- Οι φόβοι για το κόστος ζωής και τα προσωπικά οικονομικά παραμένουν υψηλοί για τα ελληνικά νοικοκυριά.
- Οι καταναλωτές περιορίζουν τις δαπάνες τους και αναζητούν προσφορές, στρεφόμενοι σε φθηνότερες μάρκες.
- Το φαινόμενο της shrinkflation ενισχύει την αίσθηση της ακρίβειας, καθώς οι ποσότητες μειώνονται.
- Υπάρχει δυσπιστία στις ψηφιακές συναλλαγές, ενώ τα φυσικά καταστήματα προτιμώνται για ανθρώπινη επαφή.
- Οι επιχειρήσεις καλούνται να ενισχύσουν τη διαφάνεια και την ποιοτική εξυπηρέτηση για να κερδίσουν την εμπιστοσύνη.
Οι φόβοι για το αυξημένο κόστος ζωής και την προσωπική οικονομική κατάσταση παραμένουν σε υψηλά επίπεδα για τα ελληνικά νοικοκυριά, παρά την οριακή υποχώρησή τους, σύμφωνα με τη νέα έρευνα EY Future Consumer Index Ελλάδα 2025. Η πλειονότητα των καταναλωτών συνεχίζει να περιορίζει τις δαπάνες της, ενώ η διάθεση για μεγαλύτερες αγορές αφορά μόνο τα απολύτως αναγκαία.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια μιας παρατεταμένης περιόδου οικονομικής αβεβαιότητας, όπου οι καταναλωτές έχουν αναγκαστεί να αναπροσαρμόσουν ριζικά τις συνήθειες αγορών τους. Η επίμονη ακρίβεια και η αίσθηση της οικονομικής ανασφάλειας διαμορφώνουν ένα τοπίο όπου η προσοχή στις δαπάνες δεν είναι πλέον επιλογή, αλλά επιτακτική ανάγκη για την πλειονότητα των νοικοκυριών.
Οι βασικές ανησυχίες των Ελλήνων καταναλωτών
Η νέα έρευνα της EY, με τίτλο Future Consumer Index Ελλάδα 2025, υπογραμμίζει ότι οι Έλληνες καταναλωτές εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν σημαντική οικονομική πίεση. Το κόστος ζωής και τα προσωπικά οικονομικά παραμένουν τα βασικά ζητήματα που προκαλούν ανησυχία, ακόμη και αν οι φόβοι υποχωρούν οριακά. Μεγάλο μέρος των καταναλωτών συνεχίζει να περιορίζει τις δαπάνες του, ενώ η διάθεση για μεγαλύτερες αγορές περιορίζεται σχεδόν αποκλειστικά στα απολύτως αναγκαία.
Νομικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η συνεχιζόμενη πίεση στους οικογενειακούς προϋπολογισμούς, όπως αποτυπώνεται στην έρευνα, ενισχύεται από παράγοντες όπως η υψηλή έμμεση φορολογία και το αυξημένο κόστος βασικών υπηρεσιών, όπως το internet. Αυτό δημιουργεί ένα περιβάλλον όπου η καταναλωτική εμπιστοσύνη παραμένει εύθραυστη και η ανάκαμψη της αγοράς καθυστερεί.
Στρατηγικές προσαρμογής και φαινόμενο shrinkflation
Η κατανάλωση εξακολουθεί να είναι προσεκτική και στοχευμένη, με ένα σημαντικό ποσοστό καταναλωτών να σχεδιάζει περαιτέρω περικοπές δαπανών τους επόμενους μήνες. Η τάση για αλλαγή μάρκας και η συνεχής αναζήτηση χαμηλότερων τιμών υποδηλώνουν ότι η πίεση στους οικογενειακούς προϋπολογισμούς δεν έχει εκτονωθεί. Η προτίμηση σε φθηνότερες μάρκες, οι αγορές μόνο με προσφορές και η ενίσχυση των προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας αποτυπώνουν μια αγορά που λειτουργεί υπό το βάρος της ακρίβειας.
