- Μόλις 20.000 από 370.000 συνταξιούχους έχουν πληρωθεί τα αναδρομικά 11μήνου.
- Καθυστερήσεις έως και τρία χρόνια καταγράφονται στην καταβολή των δικαστικά επιδικασμένων ποσών.
- Εκκρεμούν αναδρομικά ΕΑΣ για 350.000 συνταξιούχους του Δημοσίου, με κόστος 420 εκατ. ευρώ.
- Περίπου 35.000 συνταξιούχοι περιμένουν επανυπολογισμό και αναδρομικά έως 8.500 ευρώ από τον νόμο Βρούτση.
- Η Πολιτεία προκρίνει τμηματικές καταβολές, αλλά χωρίς σαφές χρονοδιάγραμμα για τις εκκρεμότητες.
Ο ΕΦΚΑ συνεχίζει με τεράστιες καθυστερήσεις την καταβολή των αναδρομικών του 11μήνου σε συνταξιούχους που προσέφυγαν στη Δικαιοσύνη, με την αναμονή να αγγίζει ή και να ξεπερνά τα τρία χρόνια. Από τους περίπου 370.000 δικαιούχους που κατέθεσαν αγωγές, μόλις 20.000 έχουν πληρωθεί μέχρι σήμερα, ενώ εκκρεμούν και άλλα σοβαρά ζητήματα επιστροφών.
Αυτή η παρατεταμένη καθυστέρηση στην καταβολή των αναδρομικών αναδεικνύει τις χρόνιες παθογένειες της ελληνικής δημόσιας διοίκησης και ειδικότερα του ασφαλιστικού συστήματος, το οποίο καλείται να διαχειριστεί ένα πολυσύνθετο πλέγμα δικαστικών αποφάσεων και νομοθετικών ρυθμίσεων. Η κατάσταση αυτή δημιουργεί ένα κλίμα αβεβαιότητας και αγανάκτησης στους συνταξιούχους, οι οποίοι βλέπουν τις δικαστικές τους νίκες να μένουν ανεκπλήρωτες για μεγάλα χρονικά διαστήματα.
Οι καθυστερήσεις στα αναδρομικά του 11μήνου
Η καταβολή των αναδρομικών του 11μήνου (από 11 Ιουνίου 2015 έως 12 Μαΐου 2016), που αφορούν περικοπές σε κύριες και επικουρικές συντάξεις καθώς και την κατάργηση των δώρων, συνεχίζεται με απαράδεκτες καθυστερήσεις. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, από τους 370.000 συνταξιούχους που είχαν προσφύγει στη Δικαιοσύνη, μόλις 20.000 έχουν λάβει τα ποσά που δικαιούνται. Τα καταβληθέντα ποσά κυμαίνονται από 2.500 έως 3.000 ευρώ, πλέον τόκων 6%, αν και έχουν καταγραφεί περιπτώσεις όπου αγωγές του 2017 εκδικάστηκαν και πληρώθηκαν μόλις το καλοκαίρι του 2024. Οι καθυστερήσεις οφείλονται κυρίως στην έντονη γραφειοκρατία και τις δυσλειτουργίες των υπηρεσιών του ΕΦΚΑ.
Το «κλειστό» παράθυρο για νέες διεκδικήσεις
Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι τα αναδρομικά του 11μήνου καταβάλλονται αποκλειστικά σε όσους είχαν προσφύγει στη Δικαιοσύνη, με τόκο 6%. Όσοι δεν άσκησαν αγωγές έμειναν οριστικά εκτός διεκδικήσεων, μετά και τη νομοθετική ρύθμιση που ψηφίστηκε επί υπουργίας Γιάννη Βρούτση. Αυτή η ρύθμιση όρισε ότι μετά το 2020 χάνεται το δικαίωμα προσφυγής. Επιπλέον, η απόφαση του Ανώτατου Ειδικού Δικαστηρίου «έκλεισε» οριστικά τη δυνατότητα νέων διεκδικήσεων για το συγκεκριμένο διάστημα.
Εκκρεμότητες με την Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ)
Ένα εξίσου σοβαρό ζήτημα που παραμένει ανοιχτό είναι αυτό των αναδρομικών από την Εισφορά Αλληλεγγύης Συνταξιούχων (ΕΑΣ). Αυτό αφορά όσους είχαν καταθέσει αγωγές πριν από το 2017. Παρά τις σχετικές δικαστικές κρίσεις, δεν έχει ξεκινήσει ακόμη καμία ουσιαστική συζήτηση στον ΕΦΚΑ και το Υπουργείο Εργασίας για τον χρόνο και τον τρόπο καταβολής αυτών των επιστροφών. Πληροφορίες αναφέρουν ότι οι πληρωμές ενδέχεται να γίνουν σε πολλές δόσεις, λόγω του υψηλού δημοσιονομικού κόστους.
