- Μείωση 18,3% στην αξία των εισαγωγών πετρελαίου το 2025.
- Άλμα 36,1% στην αξία των εισαγωγών LNG στην ΕΕ.
- Οι ΗΠΑ καλύπτουν το 59,9% των ευρωπαϊκών αναγκών σε LNG.
- Η Νορβηγία παραμένει ο κορυφαίος προμηθευτής φυσικού αερίου μέσω αγωγών.
- Συνεχίζεται η στρατηγική διαφοροποίησης των ενεργειακών πηγών της Ένωσης.
Σημαντική αναδιάρθρωση του ενεργειακού χάρτη της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποκαλύπτουν τα στοιχεία της Eurostat για το πρώτο εννεάμηνο του 2025. Ενώ οι εισαγωγές πετρελαϊκών ελαίων κατέγραψαν πτώση 18,3% σε αξία, η στροφή προς το υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) ενισχύεται ραγδαία με την αξία των εισαγωγών να εκτοξεύεται κατά 36,1%.
Η τρέχουσα ενεργειακή μετάβαση της ηπείρου δεν αποτελεί πλέον μια θεωρητική επιδίωξη, αλλά μια χειροπιαστή πραγματικότητα που αποτυπώνεται στα εμπορικά ισοζύγια. Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια της προσπάθειας για ενεργειακή απεξάρτηση και διαφοροποίηση των πηγών προμήθειας, σε μια περίοδο που η ανάπτυξη της ευρωζώνης παραμένει σε χαμηλά επίπεδα, επηρεάζοντας άμεσα τη συνολική ζήτηση καυσίμων. Η στροφή προς πιο ευέλικτες μορφές ενέργειας, όπως το LNG, αναδιαμορφώνει τις στρατηγικές συμμαχίες της Ένωσης με παγκόσμιους παίκτες.
Η ακτινογραφία των εισαγωγών πετρελαίου και φυσικού αερίου
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Eurostat και τις εκτιμήσεις από τη βάση δεδομένων Comext, οι μέσες μηνιαίες εισαγωγές πετρελαϊκών ελαίων παρουσίασαν κάμψη 6,6% σε όγκο κατά το πρώτο εννεάμηνο του 2025. Η ακόμα μεγαλύτερη μείωση στην αξία τους (-18,3%) αποδίδεται στις χαμηλότερες διεθνείς τιμές αλλά και στην περιορισμένη βιομηχανική ζήτηση. Την ίδια στιγμή, το εμπορικό έλλειμμα της Ελλάδας επηρεάζεται θετικά από αυτές τις μεταβολές στα ενεργειακά προϊόντα, καθώς το κόστος των εισαγωγών υποχωρεί.
Στον αντίποδα, το υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG) αναδεικνύεται στον μεγάλο πρωταγωνιστή της χρονιάς. Ο όγκος των εισαγωγών αυξήθηκε κατά 25,9%, ενώ η αξία τους σημείωσε εντυπωσιακή άνοδο 36,1%. Η τάση αυτή επιβεβαιώνει ότι η ΕΕ επενδύει συστηματικά σε υποδομές που επιτρέπουν την αποθήκευση και διανομή υγροποιημένου αερίου, μειώνοντας την εξάρτηση από τους παραδοσιακούς αγωγούς.
Η κυριαρχία των ΗΠΑ και ο ρόλος της Νορβηγίας
Κατά το τρίτο τρίμηνο του 2025, οι Ηνωμένες Πολιτείες εδραίωσαν τη θέση τους ως ο απόλυτος κυρίαρχος στην αγορά του LNG, καλύπτοντας το 59,9% των συνολικών εισαγωγών της ΕΕ. Στη δεύτερη θέση βρέθηκε η Ρωσία με 12,7% και στην τρίτη η Αλγερία με 7,7%. Η εξάρτηση από το αμερικανικό αέριο αποτελεί πλέον στρατηγική επιλογή για την εξασφάλιση της ενεργειακής επάρκειας των κρατών-μελών.
Προτεινόμενο Η Τουρκία εγγυάται τη ροή ρωσικού φυσικού αερίου προς την Ουγγαρία, δηλώνει ο Όρμπαν
Όσον αφορά το φυσικό αέριο σε αέρια μορφή, η Νορβηγία παραμένει ο βασικός πυλώνας με ποσοστό 51,8%. Η σκανδιναβική χώρα πρωταγωνιστεί και στις εισαγωγές πετρελαίου (14,6%), ακολουθούμενη οριακά από τις ΗΠΑ (14,5%) και το Καζακστάν (12,2%). Η γεωγραφική εγγύτητα και η σταθερότητα της Νορβηγίας την καθιστούν τον πιο αξιόπιστο ενεργειακό εταίρο της Ευρώπης.
Οικονομικοί αναλυτές επισημαίνουν ότι η δομική αναδιάρθρωση των εισαγωγών αντανακλά μια μόνιμη αλλαγή στο ενεργειακό μείγμα. Η αγορά φαίνεται να προεξοφλεί τη σταδιακή απαξίωση του αργού πετρελαίου υπέρ του φυσικού αερίου, το οποίο θεωρείται το «καύσιμο-γέφυρα» για την πράσινη μετάβαση. Ωστόσο, η έντονη συγκέντρωση προμηθευτών στο LNG προκαλεί προβληματισμό για την εκθετική αύξηση του κόστους σε περίπτωση γεωπολιτικών αναταράξεων.
Η επόμενη μέρα για την ενεργειακή ασφάλεια
Η διαφοροποίηση των πηγών ενισχύει την ενεργειακή ασφάλεια της Ανατολικής Ευρώπης, με την Ελλάδα να διαδραματίζει κομβικό ρόλο ως διαμετακομιστικός κόμβος. Παρά τη μείωση του όγκου στο αέριο μέσω αγωγών (-4,9%), η αύξηση της αξίας κατά 3,1% δείχνει ότι οι πιέσεις στις τιμές παραμένουν παρούσες, απαιτώντας συνεχή εγρήγορση από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς.
Τα στοιχεία του 2025 επιβεβαιώνουν ότι η ΕΕ κινείται προς ένα πιο ευέλικτο μοντέλο εφοδιασμού. Η πρόκληση για το μέλλον έγκειται στην εξισορρόπηση μεταξύ της ασφάλειας προμήθειας και της διατήρησης του ενεργειακού κόστους σε επίπεδα που δεν θα υπονομεύουν την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας.
Στρατηγικές για την ενεργειακή διαχείριση
- Παρακολούθηση των διεθνών δεικτών τιμών LNG για τον προγραμματισμό βιομηχανικών προμηθειών.
- Επένδυση σε τεχνολογίες διπλής καύσης για μεγαλύτερη ευελιξία μεταξύ πετρελαίου και αερίου.
- Αξιοποίηση των ευρωπαϊκών προγραμμάτων για την ενεργειακή αναβάθμιση κτιριακών υποδομών.
- Διαφοροποίηση των ενεργειακών συμβολαίων για την αποφυγή εξάρτησης από έναν μόνο προμηθευτή.
