- Οικονομικό κλίμα επιδεινώθηκε τον Νοέμβριο, με τον δείκτη στις 106 μονάδες.
- Καταναλωτική εμπιστοσύνη στο ναδίρ, Ελλάδα η πιο απαισιόδοξη στην ΕΕ.
- Μεγάλο ποσοστό πολιτών δυσκολεύεται να αποταμιεύσει ή είναι χρεωμένο.
- Μικρή βελτίωση καταγράφεται μόνο σε Κατασκευές και Λιανικό Εμπόριο.
- Η εορταστική περίοδος αναμένεται να δώσει πιο ξεκάθαρη εικόνα για το λιανικό εμπόριο.
Ο γενικός δείκτης οικονομικού κλίματος στην Ελλάδα μειώθηκε στις 106 μονάδες από 107,5 τον Νοέμβριο, σύμφωνα με τη νέα έρευνα του ΙΟΒΕ. Αυτή η επιδείνωση οφείλεται στην εξασθένηση των προσδοκιών σε πολλούς επιχειρηματικούς κλάδους και στην περαιτέρω υποχώρηση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης, με την Ελλάδα να παραμένει η πιο απαισιόδοξη χώρα στην ΕΕ. Οι πολίτες εκφράζουν έντονο προβληματισμό για την οικονομική τους κατάσταση, με την πλειονότητα να δηλώνει ότι μόλις τα βγάζει πέρα.
Αυτή η συνεχιζόμενη επιδείνωση του οικονομικού κλίματος έρχεται σε μια περίοδο όπου οι ευρωπαϊκές οικονομίες προσπαθούν να βρουν σταθερότητα, αλλά αντιμετωπίζουν πιέσεις από τον πληθωρισμό και την αβεβαιότητα. Η ελληνική οικονομία, παρά τις προσπάθειες για ανάκαμψη, φαίνεται να παραμένει ευάλωτη στις διακυμάνσεις των προσδοκιών, τόσο των επιχειρήσεων όσο και των νοικοκυριών, γεγονός που επηρεάζει άμεσα την αγοραστική δύναμη και την επενδυτική διάθεση.
Η εικόνα του οικονομικού κλίματος τον Νοέμβριο
Σύμφωνα με τη νέα έρευνα του ΙΟΒΕ, ο γενικός δείκτης οικονομικού κλίματος παρουσίασε μικρή επιδείνωση και τον Νοέμβριο, διαμορφούμενος στις 106 μονάδες, από 107,5 τον προηγούμενο μήνα. Η μείωση αυτή αποδίδεται κυρίως στην εξασθένηση των προσδοκιών σε πολλούς επιχειρηματικούς κλάδους. Μόνο οι τομείς των Κατασκευών και του Λιανικού Εμπορίου κατέγραψαν μικρή βελτίωση, με τις τρέχουσες πωλήσεις να εμφανίζουν ενίσχυση.
Η καταναλωτική εμπιστοσύνη στο ναδίρ
Η καταναλωτική εμπιστοσύνη υποχώρησε περαιτέρω τον Νοέμβριο, φτάνοντας πλέον στις -50,6 μονάδες. Το γεγονός αυτό καθιστά την Ελλάδα την πιο απαισιόδοξη χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση όσον αφορά την καταναλωτική διάθεση. Τα νοικοκυριά δηλώνουν ότι η δική τους οικονομική κατάσταση επιδεινώνεται, παρόλο που παρατηρούν μια μικρή βελτίωση στη συνολική οικονομική εικόνα της χώρας. Οι προβλέψεις για μεγάλες αγορές, όπως έπιπλα ή ηλεκτρικές συσκευές, μειώνονται σημαντικά, ενώ η διάθεση για αποταμίευση παραμένει σε πολύ χαμηλά επίπεδα.
Οι επιπτώσεις στα νοικοκυριά και οι προσδοκίες
Οι Έλληνες πολίτες εμφανίζονται έντονα προβληματισμένοι για την οικονομική τους κατάσταση. Χαρακτηριστικό είναι ότι 6 στους 10 δηλώνουν πως «μόλις τα βγάζουν πέρα», ενώ ένα συντριπτικό 85% θεωρεί απίθανο να καταφέρει να αποταμιεύσει μέσα στον επόμενο χρόνο. Παράλληλα, αυξάνεται το ποσοστό των πολιτών που αναγκάζονται να «τραβήξουν» από τις αποταμιεύσεις τους, καθώς και εκείνων που έχουν χρεωθεί. Ειδικότερα, το 19% των νοικοκυριών δηλώνει ότι καταφέρνει να αποταμιεύσει, ενώ το 10% παραδέχεται ότι βρίσκεται σε χρέη.
Αυτό που ανησυχεί ιδιαίτερα τους αναλυτές είναι η διαχρονική απαισιοδοξία των Ελλήνων καταναλωτών, η οποία, παρά τις όποιες θετικές μακροοικονομικές ενδείξεις, δεν μεταφράζεται σε αύξηση της εμπιστοσύνης. Η αδυναμία αποταμίευσης και η αναγκαστική προσφυγή σε δανεισμό ή αποταμιεύσεις αποτελούν δείκτες βαθύτερων διαρθρωτικών προβλημάτων, που απαιτούν στοχευμένες παρεμβάσεις πέρα από την απλή οικονομική ανάπτυξη.
Τι αναμένεται στη συνέχεια
Οι προβλέψεις για την ανεργία και την άνοδο των τιμών παρουσιάζουν μια μικρή αποκλιμάκωση, χωρίς ωστόσο να αλλάζουν το γενικό κλίμα αβεβαιότητας που επικρατεί. Παρά τις προκλήσεις, ο Δεκέμβριος και η εορταστική περίοδος ίσως δώσουν μια πιο ξεκάθαρη εικόνα για το κλείσιμο της χρονιάς, ειδικά στον τομέα του λιανικού εμπορίου. Η πορεία των εορταστικών πωλήσεων θα αποτελέσει ένα σημαντικό βαρόμετρο για τις προσδοκίες του επόμενου έτους.