Ένα φαινόμενο που ενισχύει την αίσθηση της ακρίβειας είναι η shrinkflation, δηλαδή η μείωση της ποσότητας ενός προϊόντος με την ίδια ή και υψηλότερη τιμή. Οι περισσότεροι καταναλωτές δηλώνουν πλέον ότι παρατηρούν αυτό το φαινόμενο, γεγονός που ενισχύει την αντίληψη ότι οι πραγματικές αυξήσεις τιμών είναι βαθύτερες από όσες αποτυπώνονται τυπικά. Παράλληλα, η ωρολογιακή βόμβα στα τιμολόγια ρεύματος, λόγω του ελλείμματος του ΕΛΥΚΩ, προσθέτει επιπλέον ανησυχία για το κόστος ζωής.
Ψηφιακές αγορές και ο ρόλος του φυσικού καταστήματος
Ακόμη και η εξοικείωση με τις ψηφιακές αγορές συνοδεύεται από έντονη δυσπιστία, με την ασφάλεια των συναλλαγών να παραμένει βασική πηγή ανησυχίας. Παρά τη σταδιακή αποδοχή των εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης, η εμπιστοσύνη εξακολουθεί να είναι περιορισμένη, ιδίως σε υπηρεσίες που αφορούν οικονομικά και προσωπικά δεδομένα.
Το φυσικό κατάστημα, παρότι παραμένει κυρίαρχο, αντλεί σε μεγάλο βαθμό την προτίμηση των καταναλωτών όχι λόγω οικονομικής άνεσης, αλλά εξαιτίας της ανάγκης για ανθρώπινη αλληλεπίδραση και διαβεβαίωση. Η εξυπηρέτηση, μάλιστα, αποτελεί καθοριστικό παράγοντα μετακίνησης καταναλωτών από μάρκα σε μάρκα, επιβεβαιώνοντας τη χαμηλή ανοχή σε αρνητικές εμπειρίες και την αναζήτηση αξίας.
Η επόμενη μέρα για την αγορά και τις επιχειρήσεις
Συνολικά, η έρευνα της EY δείχνει μια αγορά που αναζητά σταθερότητα, αλλά δεν την βρίσκει ακόμη. Η αισιοδοξία παραμένει εύθραυστη και τα περιθώρια εμπιστοσύνης προς τις επιχειρήσεις περιορισμένα. Η επάνοδος σε κανονικούς ρυθμούς ανάπτυξης φαίνεται να απαιτεί σημαντική προσπάθεια από την πλευρά των εταιρειών, ιδιαίτερα σε θέματα διαφάνειας, αξίας και ποιοτικής εξυπηρέτησης. Η ικανοποίηση των αναγκών των καταναλωτών που βρίσκονται υπό πίεση θα είναι το κλειδί για τη δημιουργία μακροχρόνιων σχέσεων εμπιστοσύνης.
Πώς να αντιμετωπίσετε την οικονομική πίεση
- Συγκρίνετε τιμές και αναζητήστε προσφορές πριν από κάθε αγορά για να εξοικονομήσετε χρήματα.
- Ελέγχετε τις ποσότητες των προϊόντων για φαινόμενα shrinkflation, ώστε να αξιολογείτε την πραγματική αξία.
- Να είστε ιδιαίτερα προσεκτικοί με την ασφάλεια των ψηφιακών συναλλαγών, χρησιμοποιώντας αξιόπιστες πλατφόρμες.
- Επιλέξτε φυσικά καταστήματα όταν χρειάζεστε ανθρώπινη αλληλεπίδραση ή διαβεβαίωση για την ποιότητα των προϊόντων.
- Προγραμματίστε τις αγορές σας, εστιάζοντας στα απολύτως αναγκαία και αποφεύγοντας περιττές δαπάνες.