- Το κενό ΦΠΑ στην Ελλάδα μειώθηκε από 29% (2017) σε 11,4% (2023).
- Η μείωση οφείλεται σε μεταρρυθμίσεις της ΑΑΔΕ, εντατικούς ελέγχους και ψηφιακά εργαλεία.
- Η Ελλάδα πέτυχε τη μεγαλύτερη μείωση κενού ΦΠΑ (61%) στην ΕΕ την περίοδο 2017-2023.
- Οι προκαταρκτικές εκτιμήσεις για το 2024 προβλέπουν περαιτέρω μείωση στο 9%.
Η Ελλάδα καταγράφει σημαντική βελτίωση στη μείωση του κενού ΦΠΑ, καθώς από το 29% που ανερχόταν το 2017, έφτασε στο 11,4% το 2023, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και στοιχεία της ΑΑΔΕ. Αυτή η πτωτική πορεία επιβεβαιώνεται και από τις αναθεωρημένες εκτιμήσεις για τα έτη 2021 και 2022, υπογραμμίζοντας τη σταθερή πρόοδο της χώρας.
Η εντυπωσιακή αυτή εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια ενός εκτεταμένου προγράμματος μεταρρυθμίσεων που ξεκίνησε με την έναρξη λειτουργίας της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) το 2017. Οι συστηματικές παρεμβάσεις και η υιοθέτηση σύγχρονων ψηφιακών εργαλείων έχουν ενισχύσει σημαντικά την αποτελεσματικότητα της φορολογικής διοίκησης, οδηγώντας σε περιορισμό της φοροδιαφυγής και σε βελτίωση της είσπραξης του φόρου.
Η δυναμική μείωση του κενού ΦΠΑ στην Ελλάδα
Όπως προκύπτει από τις εκτιμήσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, το κενό ΦΠΑ στην Ελλάδα, δηλαδή η διαφορά μεταξύ των αναμενόμενων και των πραγματικά εισπραχθέντων εσόδων ΦΠΑ, ανερχόταν στο 29% το 2017. Έκτοτε, η χώρα έχει επιδείξει μια σταθερά πτωτική πορεία, με το ποσοστό αυτό να μειώνεται δραστικά στο 11,4% το 2023. Η επίδοση αυτή είναι ιδιαίτερα αξιοσημείωτη, καθώς συνοδεύεται από την αναθεώρηση προς τα κάτω των στοιχείων και για τα έτη 2021 και 2022, επιβεβαιώνοντας τη συνεχιζόμενη βελτίωση.
Οι παράγοντες πίσω από την επιτυχία
Η σημαντική μείωση του κενού ΦΠΑ αποδίδεται σε μια σειρά από συντονισμένες ενέργειες. Οι συνεχείς παρεμβάσεις στη φορολογική νομοθεσία, οι εντατικότεροι έλεγχοι από τις αρμόδιες αρχές και η ευρεία χρήση ψηφιακών εργαλείων για την παρακολούθηση και είσπραξη του φόρου, έχουν διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο. Αυτές οι πρωτοβουλίες έχουν δημιουργήσει ένα πιο αποτελεσματικό και διαφανές φορολογικό περιβάλλον, καθιστώντας δυσκολότερη τη φοροδιαφυγή και την απάτη. Η Ελλάδα συγκαταλέγεται στην πρώτη πεντάδα των χωρών του ΟΟΣΑ με τα υψηλότερα ποσοστά έμμεσης φορολογίας, γεγονός που καθιστά τη μείωση του κενού ΦΠΑ ακόμη πιο κρίσιμη για τη δημοσιονομική της υγεία.
Η Ελλάδα πρωταγωνιστεί στην Ευρώπη
Η Ελλάδα έχει καταγράψει τη μεγαλύτερη μείωση κενού ΦΠΑ μεταξύ όλων των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης την περίοδο 2017–2023, με μια εντυπωσιακή συνολική πτώση της τάξης του 61%. Επιπλέον, την περίοδο 2022–2023, η χώρα συγκαταλέγεται στις ελάχιστες που πέτυχαν περαιτέρω μείωση, την ώρα που ο μέσος όρος της ΕΕ παρουσίασε αύξηση. Ιδιαίτερα θετική είναι και η εικόνα στο σκέλος της απάτης από εξαφανισμένους εμπόρους, όπου η Ελλάδα βρίσκεται μεταξύ των τεσσάρων χωρών με τα χαμηλότερα ποσοστά. Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές είναι η διατήρηση της δυναμικής αυτής, καθώς η βελτίωση της είσπραξης ΦΠΑ συνδέεται άμεσα με την ενίσχυση των δημοσίων εσόδων και τη δημοσιονομική σταθερότητα.
Η επόμενη μέρα και οι προκλήσεις
Παρά τη σημαντική αυτή πρόοδο, η Ελλάδα παραμένει μεταξύ των οκτώ ευρωπαϊκών χωρών με διψήφιο ποσοστό κενού ΦΠΑ. Για παράδειγμα, η Ρουμανία καταγράφει το υψηλότερο ποσοστό, ενώ η Αυστρία το χαμηλότερο. Ωστόσο, οι προκαταρκτικές εκτιμήσεις για το 2024 δείχνουν περαιτέρω μείωση του κενού ΦΠΑ στο 9%. Αυτή η εξέλιξη ενισχύει την εκτίμηση ότι η χώρα πλησιάζει πλέον τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, σηματοδοτώντας μια νέα εποχή μεγαλύτερης φορολογικής συμμόρφωσης και αποτελεσματικότητας.
🛡️ Το παρόν άρθρο έχει καθαρά ενημερωτικό χαρακτήρα και δεν υποκαθιστά την επίσημη νομική ή φοροτεχνική συμβουλή
