- Η Goldman Sachs χαρακτηρίζει τη δημοσιονομική πολιτική της Ελλάδας «ιδιαίτερα συνετή».
- Η παραγωγικότητα και οι επενδύσεις ανακάμπτουν σταθερά από το 2019.
- Το χρέος προς ΑΕΠ αναμένεται να υποχωρήσει κάτω από αυτό της Ιταλίας έως το 2028.
- Τρία «αγκάθια» είναι η αγορά ακινήτων, οι δεξιότητες εργασίας και το δικαστικό σύστημα.
- Απαιτούνται κρίσιμες μεταρρυθμίσεις για τη διατήρηση της αναπτυξιακής δυναμικής.
Η Goldman Sachs, σε νέα της ανάλυση, χαρακτηρίζει τη δημοσιονομική πολιτική της Ελλάδας «ιδιαίτερα συνετή», υπογραμμίζοντας την ισχυρή οικονομική δραστηριότητα και την ανάκαμψη της παραγωγικότητας. Παρά την πρόοδο, η αμερικανική τράπεζα επισημαίνει ωστόσο τρία βασικά «αγκάθια» που απειλούν την αναπτυξιακή δυναμική της χώρας.
Αυτή η νέα ανάλυση της Goldman Sachs έρχεται σε μια περίοδο όπου η Ελλάδα προσπαθεί να εδραιώσει την οικονομική της ανάκαμψη μετά από μια δεκαετία κρίσης, με τις προσπάθειες για δημοσιονομική εξυγίανση και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις να βρίσκονται στο επίκεντρο. Η αξιολόγηση της αμερικανικής τράπεζας παρέχει μια εις βάθος εικόνα των σημείων υπεροχής αλλά και των επίμονων προκλήσεων που καλείται να αντιμετωπίσει η ελληνική οικονομία για να διασφαλίσει τη βιώσιμη ανάπτυξη.
Η δημοσιονομική υπεροχή και οι πυλώνες ανάπτυξης
Όπως υπογραμμίζει η Goldman Sachs, η δημοσιονομική πολιτική της Ελλάδας χαρακτηρίζεται «ιδιαίτερα συνετή», με το πρωτογενές πλεόνασμα να βρίσκεται στα υψηλότερα επίπεδα μεταξύ των μικρών κρατών της ΕΕ και πολύ πάνω από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης. Η διαχείριση του χρέους συνεχίζει να βελτιώνεται, με την αμερικανική τράπεζα να εκτιμά ότι ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ αναμένεται να υποχωρήσει κάτω από αυτόν της Ιταλίας έως το 2028. Η πρόοδος αυτή αποδίδεται στη φορολογική συμμόρφωση και τη δημοσιονομική πειθαρχία, ακόμη και καθώς το Ταμείο Ανάκαμψης πλησιάζει στην ολοκλήρωσή του, ενώ η Κομισιόν ενέκρινε πρόσφατα τον ελληνικό προϋπολογισμό του 2026.
Τρεις βασικοί πυλώνες ενισχύουν το ελληνικό «success story»: η ανθεκτικότητα των επενδύσεων, η σταθερή άνοδος της παραγωγικότητας και η συνεπής δημοσιονομική πολιτική. Οι επενδύσεις, εξαιρουμένων των κατοικιών, έχουν επιστρέψει στα επίπεδα του 2009, με κάθε συνιστώσα του ακαθάριστου σχηματισμού παγίου κεφαλαίου να παρουσιάζει αύξηση από το 2019. Η Ελλάδα αναδείχθηκε πρωταθλήτρια επενδύσεων στην ΕΕ για το τρίτο τρίμηνο του 2025. Η ενίσχυση των επενδύσεων σε τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών συνδέεται άμεσα με περαιτέρω βελτίωση της παραγωγικότητας τα επόμενα χρόνια, σηματοδοτώντας μια θετική τροχιά για την οικονομία.
