- Η ελληνική γεωργία συνεισφέρει 3,2% στο ΑΕΠ, υπερβαίνοντας τον ευρωπαϊκό μέσο όρο του 1,2% το 2024.
- Εντυπωσιακή αύξηση άνω του 120% στην τιμή παραγωγού του ελαιολάδου από το 2015.
- Η Ελλάδα κατέχει την 4η θέση στην ΕΕ στην παραγωγή πρόβειου κρέατος και 1/3 στην παραγωγή πρόβειου γάλακτος.
- Βασικές προκλήσεις αποτελούν η γήρανση του αγροτικού πληθυσμού και η μείωση της απασχόλησης στον κλάδο.
Η ελληνική γεωργία αναδεικνύεται σε κρίσιμο πυλώνα της εθνικής οικονομίας, με τη συμβολή της στο ΑΕΠ να ανέρχεται στο 3,2% το 2024, ποσοστό σημαντικά υψηλότερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο του 1,2%. Η χώρα διατηρεί πρωταγωνιστική θέση σε προϊόντα όπως το ελαιόλαδο, με την τιμή παραγωγού να καταγράφει αύξηση άνω του 120% από το 2015, καθώς και στην αιγοπροβατοτροφία, παρά τις προκλήσεις της γήρανσης του αγροτικού πληθυσμού.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται να επιβεβαιώσει τη διαχρονική σημασία του αγροδιατροφικού τομέα για την ελληνική οικονομία, ο οποίος, παρά τις δομικές προκλήσεις, συνεχίζει να αποτελεί βασικό μοχλό ανάπτυξης και να στηρίζει την περιφέρεια. Η ενίσχυση της θέσης της Ελλάδας σε συγκεκριμένα προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας, όπως το ελαιόλαδο και τα προϊόντα αιγοπροβατοτροφίας, υπογραμμίζει την ανάγκη για στοχευμένες πολιτικές που θα διασφαλίσουν τη βιωσιμότητα και την περαιτέρω εξέλιξη του κλάδου.
Η αυξημένη συμβολή της γεωργίας στο ελληνικό ΑΕΠ
Σύμφωνα με τα πλέον πρόσφατα στοιχεία της Eurostat για την ευρωπαϊκή αλυσίδα τροφίμων, ο αγροδιατροφικός τομέας διατηρεί σημαντικό αποτύπωμα στην ελληνική οικονομία. Η Ελλάδα συγκαταλέγεται στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης όπου η γεωργία έχει ιδιαίτερα αυξημένο ειδικό βάρος, καθώς η προστιθέμενη αξία του αγροτικού κλάδου αντιστοιχούσε το 2024 στο 3,2% του ΑΕΠ. Το ποσοστό αυτό είναι από τα υψηλότερα στην ΕΕ και σαφώς πάνω από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο του 1,2%, αναδεικνύοντας τη στρατηγική του σημασία.
Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές είναι η διατήρηση αυτής της δυναμικής εν μέσω παγκόσμιων ανακατατάξεων και κλιματικής αλλαγής, καθώς η εξάρτηση από ορισμένα προϊόντα μπορεί να δημιουργήσει ευπάθειες. Ωστόσο, η ισχυρή θέση της Ελλάδας σε εξειδικευμένα αγροτικά προϊόντα προσφέρει ένα σημαντικό πλεονέκτημα, το οποίο μπορεί να αξιοποιηθεί για την ενίσχυση της εξαγωγικής δραστηριότητας και την προσέλκυση επενδύσεων στον τομέα.
Πρωταγωνιστικός ρόλος σε ελαιόλαδο και κτηνοτροφία
Στον τομέα των καλλιεργειών, η Ελλάδα επωφελείται από τη γενικότερη άνοδο της παραγωγής ελιάς στην Ευρώπη τα τελευταία χρόνια. Η τιμή παραγωγού του ελαιολάδου έχει καταγράψει μια εντυπωσιακή αύξηση άνω του 120% σε σύγκριση με το 2015, μια εξέλιξη που επηρεάζει άμεσα το εισόδημα των παραγωγών αλλά και τις τιμές για τους καταναλωτές. Οι ελαιοπαραγωγοί, παρά τις προκλήσεις, βλέπουν μια σημαντική ενίσχυση του εισοδήματός τους από αυτό το παραδοσιακό προϊόν.
Προτεινόμενο Ευρωπαϊκή Ένωση: Ανησυχία για χαλαρό φόρο άνθρακα στα εισαγόμενα προϊόντα
Ιδιαίτερα έντονη είναι επίσης η παρουσία της χώρας στην κτηνοτροφία και ειδικά στην αιγοπροβατοτροφία. Η Ελλάδα παρήγαγε το 2024 το 11,5% του συνόλου του πρόβειου κρέατος στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καταλαμβάνοντας την τέταρτη θέση μετά την Ισπανία, τη Γαλλία και την Ιρλανδία. Αυτό επιβεβαιώνει τον στρατηγικό ρόλο του κλάδου για την εγχώρια αγροτική παραγωγή. Παράλληλα, η χώρα διατηρεί πρωταγωνιστική θέση στην παραγωγή πρόβειου γάλακτος, καθώς το 2024 παρέδωσε στα τυροκομεία περίπου 731 χιλιάδες τόνους, ποσότητα που αντιστοιχεί στο ένα τρίτο της συνολικής παραγωγής της ΕΕ και στηρίζει άμεσα την παραγωγή παραδοσιακών προϊόντων με ισχυρή εξαγωγική δυναμική, όπως η φέτα. Η σημασία αυτή αναδεικνύεται και από τις συζητήσεις γύρω από την ευλογιά των αιγοπροβάτων και τις επιπτώσεις της.
Προκλήσεις και οι επιπτώσεις στην αγροτική παραγωγή
Την ίδια στιγμή, τα στοιχεία αναδεικνύουν και τις προκλήσεις του κλάδου. Η γήρανση του αγροτικού πληθυσμού παραμένει έντονη, με μεγάλο ποσοστό νέων διαχειριστών εκμεταλλεύσεων να είναι άνω των 40 ετών. Επιπλέον, η απασχόληση στη γεωργία συνεχίζει να μειώνεται, γεγονός που εγείρει ερωτήματα για τη βιωσιμότητα του τομέα μακροπρόθεσμα. Παρά τις πληρωμές προς τους αγρότες, η ανάγκη για ανανέωση του ανθρώπινου δυναμικού και εκσυγχρονισμό των μεθόδων παραγωγής είναι επιτακτική.
Η επόμενη μέρα για τον αγροδιατροφικό τομέα
Παρ’ όλες τις προκλήσεις, η αυξημένη συμβολή της γεωργίας στο ΑΕΠ και η ισχυρή θέση της Ελλάδας σε εξειδικευμένα προϊόντα δείχνουν ότι ο αγροδιατροφικός τομέας εξακολουθεί να αποτελεί κρίσιμο πυλώνα για την οικονομία και την περιφερειακή ανάπτυξη της χώρας. Η διατήρηση και ενίσχυση αυτής της θέσης απαιτεί συνεχείς επενδύσεις σε τεχνολογία, εκπαίδευση και υποδομές, καθώς και την υιοθέτηση βιώσιμων πρακτικών που θα διασφαλίσουν το μέλλον της ελληνικής γεωργίας.
