- Το «ενδιαφέρων» είναι μετοχή-επίθετο που κλίνεται σε όλα τα γένη και τους αριθμούς.
- Το συχνό λάθος αφορά την αιτιατική ενικού αρσενικού, όπου το ορθό είναι «ενδιαφέροντα» και όχι «ενδιαφέρων».
- Η λέξη προέρχεται από το αρχαίο ρήμα «ενδιαφέρω», που σημαίνει «απασχολώ το ενδιαφέρον».
- Η ορθή χρήση προσδίδει σαφήνεια και κομψότητα στον λόγο, διατηρώντας τον γλωσσικό πλούτο.
Πόσες φορές έχετε ακούσει ή διαβάσει τη λέξη «ενδιαφέρων» και έχετε αναρωτηθεί αν χρησιμοποιείται πάντα σωστά; Η ελληνική γλώσσα, πλούσια και ζωντανή, κρύβει συχνά μικρές γραμματικές παγίδες που μπορούν να μπερδέψουν ακόμα και τους πιο έμπειρους ομιλητές. Μία από αυτές αφορά την κλίση του επιθέτου-μετοχής «ενδιαφέρων», ένα λάθος που έχει γίνει πλέον κανόνας για πολλούς.
Η ελληνική γλώσσα, με την αστείρευτη δυναμική της και την ιστορική της συνέχεια, αποτελεί ένα πεδίο συνεχούς εξέλιξης και, αναπόφευκτα, μικρών γλωσσικών «παρεξηγήσεων». Οι λέξεις δεν είναι στατικές οντότητες· ταξιδεύουν στον χρόνο, αλλάζουν μορφές και νοήματα, και συχνά, στην πορεία αυτή, δημιουργούν γραμματικές προκλήσεις. Η περίπτωση του «ενδιαφέρων» είναι χαρακτηριστική, αναδεικνύοντας πώς ακόμα και οι πιο κοινές λέξεις μπορούν να κρύβουν λεπτές αποχρώσεις που αξίζει να ανακαλύψουμε.
Το Ταξίδι στον Χρόνο
Η λέξη «ενδιαφέρων» προέρχεται από το ρήμα «ενδιαφέρω», το οποίο με τη σειρά του έχει τις ρίζες του στην αρχαία ελληνική. Το ρήμα «διαφέρω» σήμαινε αρχικά «μεταφέρω από εδώ κι από εκεί», «διαχωρίζω», αλλά και «διαφέρω», «διακρίνομαι». Με την προσθήκη του προθέματος «εν-», το «ενδιαφέρω» απέκτησε τη σημασία του «απασχολώ το ενδιαφέρον κάποιου», «αφορώ». Η λέξη «ενδιαφέρων» είναι στην πραγματικότητα η ενεργητική μετοχή ενεστώτα του ρήματος «ενδιαφέρω», όπως ακριβώς το «τρέχων» από το «τρέχω» ή το «παρών» από το «παρίσταμαι». Η αρχική της χρήση, λοιπόν, παρέπεμπε σε κάτι που «ενδιαφέρει» ή «αφορά» άμεσα.
Από το Χτες στο Σήμερα
Κατά τη διάρκεια των αιώνων, και ιδιαίτερα με την εξέλιξη της Νέας Ελληνικής, η μετοχή «ενδιαφέρων» άρχισε να χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο ως επίθετο, περιγράφοντας κάτι που προκαλεί ενδιαφέρον, που είναι συναρπαστικό ή αξιοσημείωτο. Αυτή η μετάβαση από την καθαρά μετοχική στην επιθετική χρήση είναι ένα κοινό φαινόμενο στην εξέλιξη της γλώσσας, καθώς οι λέξεις προσαρμόζονται στις επικοινωνιακές ανάγκες. Ωστόσο, η μετοχική της φύση διατήρησε την ιδιαίτερη κλίση της, η οποία συχνά παραβλέπεται στη σύγχρονη ομιλία και γραφή.
