Η Ελλάδα με αρνητικό ισοζύγιο προσωπικών μεταβιβάσεων, με εκροές 0,5% του ΑΕΠ

Η Ελλάδα καταγράφει αρνητικό ισοζύγιο προσωπικών μεταβιβάσεων, καθώς οι εκροές χρημάτων προς το εξωτερικό υπερβαίνουν τις εισροές, με το έλλειμμα να ανέρχεται σε περίπου 0,5% του ΑΕΠ. Η εξέλιξη αυτή, που εντάσσεται σε μια ευρύτερη ευρωπαϊκή τάση, οφείλεται κυρίως στα εμβάσματα μεταναστών που εργάζονται στη χώρα και τα οποία αποστέλλονται στις οικογένειές τους στο εξωτερικό.

Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια μιας σταθερής τάσης που εντείνεται την τελευταία πενταετία σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπου οι χρηματικές ροές από τα νοικοκυριά προς χώρες εκτός ΕΕ έχουν αυξηθεί σημαντικά. Το φαινόμενο αυτό, που αποτυπώνεται και στην ελληνική οικονομία, υπογραμμίζει τις μεταβαλλόμενες δημογραφικές και εργασιακές συνθήκες.

Το αρνητικό ισοζύγιο προσωπικών μεταβιβάσεων στην Ελλάδα

Η Ελλάδα συγκαταλέγεται στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης με αρνητικό ισοζύγιο προσωπικών μεταβιβάσεων, καθώς οι εκροές χρημάτων προς το εξωτερικό υπερβαίνουν σταθερά τις εισροές. Το έλλειμμα αυτό αντιστοιχεί σε ένα σημαντικό ποσοστό περίπου 0,5% του ΑΕΠ της χώρας, αναδεικνύοντας μια διαρκή διαρροή κεφαλαίων από την εγχώρια οικονομία. Η κατάσταση αυτή αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου ευρωπαϊκού πλαισίου, όπου πολλές χώρες-μέλη αντιμετωπίζουν παρόμοιες προκλήσεις.

Τα στοιχεία της Eurostat και η ευρωπαϊκή εικόνα

Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε η Eurostat, οι προσωπικές μεταβιβάσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση προς τρίτες χώρες ανήλθαν σε 52,1 δισ. ευρώ το 2024, καταγράφοντας αύξηση 6% σε σύγκριση με το 2023. Αντίθετα, οι εισροές προς τα ευρωπαϊκά νοικοκυριά διαμορφώθηκαν στα 14,8 δισ. ευρώ, σημειώνοντας άνοδο 7% σε ετήσια βάση. Η τάση αυτή έχει οδηγήσει σε διεύρυνση του αρνητικού ισοζυγίου της ΕΕ έναντι των χωρών εκτός Ένωσης, το οποίο έφτασε τα 37,3 δισ. ευρώ το 2024. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, η Ελλάδα παρουσιάζει ένα ανάλογο πρόβλημα, με τις εκροές να είναι αισθητά μεγαλύτερες από τις εισροές.

Οι λόγοι πίσω από τις εκροές κεφαλαίων

Για την Ελλάδα, τα στοιχεία αυτά υποδηλώνουν ότι κάθε χρόνο ένα σημαντικό χρηματικό ποσό κατευθύνεται εκτός συνόρων, κυρίως μέσω εμβασμάτων. Το φαινόμενο συνδέεται σε μεγάλο βαθμό με τη μόνιμη παρουσία εργαζομένων και μεταναστών από τρίτες χώρες στην Ελλάδα, οι οποίοι αποστέλλουν μέρος του εισοδήματός τους στις οικογένειές τους στο εξωτερικό. Την ίδια στιγμή, τα χρήματα που εισρέουν στη χώρα από Έλληνες της διασποράς ή από εργαζομένους εκτός ΕΕ δεν επαρκούν για να αντισταθμίσουν τις εκροές, δημιουργώντας ένα χάσμα στο ισοζύγιο. Αυτό διαφέρει από το εμπορικό έλλειμμα που αφορά αγαθά και υπηρεσίες.

Μακροοικονομικές επιπτώσεις και η διαχειρισιμότητα του φαινομένου

Σε καθημερινό επίπεδο, η επίδραση αυτής της εξέλιξης δεν είναι άμεσα αισθητή για τον μέσο πολίτη. Ωστόσο, σε μακροοικονομικούς όρους, το αρνητικό ισοζύγιο σημαίνει λιγότερη ρευστότητα που παραμένει στην εγχώρια οικονομία και περιορισμένη συμβολή των προσωπικών μεταβιβάσεων στην κατανάλωση και την ανάπτυξη. Οι αναλυτές επισημαίνουν ότι, παρά τις εκροές, το μέγεθος του ελλείμματος θεωρείται διαχειρίσιμο και δεν συνιστά άμεση απειλή για τη συνολική οικονομική σταθερότητα της χώρας. Λειτουργεί περισσότερο ως ένδειξη των μεταναστευτικών και εργασιακών ροών που διαμορφώνουν τη σημερινή εικόνα της ελληνικής οικονομίας και επηρεάζουν το ΑΕΠ.

Η επόμενη μέρα για τις χρηματικές ροές

Το φαινόμενο των προσωπικών μεταβιβάσεων αποτελεί μια διαρκή παράμετρο της παγκοσμιοποιημένης οικονομίας και των μεταναστευτικών κινήσεων. Για την Ελλάδα, η διαχείριση αυτού του ελλείμματος απαιτεί την παρακολούθηση των τάσεων και την κατανόηση των κοινωνικοοικονομικών παραγόντων που το επηρεάζουν. Η ενίσχυση των εισροών, είτε μέσω της ελληνικής διασποράς είτε μέσω άλλων μηχανισμών, θα μπορούσε να συμβάλει στην εξισορρόπηση του ισοζυγίου στο μέλλον, αν και η τάση των εκροών παραμένει ισχυρή.