- Η ΔΕΔ απέρριψε προσφυγή για εικονικά τιμολόγια, επικυρώνοντας ΦΠΑ 2018-2019.
- Η τραπεζική πληρωμή δεν αρκεί για την απόδειξη πραγματικών συναλλαγών.
- Ο εκδότης των τιμολογίων δεν διέθετε επιχειρηματικά χαρακτηριστικά.
- Ο λήπτης εικονικών στοιχείων φέρει το βάρος απόδειξης της γνησιότητας.
Η Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών (ΔΕΔ) της ΑΑΔΕ απέρριψε πρόσφατα ενδικοφανή προσφυγή φορολογούμενου, επικυρώνοντας πράξεις διορθωτικού προσδιορισμού ΦΠΑ για τα έτη 2018 και 2019. Η απόφαση υπογραμμίζει ότι η εξόφληση συναλλαγών μέσω τραπεζικού συστήματος δεν αρκεί για την απόδειξη της γνησιότητάς τους, όταν ο εκδότης των τιμολογίων δεν διαθέτει τα απαραίτητα επιχειρηματικά χαρακτηριστικά. Πρόκειται για μια κρίσιμη εξέλιξη που θέτει νέα δεδομένα στον έλεγχο των εικονικών φορολογικών στοιχείων.
Η απόφαση της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών της ΑΑΔΕ έρχεται να ενισχύσει το πλαίσιο ελέγχου των φορολογικών συναλλαγών, εστιάζοντας στην ουσιαστική οικονομική υπόσταση των επιχειρήσεων και όχι μόνο στην τυπική τήρηση των διαδικασιών πληρωμής. Το παρασκήνιο της υπόθεσης αναδεικνύει την αυστηροποίηση των κριτηρίων για την αναγνώριση της γνησιότητας των παραστατικών, ειδικά σε περιπτώσεις όπου υπάρχουν σαφείς ενδείξεις εικονικότητας.
Τι είναι τα εικονικά τιμολόγια και η απόφαση της ΔΕΔ
Ο προσφεύγων είχε λάβει συνολικά δώδεκα φορολογικά στοιχεία από συγκεκριμένη επιχείρηση, τα οποία κρίθηκαν εικονικά στο σύνολο των συναλλαγών. Η Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών της ΑΑΔΕ απέρριψε την ενδικοφανή προσφυγή του, επικυρώνοντας δύο οριστικές πράξεις διορθωτικού προσδιορισμού ΦΠΑ για τα φορολογικά έτη 2018 και 2019. Η υπόθεση αυτή αποτελεί ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο οι φορολογικές αρχές αντιμετωπίζουν πλέον τις περιπτώσεις που υποδηλώνουν τεχνητή διευθέτηση ή έλλειψη πραγματικού αντικειμένου στις συναλλαγές.
Τα κριτήρια της φορολογικής αρχής για την εικονικότητα
Η φορολογική αρχή, βασιζόμενη σε δελτίο πληροφοριών της ΥΕΔΔΕ Αττικής και στην έκθεση μερικού ελέγχου του ΚΕΦΟΜΕΠ, κατέληξε ότι ο εκδότης των τιμολογίων δεν διέθετε τα απαραίτητα επιχειρηματικά χαρακτηριστικά για την παροχή των αναγραφόμενων υπηρεσιών. Οι ελεγκτές διαπίστωσαν ότι η εταιρεία που εξέδωσε τα επίμαχα τιμολόγια είχε ελάχιστα έξοδα, μηδενικές αγορές πρώτων υλών και έναν δυσανάλογα υψηλό κύκλο εργασιών. Επιπλέον, δεν απασχολούσε προσωπικό και δεν εντοπιζόταν στη δηλωμένη επαγγελματική της έδρα, ενώ εκκρεμούσαν σε βάρος της σημαντικά ληξιπρόθεσμα χρέη. Όλα αυτά τα στοιχεία οδήγησαν στο αδιαμφισβήτητο συμπέρασμα ότι η επιχείρηση αδυνατούσε να πραγματοποιήσει τις επίμαχες συναλλαγές.
Η σημασία της τραπεζικής εξόφλησης και το βάρος απόδειξης
Ο προσφεύγων υποστήριξε ότι οι συναλλαγές ήταν πραγματικές και είχαν εξοφληθεί μέσω τραπεζικού συστήματος, ενώ δήλωσε άγνοια για την αξιοπιστία του προμηθευτή του. Ωστόσο, η ΔΕΔ έκρινε ότι η τραπεζική εξόφληση δεν αρκεί από μόνη της για την απόδειξη του πραγματικού χαρακτήρα των συναλλαγών. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα όταν η συνολική εικόνα του εκδότη υποδηλώνει πλήρη αδυναμία παροχής των υπηρεσιών. Επιπλέον, ως λήπτης εικονικών στοιχείων, ο φορολογούμενος είχε το βάρος απόδειξης της γνησιότητας των συναλλαγών, ένα βάρος το οποίο δεν εκπληρώθηκε επαρκώς.
Νομικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η εν λόγω απόφαση της ΔΕΔ αποτελεί ένα σημαντικό προηγούμενο, καθώς μετατοπίζει το βάρος της απόδειξης και την ευθύνη του λήπτη εικονικών στοιχείων. Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές είναι η αυξημένη ανάγκη για ενδελεχή έλεγχο των προμηθευτών από τις επιχειρήσεις, πέρα από την απλή διαπίστωση της καταβολής του αντιτίμου.
Οι αντιδράσεις και τα επόμενα βήματα
Η ΔΕΔ απέρριψε επίσης τον ισχυρισμό του προσφεύγοντος περί παράνομης δεύτερης εντολής ελέγχου για το 2018. Διαπιστώθηκε ότι η προηγούμενη εντολή αφορούσε αποκλειστικά τον έλεγχο εισοδήματος και όχι τον ΦΠΑ, γεγονός που σημαίνει ότι δεν υπήρξε διπλός έλεγχος για το ίδιο αντικείμενο. Κατόπιν όλων των ανωτέρω, η προσφυγή απορρίφθηκε στο σύνολό της και οι πράξεις του ΚΕΦΟΜΕΠ επικυρώθηκαν. Η απόφαση αυτή καθιστά σαφές ότι οι φορολογικές αρχές θα συνεχίσουν να εξετάζουν με ιδιαίτερη σχολαστικότητα την ουσιαστική πλευρά των συναλλαγών, πέρα από την τυπική τους καταγραφή.
Πώς να προστατευτείτε από εικονικά τιμολόγια
- Ελέγχετε την αξιοπιστία και τα επιχειρηματικά χαρακτηριστικά των προμηθευτών σας πριν από κάθε συναλλαγή.
- Βεβαιωθείτε ότι ο εκδότης των τιμολογίων διαθέτει πραγματική έδρα, προσωπικό και λογιστικά αρχεία.
- Κρατήστε λεπτομερή αρχεία όλων των συναλλαγών και των σχετικών αποδεικτικών στοιχείων.
- Σε περίπτωση αμφιβολίας, ζητήστε πρόσθετα στοιχεία που να επιβεβαιώνουν την παροχή των υπηρεσιών ή την πώληση αγαθών.
