Επιδοτήσεις: Οδηγός για διορθώσεις και ενστάσεις σε αιτήσεις αγροτών και κτηνοτρόφων

Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης εξέδωσε έναν αναλυτικό οδηγό με ερωτοαπαντήσεις, παρέχοντας στους αγρότες και κτηνοτρόφους τη δυνατότητα να προβούν σε διορθώσεις λαθών και υποβολή ενστάσεων στις αιτήσεις επιδοτήσεων μέσω του συστήματος Ενιαίας Αίτησης Ενίσχυσης (ΕΑΕ 2025). Η διαδικασία αυτή είναι κρίσιμη για την ορθή καταβολή των ενισχύσεων, ειδικά μετά από ελέγχους μέσω δορυφόρου (monitoring) ή προβλήματα με τα παραγωγικά κριτήρια των κτηνοτρόφων.

Η δυνατότητα διόρθωσης λαθών στις αιτήσεις επιδοτήσεων έρχεται σε μια περίοδο όπου οι αγρότες και οι κτηνοτρόφοι αντιμετωπίζουν αυξημένους ελέγχους και προκλήσεις στην ορθή καταγραφή των στοιχείων τους. Ο νέος οδηγός του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης στοχεύει να διασφαλίσει τη διαφάνεια και την ακρίβεια στις πληρωμές, επιτρέποντας στους παραγωγούς να επιλύσουν ζητήματα που προκύπτουν από το σύστημα παρακολούθησης εκτάσεων (monitoring) ή από ελλιπή στοιχεία.

Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές είναι η πολυπλοκότητα των διαδικασιών και η ανάγκη για άμεση ανταπόκριση από τους παραγωγούς, καθώς οι προθεσμίες είναι ασφυκτικές. Η διασφάλιση της ορθότητας των στοιχείων είναι ζωτικής σημασίας για την αποφυγή περικοπών και την απρόσκοπτη ροή των κοινοτικών ενισχύσεων, ειδικά ενόψει των αυστηρότερων ελέγχων που αναμένονται.

Διορθώσεις και ενστάσεις για αγροτεμάχια: Η διαδικασία

Οι αγρότες που διαπίστωσαν μειώσεις στις πληρωμές τους λόγω λαθών που προέκυψαν μετά τον έλεγχο μέσω δορυφόρου (monitoring) έχουν τη δυνατότητα να προβούν σε διορθώσεις. Το σύστημα παρακολούθησης εκτάσεων εφαρμόζεται σε όλες τις αιτήσεις ενίσχυσης για παρεμβάσεις με βάση την έκταση, ελέγχοντας το σύνολο των παραγωγών της Επικράτειας βάσει της Ευρωπαϊκής Νομοθεσίας ήδη από το 2023. Οι παραγωγοί πρέπει να προχωρήσουν στις απαιτούμενες διορθώσεις για αγροτεμάχια όπου δεν ανιχνεύθηκε η απαιτούμενη γεωργική δραστηριότητα (π.χ. άροση ή κοπή) ή όπου το Σύστημα Παρακολούθησης Εκτάσεων (AMS) εντόπισε καλλιέργεια διαφορετική από τη δηλωθείσα. Το σύστημα της Ενιαίας Αίτησης Ενίσχυσης (ΕΑΕ) 2025 είναι ανοικτό έως τις 24 Δεκεμβρίου του τρέχοντος έτους για αυτές τις διορθώσεις, ενώ για όσους δεν προλάβουν, θα υπάρξουν νέες ημερομηνίες στις αρχές του 2026.

Προβλήματα κτηνοτρόφων και συμπληρωματικές πληρωμές

Για τους κτηνοτρόφους που έλαβαν προκαταβολή βασικής ενίσχυσης μικρότερη από την αναμενόμενη, το Υπουργείο διευκρινίζει ότι ελήφθησαν υπόψη τα παραγωγικά κριτήρια (γάλα, κρέας, ζωοτροφές, Ε1) για την κατανομή του αναλογούντος βοσκότοπου. Μια συμπληρωματική πληρωμή αναμένεται να πραγματοποιηθεί εντός Δεκεμβρίου, όπως έχει προαναγγελθεί, για να αντιμετωπιστούν αδικίες που προέκυψαν από τον μαθηματικό τύπο σε πέντε Περιφερειακές Ενότητες (Χαλκιδική, Μαγνησία, Αιτωλοακαρνανία, Ηράκλειο, Ρέθυμνο) για κτηνοτρόφους με διαπιστωμένη παραγωγή.

Επιπλέον, για κτηνοτρόφους που θεωρούν ότι δεν προσμετρήθηκαν όλα τα τιμολόγιά τους, θα ανακοινωθεί σύντομα διαδικασία ενστάσεων από 10 Ιανουαρίου έως 31 Ιανουαρίου 2026. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, θα κληθούν να δηλώσουν όλα τα τιμολόγια κρέατος, γάλακτος και ζωοτροφών που πιστεύουν ότι δεν έχουν ληφθεί υπόψη. Σε περιπτώσεις ανωτέρας βίας (π.χ. απώλεια ζωικού κεφαλαίου) και μόνο για όσους δεν την έχουν δηλώσει στο σύστημα της ΕΑΕ, θα ανοίξει εκ νέου το σύστημα για την απαραίτητη δήλωση, με τους δικαιούχους να λαμβάνουν χρήματα στην επόμενη πληρωμή μετά τους διασταυρωτικούς ελέγχους.