Προτεινόμενο Αναδρομικά συντάξεων: Ποιοι περιμένουν έως 8.500 ευρώ με τόκο 6% και τι ισχύει για τις επικουρικές
Ειδικότερα, το Ελεγκτικό Συνέδριο έκρινε αντισυνταγματική την επιβολή της ΕΑΣ για τα έτη 2017 και 2018. Ως εκ τούτου, επιστροφές δικαιούνται όλοι οι συνταξιούχοι του Δημοσίου για το συγκεκριμένο διάστημα, ακόμη και όσοι δεν είχαν προσφύγει στη Δικαιοσύνη. Η αντισυνταγματικότητα αφορά περίπου 350.000 συνταξιούχους, με το συνολικό κόστος να υπολογίζεται στα 420 εκατ. ευρώ. Περίπου 8.000 αγωγές βρίσκονται σε εκκρεμότητα, κυρίως από συνταξιούχους ειδικών μισθολογίων, όπως στρατιωτικοί, πανεπιστημιακοί και δικαστικοί.
Αυτό που ανησυχεί ιδιαίτερα νομικούς κύκλους και εκπροσώπους των συνταξιούχων είναι η έλλειψη σαφούς χρονοδιαγράμματος και η απουσία συγκεκριμένων δεσμεύσεων από την πλευρά της Πολιτείας για την επίλυση αυτών των εκκρεμοτήτων. Η πρακτική των τμηματικών καταβολών, αν και αναμενόμενη λόγω του δημοσιονομικού αντίκτυπου, εντείνει την αγωνία των δικαιούχων, πολλοί εκ των οποίων είναι προχωρημένης ηλικίας και έχουν άμεση ανάγκη των χρημάτων.
Αναδρομικά από βελτιωμένα ποσοστά αναπλήρωσης (Νόμος Βρούτση)
Σοβαρές εκκρεμότητες καταγράφονται επίσης για περίπου 35.000 συνταξιούχους που αποχώρησαν μετά τον Μάιο του 2016 και διαθέτουν πάνω από 30 έτη ασφάλισης. Παρότι δικαιούνται αυξήσεις και αναδρομικά βάσει των βελτιωμένων ποσοστών αναπλήρωσης του νόμου Βρούτση (ν. 4670/2020), ο απαραίτητος επανυπολογισμός των συντάξεών τους δεν έχει ολοκληρωθεί. Οι αυξήσεις αυτές ισχύουν αναδρομικά από τον Οκτώβριο του 2019, με τους δικαιούχους να αναμένουν σημαντικά ποσά.
Σε πολλές περιπτώσεις, τα αναδρομικά κυμαίνονται από 3.000 έως 5.000 ευρώ για συνταξιούχους με 35-36 έτη ασφάλισης, ενώ για όσους έχουν 40 έτη και υψηλό συντάξιμο μισθό, τα ποσά μπορεί να ξεπερνούν τις 8.500 ευρώ. Κύκλοι του ΕΦΚΑ διαβεβαιώνουν ότι για τον επανυπολογισμό δεν απαιτείται υποβολή αίτησης, καθώς ο φορέας διαθέτει τα απαραίτητα στοιχεία και θα προχωρήσει αυτοτελώς στις διαδικασίες.
Η επόμενη μέρα και οι προκλήσεις για τον ΕΦΚΑ
Το βασικό ερώτημα που παραμένει αναπάντητο για όλες τις κατηγορίες αναδρομικών είναι αν οι επιστροφές θα καταβληθούν εφάπαξ ή σε δόσεις. Η έως τώρα πρακτική της Πολιτείας προκρίνει τη λύση της τμηματικής καταβολής, χωρίς ωστόσο να έχει ανακοινωθεί ένα σαφές χρονοδιάγραμμα. Η συνεχής καθυστέρηση και η γραφειοκρατία θέτουν τον ΕΦΚΑ μπροστά σε σημαντικές προκλήσεις, καθώς καλείται να διαχειριστεί ένα τεράστιο όγκο εκκρεμοτήτων που αφορούν χιλιάδες συνταξιούχους, διασφαλίζοντας παράλληλα τη δημοσιονομική ισορροπία.
Τι πρέπει να γνωρίζουν οι συνταξιούχοι για τα αναδρομικά
- Τα αναδρομικά του 11μήνου αφορούν μόνο όσους προσέφυγαν στη Δικαιοσύνη πριν το 2020.
- Για τα αναδρομικά ΕΑΣ 2017-2018, οι δημόσιοι υπάλληλοι δικαιούνται επιστροφές ανεξαρτήτως προσφυγής.
- Ο επανυπολογισμός των συντάξεων βάσει του νόμου Βρούτση γίνεται αυτόματα από τον ΕΦΚΑ, χωρίς αίτηση.
- Οι πληρωμές αναμένονται σε δόσεις, χωρίς σαφές χρονοδιάγραμμα από την Πολιτεία.
