- Η Ελλάδα έχει 2,6 λεωφορεία ανά 1.000 κατοίκους, πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ (1,6).
- Ο δείκτης λεωφορείων παραμένει σταθερός την τελευταία δεκαετία, σε αντίθεση με τα ΙΧ.
- Η Μάλτα πρωτοστατεί σε αναλογία λεωφορείων, ενώ η Ολλανδία έχει τα λιγότερα.
- Ο ρυθμός ανανέωσης στόλου στην ΕΕ ήταν 5,1% το 2024, με το Λουξεμβούργο να ξεχωρίζει.
- Τα οχήματα μηδενικών εκπομπών αποτελούν το 17,8% των νέων ταξινομήσεων λεωφορείων στην ΕΕ.
Σημαντικά υψηλότερο από τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι το ποσοστό των λεωφορείων και πούλμαν ανά κάτοικο στην Ελλάδα, σύμφωνα με τα νεότερα στοιχεία της Eurostat για το 2024. Ειδικότερα, η χώρα μας καταγράφει 2,6 οχήματα ανά 1.000 κατοίκους, έναντι 1,6 οχημάτων στην ΕΕ, ενώ ο δείκτης παραμένει αμετάβλητος την τελευταία δεκαετία. Παράλληλα, η Eurostat αναδεικνύει τη σταδιακή στροφή προς τα οχήματα μηδενικών εκπομπών στις δημόσιες μεταφορές.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια των προσπαθειών για την αναβάθμιση των δημόσιων μεταφορών και την προώθηση βιώσιμων λύσεων, αντικατοπτρίζοντας παράλληλα τις ιδιαιτερότητες κάθε κράτους μέλους. Η ανάλυση των δεδομένων της Eurostat προσφέρει ένα σαφές περίγραμμα της κατάστασης των οδικών μεταφορών σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αναδεικνύοντας τις διαφορές στην υιοθέτηση και ανανέωση των στόλων.
Η εικόνα των μεταφορών στην Ελλάδα και την ΕΕ
Σύμφωνα με τα πρόσφατα στοιχεία της Eurostat για το 2024, ο βαθμός μηχανοκίνησης των λεωφορείων και πούλμαν παρέμεινε σταθερός στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σε αντίθεση με την αισθητή αύξηση της χρήσης των επιβατικών αυτοκινήτων. Συνολικά, στην ΕΕ κυκλοφορούσαν 737.142 λεωφορεία και πούλμαν, συμπεριλαμβανομένων των τρόλεϊ και των μίνι λεωφορείων, που αντιστοιχούν σε 1,6 οχήματα ανά 1.000 κατοίκους. Η Ελλάδα ξεχωρίζει σε αυτόν τον δείκτη, καταγράφοντας 2,6 οχήματα ανά 1.000 κατοίκους, ποσοστό αισθητά υψηλότερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
Ο συγκεκριμένος δείκτης στην Ελλάδα παρέμεινε ουσιαστικά αμετάβλητος την τελευταία δεκαετία, ενώ η αναλογία των επιβατικών αυτοκινήτων αυξήθηκε από 506 ανά 1.000 κατοίκους το 2014 σε 578 το 2024. Μεταξύ των κρατών-μελών, την υψηλότερη αναλογία λεωφορείων και πούλμαν ανά 1.000 κατοίκους κατέγραψε η Μάλτα με 4,6 οχήματα, ακολουθούμενη από το Λουξεμβούργο (4,0) και την Εσθονία (3,7). Στον αντίποδα, τα χαμηλότερα ποσοστά εντοπίστηκαν στην Ολλανδία με μόλις 0,5 οχήματα ανά 1.000 κατοίκους, στη Γερμανία (1,0) και στην Αυστρία (1,2).
Ρυθμός ανανέωσης στόλου και πράσινη μετάβαση
Τα στοιχεία της Eurostat αναδεικνύουν επίσης σημαντικές διαφορές στον ρυθμό ανανέωσης των στόλων λεωφορείων και πούλμαν. Κατά μέσο όρο στην ΕΕ, το 5,1% του στόλου ανανεώθηκε το 2024, ποσοστό που αφορά αποκλειστικά τα οχήματα που καταγράφηκαν για πρώτη φορά, εξαιρουμένων των μεταχειρισμένων. Το Λουξεμβούργο εμφάνισε τον υψηλότερο ρυθμό ανανέωσης με 11,6%, ενώ ακολούθησαν η Ολλανδία με 9,6% και η Αυστρία με 9,5%. Αντίθετα, ιδιαίτερα χαμηλή ήταν η ανανέωση στη Βουλγαρία με 0,7%, καθώς και στην Πολωνία (2,4%) και την Ουγγαρία (2,5%).
Οι προσπάθειες για τη βελτίωση της ποιότητας του αέρα, ιδιαίτερα στα αστικά κέντρα, αποτυπώνονται στην αυξανόμενη διείσδυση των οχημάτων μηδενικών εκπομπών. Σε επίπεδο ΕΕ, το 2024 τα λεωφορεία και πούλμαν μηδενικών εκπομπών αντιπροσώπευαν το 17,8% των νέων ταξινομήσεων, ποσοστό υψηλότερο από εκείνο των νέων επιβατικών αυτοκινήτων (13,5%). Συνολικά, ταξινομήθηκαν 6.746 νέα λεωφορεία και πούλμαν μηδενικών εκπομπών, επιβεβαιώνοντας τη σταδιακή στροφή των δημόσιων μεταφορών προς πιο καθαρές τεχνολογίες. Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές είναι η ανισομερής κατανομή αυτής της πράσινης μετάβασης μεταξύ των κρατών μελών, καθώς οι χώρες με χαμηλό ρυθμό ανανέωσης είναι πιθανό να καθυστερήσουν στην επίτευξη των περιβαλλοντικών στόχων.
Η επόμενη μέρα για τις δημόσιες μεταφορές
Η συνεχής παρακολούθηση των δεδομένων από την Eurostat είναι κρίσιμη για τη χάραξη πολιτικών που θα ενισχύσουν περαιτέρω τις δημόσιες μεταφορές στην Ευρώπη. Η επένδυση σε σύγχρονους στόλους και η προώθηση των οχημάτων μηδενικών εκπομπών αποτελούν βασικούς πυλώνες για ένα βιώσιμο μέλλον. Η Ελλάδα, παρά την υψηλή αναλογία λεωφορείων ανά κάτοικο, καλείται να εντείνει τις προσπάθειες για την ανανέωση του στόλου της, ώστε να συμβαδίσει με τις ευρωπαϊκές εξελίξεις και να βελτιώσει την περιβαλλοντική επίδοση των αστικών της μεταφορών.