Τα τρία «αγκάθια» που απειλούν την αναπτυξιακή δυναμική
Παρά το θετικό κλίμα, η Goldman Sachs προειδοποιεί ότι η αναπτυξιακή δυναμική της Ελλάδας μπορεί να επιβραδυνθεί εάν δεν προχωρήσουν κρίσιμες μεταρρυθμίσεις. Εντοπίζει τρεις κύριες προκλήσεις: την υπερθέρμανση της αγοράς ακινήτων, τη διαρθρωτική αναντιστοιχία δεξιοτήτων στην αγορά εργασίας και την αναποτελεσματικότητα του δικαστικού συστήματος. Το πραγματικό εισόδημα των νοικοκυριών παραμένει κατά 10% χαμηλότερο από τα επίπεδα της περιόδου 2007-08, γεγονός που υπογραμμίζει ότι η ανάκαμψη δεν έχει ολοκληρωθεί πλήρως, όπως άλλωστε φάνηκε και σε πρόσφατη ανάλυση για το εισόδημα των ελληνικών νοικοκυριών.
Προτεινόμενο Η Scope Ratings προβλέπει ανάπτυξη 2% για την ελληνική οικονομία το 2026
Η αγορά ακινήτων, μετά από μια μακρά ύφεση, ανέκαμψε δυναμικά από το 2022, με τις τιμές κατοικιών και επαγγελματικών χώρων να καταγράφουν απότομη άνοδο λόγω σημαντικών ελλείψεων στην προσφορά. Η τράπεζα τονίζει την ανάγκη για προσεκτική εξισορρόπηση, ώστε η νέα επενδυτική δραστηριότητα να οδηγήσει σε διατηρήσιμη αναβάθμιση του αποθέματος ακινήτων χωρίς να επαναληφθούν φαινόμενα υπερθέρμανσης.
Στην αγορά εργασίας, αν και η συνολική απασχόληση κινείται σε ιστορικά υψηλά, η υποαπασχόληση εργαζομένων υψηλής κατάρτισης παραμένει άλυτο ζήτημα. Η αντιμετώπιση αυτού του προβλήματος απαιτεί στοχευμένες πολιτικές αναβάθμισης δεξιοτήτων και επανεκπαίδευσης, ώστε η οικονομία να αξιοποιήσει πλήρως το ανθρώπινο κεφάλαιό της, ένα ζήτημα που έχει επισημάνει και ο ΟΟΣΑ ως απειλή για την ανάπτυξη στην Ελλάδα. Νομικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η επιτάχυνση των δικαστικών διαδικασιών αποτελεί κλειδί για την προσέλκυση ξένων επενδύσεων και την εμπέδωση ενός σταθερού επιχειρηματικού περιβάλλοντος, καθώς η καθυστέρηση στην επίλυση διαφορών λειτουργεί αποτρεπτικά για πολλούς.
Προκλήσεις και προοπτικές για τη βιώσιμη ανάπτυξη
Το τρίτο εμπόδιο αφορά την αναποτελεσματικότητα του δικαστικού συστήματος. Παρά τις επιμέρους βελτιώσεις, ο χρόνος επίλυσης αστικών και διοικητικών υποθέσεων εξακολουθεί να είναι από τους μεγαλύτερους στην Ευρωζώνη, δημιουργώντας αβεβαιότητα και καθυστερήσεις που υπονομεύουν το επενδυτικό κλίμα. Η Goldman Sachs θεωρεί ότι η επιτάχυνση των διαδικασιών, ιδιαίτερα στις εμπορικές διαφορές, αποτελεί κρίσιμη προϋπόθεση για την προβλεψιμότητα και την ενίσχυση της οικονομικής δραστηριότητας. Η ελληνική οικονομία παρουσίασε βελτίωση στην αγορά εργασίας το 2024, αλλά οι προκλήσεις παραμένουν.
Συνολικά, η ανάλυση της Goldman Sachs αναδεικνύει μια Ελλάδα με σημαντικά οικονομικά πλεονεκτήματα και ισχυρή αναπτυξιακή τροχιά, αλλά και με σαφείς τομείς όπου απαιτούνται γενναίες μεταρρυθμίσεις. Η διατήρηση της δημοσιονομικής πειθαρχίας και η αντιμετώπιση των διαρθρωτικών προβλημάτων, όπως η αγορά ακινήτων, οι δεξιότητες και το δικαστικό σύστημα, θα καθορίσουν την ικανότητα της χώρας να επιτύχει μια πιο βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη τα επόμενα χρόνια, ενισχύοντας τις θετικές προβλέψεις, όπως αυτή της Scope Ratings για ανάπτυξη 2% το 2026.
