- Οι εργαζόμενοι δικαιούνται κανονικά αποδοχές αν δεν προσέλθουν λόγω ακραίας κακοκαιρίας, χωρίς δική τους υπαιτιότητα.
- Η διακοπή συγκοινωνιών και η επικινδυνότητα των δρόμων θεωρούνται 'σπουδαίος λόγος' για την απουσία.
- Απαγορεύεται η μονομερής χρέωση της ημέρας απουσίας ως κανονική άδεια από τον εργοδότη.
- Υποχρεωτική παύση εργασιών σε οικοδομές, υπαίθριους χώρους και για διανομείς με δίτροχα οχήματα.
- Η ΓΣΕΕ ζητά ρητές νομοθετικές ρυθμίσεις για την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων σε έντονα καιρικά φαινόμενα.
Η Γενική Συνομοσπονδία Εργατών Ελλάδας (ΓΣΕΕ) διευκρινίζει τα δικαιώματα των εργαζομένων που αδυνατούν να προσέλθουν στην εργασία τους εξαιτίας σφοδρών βροχοπτώσεων και πλημμυρικών φαινομένων. Σύμφωνα με την ΓΣΕΕ, οι εργαζόμενοι δικαιούνται κανονικά τις αποδοχές τους για τις ημέρες αυτές, εφόσον η απουσία δεν οφείλεται σε δική τους υπαιτιότητα και έχουν προηγηθεί τουλάχιστον δεκαήμερη πραγματική εργασία.
Η πρόσφατη έξαρση ακραίων καιρικών φαινομένων, με σφοδρές βροχοπτώσεις και πλημμυρικά επεισόδια σε πολλές περιοχές της χώρας, έχει δημιουργήσει σημαντικά προβλήματα στη μετακίνηση των εργαζομένων. Αυτή η κατάσταση αναδεικνύει την ανάγκη για σαφείς οδηγίες σχετικά με τα εργασιακά δικαιώματα, ένα πεδίο στο οποίο η ΓΣΕΕ βρίσκεται σε συνεχή επαγρύπνηση, συλλέγοντας καταγγελίες και παρέχοντας ενημέρωση.
Τα δικαιώματα των εργαζομένων σε περίπτωση κακοκαιρίας
Όπως τονίζει η ΓΣΕΕ, οι εργαζόμενοι που δεν καταφέρνουν να προσέλθουν στην εργασία τους όχι λόγω δικής τους υπαιτιότητας, αλλά εξαιτίας σπουδαίου λόγου που οφείλεται σε αδυναμία μετακίνησής τους λόγω της ακραίας βροχόπτωσης και των συνεπειών της, δικαιούνται κανονικά τις αποδοχές τους για την ημέρα ή τις ημέρες αυτές της κακοκαιρίας. Βασική προϋπόθεση είναι να έχει προηγηθεί τουλάχιστον δεκαήμερη πραγματική εργασία στον εργοδότη τους, σύμφωνα με το άρθρο 657 του Αστικού Κώδικα και το άρθρο 10 του ΠΔ 62/2025.
Η διακοπή των συγκοινωνιών και η επικινδυνότητα όλων των δρόμων, όχι μόνο των κεντρικών αρτηριών, καθώς και η χαμηλή ορατότητα, αποτελούν τυπική περίπτωση σπουδαίου λόγου. Αυτός ο λόγος δικαιολογεί, σύμφωνα με την καλή πίστη, τη μη παροχή της εργασίας. Το δικαίωμα στις αποδοχές θεμελιώνεται είτε η επιχείρηση λειτούργησε κανονικά και ο εργαζόμενος δεν μπόρεσε να μεταβεί, είτε η επιχείρηση δεν λειτούργησε επειδή ο εργοδότης διέκοψε τη λειτουργία της χωρίς να λάβει τα απαιτούμενα μέτρα άκρας επιμέλειας και σύνεσης. Συνεπώς, ο εργαζόμενος πληρώνεται κανονικά.
Υποχρεωτική παύση εργασιών και τηλεργασία
Πέρα από τις νομικές διατάξεις, είναι λογικά αυτονόητο ότι σε συγκεκριμένους κλάδους και περιοχές, η παύση των εργασιών πρέπει να είναι υποχρεωτική. Αυτό αφορά τις οικοδομικές εργασίες, τις εργασίες σε υπαίθριους χώρους και τις επιχειρήσεις που απασχολούν εργαζόμενους διανομείς με δίτροχα οχήματα, τόσο στην εστίαση όσο και σε άλλες δραστηριότητες μεταφορών/διανομής αντικειμένων, ιδίως στις πληττόμενες περιοχές. Η παύση πρέπει να ισχύει καθ’ όλη τη διάρκεια των ακραίων καιρικών φαινομένων.
