί πολλούς συνταξιούχους του δημόσιου τομέα, οι οποίοι επιλέγουν να παραμείνουν ενεργοί στην αγορά εργασίας. Η παράλληλη απασχόληση και η λήψη σύνταξης αποτελεί συχνό φαινόμενο, όμως οι προϋποθέσεις για την αναγνώριση του επιπλέον χρόνου εργασίας ως συντάξιμου δεν είναι πάντα σαφείς, δημιουργώντας νομικές ασάφειες και προβλήματα για τους ενδιαφερόμενους.
Η γνωμοδότηση του ΝΣΚ και η ουσία της απόφασης
Το Νομικό Συμβούλιο του Κράτους (ΝΣΚ) με την ομόφωνη γνωμοδότηση 80/2025, απάντησε σε ένα κρίσιμο ερώτημα του e-ΕΦΚΑ, ξεκαθαρίζοντας το τοπίο για την αναγνώριση συντάξιμου χρόνου. Η υπόθεση αφορούσε έναν εργαζόμενο που συνταξιοδοτήθηκε το 2011 από το τ. ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, αλλά συνέχισε να εργάζεται ως καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, λαμβάνοντας παράλληλα μειωμένη κατά 70% σύνταξη. Μετά την αποχώρησή του από το πανεπιστήμιο το 2023 λόγω ορίου ηλικίας, ζήτησε να υπολογιστούν τα χρόνια αυτά στη νέα του σύνταξη.
Οι προϋποθέσεις για την αναγνώριση συντάξιμου χρόνου
Το ΝΣΚ έκρινε ότι ο χρόνος εργασίας ως απασχολούμενος συνταξιούχος δεν μπορεί να προσμετρηθεί ως συντάξιμος, εφόσον ο ενδιαφερόμενος δεν είχε ζητήσει αναστολή της σύνταξής του κατά τη διάρκεια της εργασίας του. Ούτε είχε επιστρέψει τα ποσά σύνταξης που έλαβε παράλληλα με τον μισθό του. Αυτό σημαίνει ότι, σύμφωνα με το ισχύον νομικό πλαίσιο, για να αναγνωριστεί ο χρόνος αυτός, ο συνταξιούχος πρέπει είτε να έχει διακόψει τη λήψη της σύνταξης του όσο εργαζόταν, λαμβάνοντας αποκλειστικά τον μισθό του, είτε να επιστρέψει αναδρομικά τα ποσά σύνταξης που εισέπραξε. Η σωστή προετοιμασία και η γνώση των βημάτων είναι απαραίτητη για την εξασφάλιση των δικαιωμάτων.
Νομικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η συγκεκριμένη γνωμοδότηση ενισχύει τη διαφάνεια και την ορθή εφαρμογή των ασφαλιστικών διατάξεων, περιορίζοντας τις γκρίζες ζώνες που ενδεχομένως να υπήρχαν. Η πάγια θέση του ΝΣΚ, όπως διατυπώνεται, αποσκοπεί στην προστασία του ασφαλιστικού συστήματος και στην αποτροπή διπλών πλεονεκτημάτων, τονίζοντας την ανάγκη για σαφείς επιλογές από τους ασφαλισμένους.
Η ευθύνη του ασφαλισμένου και η ενημέρωση
Ένα σημαντικό σημείο που υπογραμμίζει το ΝΣΚ είναι ότι η διοίκηση δεν έχει νομική υποχρέωση να ενημερώνει κάθε ασφαλισμένο ξεχωριστά για τις προβλέψεις του νόμου. Οι σχετικές διατάξεις είναι δημοσιευμένες και προσβάσιμες, ενώ ο νόμος θεωρεί πως ο ασφαλισμένος οφείλει να γνωρίζει τις συνέπειες των επιλογών του ή να ζητά σχετική πληροφόρηση. Ως εκ τούτου, η μη ενημέρωση του εργαζόμενου από την υπηρεσία δεν μπορεί να θεωρηθεί λάθος της διοίκησης ούτε λόγος για ευνοϊκότερη μεταχείριση. Αυτό μεταθέτει την ευθύνη της γνώσης και της σωστής εφαρμογής των κανόνων στον ίδιο τον ασφαλισμένο.
Τι αναμένεται στη συνέχεια
Η γνωμοδότηση του ΝΣΚ αποτελεί δεσμευτική ερμηνεία για τον e-ΕΦΚΑ και αναμένεται να επηρεάσει παρόμοιες περιπτώσεις στο μέλλον. Για τους συνταξιούχους που βρίσκονται σε αντίστοιχη θέση, η μόνη οδός για την αναγνώριση του χρόνου εργασίας τους είναι η επιστροφή των ποσών σύνταξης που έλαβαν κατά την περίοδο της παράλληλης απασχόλησης. Αυτό υπογραμμίζει την ανάγκη για προσεκτικό σχεδιασμό των ασφαλιστικών επιλογών και τη σημασία της ενδελεχούς ενημέρωσης πριν από οποιαδήποτε απόφαση.
Τι πρέπει να προσέξετε ως απασχολούμενος συνταξιούχος
- Ενημερωθείτε ενδελεχώς για το νομικό πλαίσιο πριν από την παράλληλη απασχόληση.
- Εξετάστε την αναστολή της σύνταξής σας εάν επιθυμείτε αναγνώριση του χρόνου εργασίας.
- Λάβετε υπόψη την υποχρέωση επιστροφής ποσών σύνταξης για αναγνώριση προϋπηρεσίας.
- Μην βασίζεστε στην ενημέρωση από την υπηρεσία, αλλά αναζητήστε τη σχετική νομοθεσία.
