- Οι αναλήψεις από μη συνεισφέροντες συνδικαιούχους θεωρούνται άτυπες δωρεές.
- Ισχύει αφορολόγητο 800.000€ για συγγενείς 1ης κατηγορίας μέσω τράπεζας.
- Η δήλωση στο myPROPERTY είναι υποχρεωτική για την αποφυγή προστίμων.
- Οι δωρεές σε μετρητά φορολογούνται με 10% χωρίς αφορολόγητο όριο.
Οι κοινοί τραπεζικοί λογαριασμοί αποτελούν καθημερινότητα για χιλιάδες νοικοκυριά, όμως κρύβουν σοβαρούς φορολογικούς κινδύνους που πολλοί αγνοούν. Η ΑΑΔΕ παρακολουθεί στενά τις κινήσεις και οι αναλήψεις από συνδικαιούχους που δεν έχουν συνεισφέρει κεφάλαια μπορούν να θεωρηθούν άτυπες δωρεές, ενεργοποιώντας φόρους έως 40% και αυστηρές κυρώσεις.
| Τύπος Συναλλαγής | Φορολογική Μεταχείριση |
|---|---|
| Δωρεά 1ης κατηγορίας (μέσω τράπεζας) | Αφορολόγητο έως 800.000€ |
| Δωρεά σε μετρητά | 10% αυτοτελής φόρος από το 1ο ευρώ |
| Διαδοχικές δωρεές (<6 μήνες) | Φόρος 20% χωρίς αφορολόγητο |
| Ανάληψη από τρίτο (μη συνεισφέροντα) | Φόρος 10% έως 40% ανάλογα τη συγγένεια |
| Έξοδα σπουδών εξωτερικού | Εξαίρεση με επαρκή τεκμηρίωση |
Αυτή η αυστηροποίηση των ελέγχων εντάσσεται στην ευρύτερη στρατηγική της φορολογικής διοίκησης για την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής και την πλήρη ιχνηλασιμότητα του χρήματος. Το παρασκήνιο της υπόθεσης αφορά την ανάγκη της πολιτείας να διασφαλίσει ότι οι χρηματικές μεταφορές δεν υποκρύπτουν αδήλωτα εισοδήματα, καθώς η εφορία χρησιμοποιεί πλέον σαρωτικούς ελέγχους σε τραπεζικούς λογαριασμούς μέσω αυτοματοποιημένων συστημάτων που εντοπίζουν αποκλίσεις μεταξύ δαπανών και δηλωθέντων εισοδημάτων.
Πότε μια ανάληψη θεωρείται δωρεά και ενεργοποιεί την εφορία
Το πρόβλημα ανακύπτει κυρίως όταν ένας από τους συνδικαιούχους, ο οποίος δεν έχει καταθέσει χρήματα στον λογαριασμό, προχωρά σε ανάληψη ή μεταφορά ποσού για προσωπική του χρήση. Σύμφωνα με το ισχύον πλαίσιο, η πράξη αυτή μπορεί να χαρακτηριστεί ως δωρεά ή γονική παροχή. Η φορολογική διοίκησή βασίζεται στα στοιχεία που αποστέλλουν οι τράπεζες και διαπιστώνει εάν το ποσό υπερβαίνει τη συνεισφορά του συγκεκριμένου συνδικαιούχου.
Ιδιαίτερα συνηθισμένο είναι το παράδειγμα των λογαριασμών μεταξύ γονέων και παιδιών. Αν μεταφερθεί χρηματικό ποσό από τον κοινό λογαριασμό σε ατομικό λογαριασμό του παιδιού χωρίς να έχει προηγηθεί δήλωση, η μεταφορά αυτή θεωρείται δωρεά. Σημειώνεται ότι η απλή κατάθεση χρημάτων δεν συνιστά από μόνη της δωρεά· η φορολογική υποχρέωση γεννάται μόνο όταν ο μη συνεισφέρων συνδικαιούχος κάνει χρήση των χρημάτων για ίδιο όφελος.