Στην περίπτωση που μια επιχείρηση είναι αντικειμενικά αδύνατο να λειτουργήσει λόγω της έντασης της βροχόπτωσης, τα μέρη απαλλάσσονται αμοιβαία από τις υποχρεώσεις τους για την παροχή εργασίας κατά την ημέρα που παρέμεινε κλειστή (ΑΚ 380). Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η ημέρα κατά την οποία ο εργαζόμενος δεν κατορθώσει να μεταβεί στην εργασία του λόγω ακραίων καιρικών συνθηκών, δεν μπορεί να χρεωθεί μονομερώς από τον εργοδότη ως ημέρα κανονικής άδειας. Επιπλέον, σε περίπτωση τηλεργασίας λόγω συνθηκών, ο εργοδότης είναι υποχρεωμένος να παρέχει τον εξοπλισμό ή να καταβάλλει το επίδομα τηλεργασίας, όπως ορίζει το άρθρο 67 του Ν. 4808/2021.
Το πάγιο αίτημα της ΓΣΕΕ για νομοθετική ρύθμιση
Η ΓΣΕΕ υπογραμμίζει ότι αποτελεί πάγιο αίτημα προς το Υπουργείο Εργασίας η εισαγωγή ρητών ρυθμίσεων στην ισχύουσα νομοθεσία για την Υγεία και Ασφάλεια των εργαζομένων. Ζητείται η θέσπιση σαφών υποχρεώσεων για τους εργοδότες και κυρίως απαγορεύσεων για τη μη διακινδύνευση της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων σε περίπτωση έντονων καιρικών φαινομένων. Οι συλλογικές συμβάσεις εργασίας, αν και σημαντικές, δεν καλύπτουν πλήρως αυτό το κενό.
Νομικοί κύκλοι και εργατολόγοι επισημαίνουν ότι η έλλειψη ενός σαφούς ρυθμιστικού πλαισίου δημιουργεί ασάφειες και καθιστά δύσκολη την εφαρμογή των υφιστάμενων διατάξεων. Η ΓΣΕΕ τονίζει ότι τα προβλήματα δεν επιλύονται με άτυπες συστάσεις και ανακοινώσεις, αλλά απαιτείται άμεσα ένα σαφές ρυθμιστικό πλαίσιο και αυστηρές κυρώσεις. Αυτό θα επιτρέψει τη διεξαγωγή αποτελεσματικών ελέγχων από την Επιθεώρηση Εργασίας και τη δημοσιοποίηση των στοιχείων τους, ενισχύοντας την ασφάλεια στους χώρους εργασίας.
Η επόμενη μέρα για την προστασία των εργαζομένων
Η προστασία των εργαζομένων από τις επιπτώσεις των ακραίων καιρικών φαινομένων αποτελεί κρίσιμο ζήτημα για την κοινωνία και την οικονομία. Η ΓΣΕΕ δεσμεύεται να συνεχίσει να βρίσκεται στη διάθεση των συνδικάτων και των εργαζομένων σε όλη την επικράτεια για κάθε ζήτημα πληροφόρησης, στήριξης και συλλογικής δράσης, ιδιαίτερα στα θέματα υγείας και ασφάλειας. Για περαιτέρω ενημέρωση, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να απευθύνονται στο Κέντρο Πληροφόρησης Εργαζομένων και Ανέργων της ΓΣΕΕ (ΚΕΠΕΑ/ΓΣΕΕ) και στο Δίκτυο Υπηρεσιών Πληροφόρησης & Συμβουλευτικής Εργαζομένων και Ανέργων του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ.
Τι πρέπει να γνωρίζουν οι εργαζόμενοι
- Ενημερώστε άμεσα τον εργοδότη σας για την αδυναμία προσέλευσης λόγω καιρικών φαινομένων.
- Βεβαιωθείτε ότι η απουσία σας οφείλεται σε αντικειμενικό λόγο (π.χ. διακοπή συγκοινωνιών, επικίνδυνοι δρόμοι).
- Θυμηθείτε ότι δικαιούστε τις αποδοχές σας εφόσον έχετε εργαστεί τουλάχιστον 10 ημέρες στον ίδιο εργοδότη.
- Ο εργοδότης δεν μπορεί να σας χρεώσει την ημέρα απουσίας ως κανονική άδεια χωρίς τη συγκατάθεσή σας.
- Αν εργάζεστε σε οικοδομή, υπαίθριο χώρο ή ως διανομέας, η παύση εργασιών είναι υποχρεωτική σε πληττόμενες περιοχές.