Η Γλωσσική Παγίδα: Η Σωστή Κλίση
Εδώ ακριβώς βρίσκεται η «παγίδα» και το συχνό λάθος. Ως μετοχή-επίθετο, το «ενδιαφέρων» κλίνεται σε όλα τα γένη και τους αριθμούς. Η ορθή κλίση του είναι: ενδιαφέρων (αρσενικό), ενδιαφέρουσα (θηλυκό), ενδιαφέρον (ουδέτερο). Το πρόβλημα προκύπτει κυρίως στην αιτιατική ενικού του αρσενικού, όπου πολλοί χρησιμοποιούν λανθασμένα το «ενδιαφέρων» αντί του ορθού «ενδιαφέροντα». Για παράδειγμα, λέμε «ένας ενδιαφέρων άνθρωπος» (ονομαστική), αλλά «είδα έναν ενδιαφέροντα άνθρωπο» (αιτιατική). Το ίδιο ισχύει και για τη γενική: «ενός ενδιαφέροντος ανθρώπου».
Αυτό που ανησυχεί τους γλωσσολόγους και τους επιμελητές κειμένων είναι η τάση απλοποίησης της γλώσσας, η οποία οδηγεί στην απώλεια τέτοιων λεπτών γραμματικών διακρίσεων. Η χρήση του «ενδιαφέρων» ως άκλιτου στον αρσενικό ενικό, ανεξαρτήτως πτώσης, αποτελεί ένα παράδειγμα αυτής της τάσης, όπου η ευκολία υπερισχύει της ακρίβειας. Η ορθή χρήση, ωστόσο, προσδίδει κομψότητα και σαφήνεια στον λόγο.
Ο Νίκος Καζαντζάκης, ένας συγγραφέας που λάτρευε την ελληνική γλώσσα, χρησιμοποιούσε με ακρίβεια τις μετοχές, αναδεικνύοντας τον πλούτο της. Το «ενδιαφέρων» στα έργα του κλίνεται πάντα σωστά, υπενθυμίζοντας τη σημασία της γλωσσικής παιδείας.
Η Επόμενη Μέρα της Γλώσσας
Η γλώσσα είναι ένας ζωντανός οργανισμός που εξελίσσεται, αλλά η γνώση των κανόνων της μας επιτρέπει να την χρησιμοποιούμε με μεγαλύτερη ακρίβεια και εκφραστικότητα. Το «ενδιαφέρων» και το «ενδιαφέροντας» δεν είναι απλώς δύο μορφές της ίδιας λέξης, αλλά δύο διαφορετικές πτώσεις που φέρουν το δικό τους γραμματικό βάρος. Η συνειδητοποίηση αυτής της διαφοράς δεν είναι απλώς μια άσκηση σχολαστικότητας, αλλά μια πράξη σεβασμού προς τον πλούτο και την ιστορία της ελληνικής γλώσσας, διατηρώντας την ζωντανή και ακριβή για τις επόμενες γενιές.
Πώς να χρησιμοποιείτε σωστά το «ενδιαφέρων»
- Να θυμάστε την κλίση: «ενδιαφέρων» (ονομαστική αρσενικού), «ενδιαφέρουσα» (θηλυκό), «ενδιαφέρον» (ουδέτερο).
- Για την αιτιατική ενικού αρσενικού, χρησιμοποιείτε πάντα το «ενδιαφέροντα» (π.χ., «είδα έναν ενδιαφέροντα πίνακα»).
- Για τη γενική ενικού αρσενικού, χρησιμοποιείτε το «ενδιαφέροντος» (π.χ., «το θέμα ενός ενδιαφέροντος βιβλίου»).
- Αποφύγετε τη χρήση του «ενδιαφέρων» ως άκλιτου σε όλες τις πτώσεις του αρσενικού γένους.