Το αφορολόγητο των 800.000 ευρώ και οι απαραίτητες προϋποθέσεις
Η νομοθεσία προβλέπει ευνοϊκή μεταχείριση για τις χρηματικές γονικές παροχές και δωρεές μεταξύ συγγενών πρώτης κατηγορίας. Συγκεκριμένα, ποσά έως 800.000 ευρώ μεταξύ γονέων, παιδιών και συζύγων είναι αφορολόγητα, υπό την προϋπόθεση ότι η μεταφορά γίνεται μέσω του τραπεζικού συστήματος και έχει υποβληθεί η σχετική δήλωση στην πλατφόρμα myPROPERTY της ΑΑΔΕ. Αν κάποια από αυτές τις προϋποθέσεις δεν τηρηθεί, η απαλλαγή χάνεται και ο φόρος επιβάλλεται κανονικά.
Νομικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η έλλειψη δήλωσης αποτελεί το συχνότερο σφάλμα των φορολογουμένων, το οποίο οδηγεί σε αναδρομικούς φόρους. Επιπλέον, πρέπει να θυμόμαστε ότι η εφορία μπορεί να ελέγξει τραπεζικές καταθέσεις 15 χρόνια πίσω σε περιπτώσεις που θεωρηθούν άτυπες δωρεές, γεγονός που καθιστά την αρχειοθέτηση αποδεικτικών επιβεβλημένη.
Οι κίνδυνοι από τις διαδοχικές δωρεές και τα μετρητά
Ιδιαίτερη προσοχή απαιτείται στις διαδοχικές δωρεές, όπου τα χρήματα μεταφέρονται μέσω ενδιάμεσων προσώπων για να καταλήξουν σε άτομο εκτός της πρώτης κατηγορίας συγγένειας. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η εφορία εξετάζει αν υπάρχει τεχνητή διευθέτηση για την αποφυγή του φόρου. Εφόσον διαπιστωθεί καταστρατήγηση, επιβάλλεται φόρος 20% χωρίς αφορολόγητο, ειδικά αν οι κινήσεις γίνουν σε διάστημα μικρότερο των έξι μηνών.
Ακόμη πιο αυστηρή είναι η αντιμετώπιση των παροχών σε μετρητά. Αυτές φορολογούνται αυτοτελώς με συντελεστή 10% από το πρώτο ευρώ, χωρίς να ισχύει το αφορολόγητο όριο. Από τους ελέγχους εξαιρούνται συνήθως μικροποσά και χρήματα για έξοδα σπουδών στο εξωτερικό, εφόσον υπάρχει σαφής αιτιολόγηση και τα ποσά ανταποκρίνονται στις πραγματικές ανάγκες του φοιτητή.
Η επόμενη μέρα και οι έλεγχοι της ΑΑΔΕ
Η φορολογική διοίκηση εντείνει την πίεση προς τους κατόχους κοινών λογαριασμών, καθώς η διασταύρωση στοιχείων γίνεται πλέον σε πραγματικό χρόνο. Οι φορολογούμενοι οφείλουν να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στις μεγάλες αναλήψεις και να διασφαλίζουν ότι κάθε κίνηση συνοδεύεται από την απαραίτητη φορολογική δήλωση, ώστε να μην βρεθούν αντιμέτωποι με δυσβάσταχτα πρόστιμα που ξεκινούν από το 10% και φτάνουν το 40% της αξίας της συναλλαγής.
Πώς να προστατευτείτε από φορολογικά πρόστιμα
- Υποβάλλετε πάντα δήλωση δωρεάς στο myPROPERTY πριν από μεγάλες μεταφορές.
- Αποφεύγετε τις αναλήψεις μεγάλων ποσών σε μετρητά για δωρεές προς συγγενείς.
- Διατηρείτε αποδεικτικά στοιχεία για την προέλευση των χρημάτων στον κοινό λογαριασμό.
- Χρησιμοποιείτε την τραπεζική μεταφορά ως αποκλειστικό μέσο για γονικές παροχές.
- Συμβουλευτείτε λογιστή για διαδοχικές μεταφορές χρημάτων εντός εξαμήνου.