Εξισωτική αποζημίωση: Άμεση ανάρτηση και ενστάσεις

Η πρώτη κατάταξη των παραγωγών που αιτήθηκαν στην Παρέμβαση Π.3-71 «ΕΝΙΣΧΥΣΕΙΣ ΣΕ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΠΟΥ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΖΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΦΥΣΙΚΑ Ή ΑΛΛΑ ΕΙΔΙΚΑ ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ» του ΣΣ ΚΑΠ 2023-2027 (Εξισωτική Αποζημίωση) για το έτος 2025, θα αναρτηθεί άμεσα. Οι παραγωγοί θα έχουν πρόσβαση σε προσωποποιημένη πληροφόρηση στην ηλεκτρονική διεύθυνση anc.opekepe.gov.gr με τη χρήση των προσωπικών τους κωδικών. Κατά των αποτελεσμάτων των πινάκων, οι ενδιαφερόμενοι δύνανται να υποβάλουν ενδικοφανή προσφυγή (ένσταση) στο ίδιο σύστημα, εντός 8 ημερολογιακών ημερών, προκειμένου να ολοκληρωθεί η διαδικασία τελικής κατάταξης.

Ειδικές περιπτώσεις λαθών: ΚΑΕΚ, ΑΤΑΚ, θανόντες και ανήλικοι

Για παραγωγούς που καλλιεργούν σε εκτάσεις ιδιοκτησίας εκκλησιών ή δημοσίου και δεν διαθέτουν Κ.Α.Ε.Κ. ή ΑΤΑΚ, θα κληθούν να προσκομίσουν τίτλους ιδιοκτησίας στις Περιφερειακές Διευθύνσεις του ΟΠΕΚΕΠΕ. Μετά τους απαραίτητους διασταυρωτικούς ελέγχους, οι δικαιούχοι θα λάβουν χρήματα στην επόμενη πληρωμή.

Σε περιπτώσεις λανθασμένων καταχωρήσεων όπως ΑΤΑΚ, ΚΑΕΚ, ΑΦΜ ή IBAN θανόντος, ανύπαρκτου ή άσχετου προσώπου, οι αιτήσεις για διορθώσεις θα ανοίξουν μετά την ολοκλήρωση των πληρωμών. Συγκεκριμένα:

• Για θανάτους πριν τις 31 Δεκεμβρίου 2024, οι παραγωγοί θα πρέπει να ενημερώσουν το Ε9 τους.
• Λανθασμένες καταχωρήσεις σε ΑΤΑΚ, ΚΑΕΚ ή ΑΦΜ ιδιοκτήτη μπορούν να διορθωθούν στο σύστημα της ΕΑΕ.
• Σε περιπτώσεις διαφοράς εκτάσεων Ε9 με δηλωθείσα έκταση στην ΕΑΕ, μπορούν να προστεθούν νέα ΑΤΑΚ, ΚΑΕΚ είτε στην ΑΑΔΕ είτε στο σύστημα της ΕΑΕ.

Παραγωγοί που δεν έχουν ολοκληρώσει την τακτοποίηση προσωπικών υποθέσεων (π.χ. διαζύγια, κληρονομιές) θα μπορούν να δηλώσουν τα σωστά στοιχεία στο σύστημα των ΕΑΕ, αφού τακτοποιήσουν τις εκκρεμείς υποθέσεις τους και ολοκληρωθούν οι πληρωμές. Τέλος, δεν μπορεί να γίνει καταβολή ενισχύσεων σε ανήλικους, καθώς δεν διαθέτουν δικαιοπρακτική ικανότητα.

Μεταβιβάσεις δικαιωμάτων και ελάχιστο ποσό ενίσχυσης

Ο ΟΠΕΚΕΠΕ προχωρά σε διοικητικό έλεγχο όλων των μεταβιβάσεων δικαιωμάτων. Τόσο όσοι μεταβίβασαν όσο και οι αποδέκτες των μεταβιβάσεων θα πληρωθούν κατά την ολοκλήρωση του ελέγχου. Η πλειονότητα αναμένεται να πληρωθεί έως το τέλος Δεκεμβρίου 2025, ενώ οι υπόλοιποι σε επόμενη πληρωμή.

Σχετικά με το ελάχιστο ποσό ενίσχυσης, από το 2023 η ελάχιστη καταβολή άμεσων ενισχύσεων ετησίως από τον ΟΠΕΚΕΠΕ μειώθηκε από τα 250 στα 150 ευρώ. Επομένως, δεν χορηγούνται άμεσες ενισχύσεις σε γεωργούς όταν το συνολικό ποσό δεν υπερβαίνει τα 150 ευρώ. Σε περίπτωση που σε επόμενη πληρωμή άμεσων ενισχύσεων το ποσό υπερβεί τα 150 ευρώ, ο παραγωγός θα πληρωθεί το σύνολο του ποσού.

Τι αναμένεται στη συνέχεια

Η συνεχής ενημέρωση και η επιμέλεια των παραγωγών είναι καθοριστικής σημασίας για την ορθή λήψη των επιδοτήσεων. Οι προθεσμίες είναι συγκεκριμένες και η μη τήρησή τους μπορεί να οδηγήσει σε απώλεια δικαιωμάτων. Το Υπουργείο θα συνεχίσει να παρέχει διευκρινίσεις, καθώς η διαδικασία των ελέγχων και των πληρωμών εξελίσσεται, με στόχο την αποφυγή περαιτέρω αδικιών και την ενίσχυση του αγροτικού εισοδήματος.