- Τα κόκκινα δάνεια υπό διαχείριση έφτασαν τα 80 δισ. ευρώ το πρώτο εξάμηνο του 2025, παρά τη βελτίωση των τραπεζικών ισολογισμών.
- Η αργή απονομή δικαιοσύνης, οι ανακοπές και η αδύναμη συμμετοχή οφειλετών αποτελούν βασικά εμπόδια για τους servicers.
- Η αγορά ακινήτων επηρεάζεται αρνητικά από τους μεγάλους χρόνους ωρίμανσης μετά τους πλειστηριασμούς.
- Το 2026 αναμένεται κρίσιμο, με δικαστικές αποφάσεις και εκκρεμότητες για τις τράπεζες να διαμορφώνουν την επόμενη μέρα.
Ο όγκος των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων που βρίσκονται υπό διαχείριση από εξειδικευμένες εταιρείες ανήλθε στα 80 δισ. ευρώ στο τέλος του πρώτου εξαμήνου του 2025, σύμφωνα με στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος. Παρά τη βελτίωση των τραπεζικών ισολογισμών, το πρόβλημα παραμένει δομικό και αμετάθετο, επηρεάζοντας την οικονομική δραστηριότητα και κρατώντας χιλιάδες οφειλέτες εκτός αγοράς.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια της σημαντικής προσπάθειας εξυγίανσης των τραπεζικών ισολογισμών τα τελευταία χρόνια, η οποία έχει οδηγήσει τους δείκτες καθυστερήσεων σε ιστορικά χαμηλό 3%. Ωστόσο, το γεγονός ότι ένα τόσο μεγάλο μέρος των πιστώσεων έχει μεταβιβαστεί σε funds, υπογραμμίζει την επιμονή του προβλήματος των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων ως δομικό ζήτημα για την ελληνική οικονομία, με άμεσες επιπτώσεις στην αγορά και τους οφειλέτες.
Το μέγεθος του προβλήματος και οι προκλήσεις
Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, τα χρέη που διαχειρίζονται πλέον οι servicers ανήλθαν στα 80 δισ. ευρώ στο τέλος του πρώτου εξαμήνου του 2025. Αυτό το τεράστιο ποσό ασκεί ισχυρή πίεση στην οικονομία, καθώς παρότι οι τράπεζες έχουν καθαρίσει τους ισολογισμούς τους, η πραγματική οικονομία συνεχίζει να επιβαρύνεται. Οι εταιρείες διαχείρισης, οι οποίες έχουν αναλάβει το μεγαλύτερο μέρος αυτής της διαχείρισης, επισημαίνουν ότι, παρά τις βελτιώσεις στο θεσμικό πλαίσιο, νέες παρεμβάσεις είναι απαραίτητες για την επιτάχυνση της επίλυσης των υποθέσεων.
Εμπόδια στη διαχείριση και εκκρεμότητες
Ένα από τα βασικά εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι servicers είναι η καθυστέρηση στην απονομή δικαιοσύνης. Οι ανακοπές μπορούν να παγώσουν διαδικασίες για έως και μία δεκαετία, ενώ η επίδοση διαταγών πληρωμής παρατείνεται έως και οκτώ μήνες. Επιπλέον, στον εξωδικαστικό μηχανισμό, παρά τις συνεχείς επιδόσεις-ρεκόρ σε ρυθμίσεις, ένα μεγάλο ποσοστό δανειοληπτών σταματά σύντομα τις πληρωμές. Αυτό οδηγεί τους διαχειριστές στο αίτημα για αυστηρότερες προϋποθέσεις, προκειμένου να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα των ρυθμίσεων. Η αδυναμία πρόσβασης στα στοιχεία επικοινωνίας των οφειλετών και η χαμηλή συμμετοχή τους στις πλατφόρμες ενημέρωσης, αποτελούν επίσης τροχοπέδη για την προώθηση βιώσιμων λύσεων, οδηγώντας συχνά σε δαπανηρούς και χρονοβόρους πλειστηριασμούς.
Νομικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η πολυπλοκότητα του νομικού πλαισίου και οι χρονοβόρες διαδικασίες δημιουργούν ένα περιβάλλον αβεβαιότητας που δυσχεραίνει την αποτελεσματική διαχείριση των κόκκινων δανείων. Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές είναι η συσσώρευση εκκρεμοτήτων, όπως η οριστική λύση για τα στεγαστικά δάνεια σε ελβετικό φράγκο και η παραμονή σε αδράνεια του Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων, παρά τις κυβερνητικές δεσμεύσεις για επιτάχυνση του έργου του.
Ο αντίκτυπος στην αγορά ακινήτων και οι δικαστικές εξελίξεις
Η αγορά ακινήτων επιβαρύνεται σημαντικά από τον μακρύ χρόνο ωρίμανσης των ακινήτων μετά από πλειστηριασμό, ο οποίος φτάνει τους 24 μήνες. Αυτό περιορίζει την προσφορά και επηρεάζει την ήδη πιεσμένη στεγαστική πραγματικότητα. Οι servicers αναμένουν επίσης την οριστικοποίηση των διαδικασιών εκποίησης ακινήτων αξίας 300 εκατ. ευρώ, των οποίων η προστασία είχε αρθεί με δικαστικές αποφάσεις. Σημαντικές εξελίξεις αναμένονται και στον τρόπο υπολογισμού των τόκων στα ληξιπρόθεσμα χρέη, καθώς η απόφαση του Αρείου Πάγου το 2026 ενδέχεται να προκαλέσει σοβαρές απώλειες στους πιστωτές και να επηρεάσει τιτλοποιήσεις του «Ηρακλή». Παράλληλα, η δυνατότητα επαναγοράς «πρασινισμένων» δανείων από τις τράπεζες παραμένει σε εκκρεμότητα, καθώς ο SSM δεν έχει ακόμη δώσει το πράσινο φως, ενώ οι πρώτες πωλήσεις θεραπευμένων δανείων σε επενδυτές, όπως η συναλλαγή των 200 εκατ. ευρώ της DoValue, ολοκληρώνονται εντός του τρέχοντος μήνα.
Η επόμενη μέρα για τα κόκκινα δάνεια
Το 2026 αναμένεται να είναι ένα ιδιαίτερα απαιτητικό έτος για την αγορά των κόκκινων δανείων. Οι εξελίξεις που αναμένονται, τόσο σε δικαστικό όσο και σε θεσμικό επίπεδο, θα κρίνουν σε μεγάλο βαθμό τον ρυθμό αποκατάστασης της οικονομικής κανονικότητας και την περαιτέρω εξυγίανση του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Η αποτελεσματική διαχείριση αυτού του προβλήματος είναι κρίσιμη για την ανάκτηση της εμπιστοσύνης στην αγορά και την επανένταξη χιλιάδων οφειλετών στην οικονομική ζωή.
🛡️ Το παρόν άρθρο έχει καθαρά ενημερωτικό χαρακτήρα και δεν υποκαθιστά την επίσημη νομική ή φοροτεχνική συμβουλή