- Το 75% των Ουκρανών απορρίπτει εδαφικές παραχωρήσεις σε ειρηνευτική συμφωνία.
- Ο πρόεδρος Ζελένσκι αντιμετωπίζει τεράστια πολιτική πρόκληση να πείσει τους πολίτες του.
- Προτείνεται η δημιουργία «ελεύθερης οικονομικής ζώνης» στο Ντονμπάς ως συμβιβασμός.
- Το 72% των Ουκρανών δέχεται πάγωμα μετώπου με εγγυήσεις ασφαλείας.
- Η εσωτερική πολιτική κατάσταση και η αποχώρηση του Γέρμακ περιπλέκουν τη συναίνεση.
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι αντιμετωπίζει μια τεράστια πρόκληση στην προσπάθειά του να πείσει τους συμπατριώτες του για μια ειρηνευτική συμφωνία που θα περιλαμβάνει εδαφικές παραχωρήσεις. Πρόσφατη δημοσκόπηση του Διεθνούς Ινστιτούτου Κοινωνιολογίας του Κιέβου (KIIS) δείχνει ότι το 75% των Ουκρανών θεωρεί απαράδεκτο οποιοδήποτε σχέδιο ειρήνης με τέτοιες παραχωρήσεις, περιπλέκοντας τις εν εξελίξει διαπραγματεύσεις.
| Θέμα | Ποσοστό | Στάση |
|---|---|---|
Θέμα Εδαφικές παραχωρήσεις | Ποσοστό 75% | Στάση Εντελώς απαράδεκτες |
Θέμα Πάγωμα μετώπου με εγγυήσεις | Ποσοστό 72% | Στάση Αποδεκτό |
Θέμα Συνέχιση αντίστασης | Ποσοστό 63% | Στάση Προετοιμασμένοι |
Η συζήτηση για τις εδαφικές παραχωρήσεις αποτελεί ένα από τα πιο ευαίσθητα και περίπλοκα ζητήματα στις διαπραγματεύσεις για τον τερματισμό του σχεδόν τετραετούς πολέμου στην Ουκρανία. Ενώ η διεθνής κοινότητα, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ και της Ευρώπης, χαιρετίζει την πρόοδο στις ειρηνευτικές συνομιλίες αυτή την εβδομάδα, η εσωτερική δυναμική της Ουκρανίας θέτει ένα σημαντικό εμπόδιο, καθώς οι πολίτες παραμένουν ανυποχώρητοι στην προστασία της εθνικής κυριαρχίας και της εδαφικής ακεραιότητας.
Οι πιέσεις για ειρήνη και η ουκρανική αντίσταση
Οι δηλώσεις από τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, περί πρωτοφανούς εγγύτητας σε συμφωνία, καθώς και η συγκρατημένη αισιοδοξία του ίδιου του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι, υπογραμμίζουν την ένταση των διαπραγματεύσεων. Ωστόσο, η πραγματικότητα στο εσωτερικό της Ουκρανίας είναι πολύ διαφορετική. Όπως αποκάλυψε πρόσφατα δημοσκόπηση του Kyiv International Institute of Sociology (KIIS), το 75% των Ουκρανών θεωρεί εντελώς απαράδεκτο οποιοδήποτε σχέδιο ειρήνης που περιλαμβάνει εδαφικές παραχωρήσεις. Αυτό το εύρημα αποτελεί μια σοβαρή προειδοποίηση για τους διαπραγματευτές, καθώς η λαϊκή βούληση δεν μπορεί να αγνοηθεί. Ο πρόεδρος Τραμπ έχει ασκήσει επίμονες πιέσεις για την επίτευξη συμφωνίας, με τις ΗΠΑ να πιέζουν το Κίεβο να παραδώσει το Ντονμπάς, μια κίνηση που συναντά σθεναρή αντίσταση από την ουκρανική πλευρά, όπως αναφέρει το POLITICO Europe.
Το δίλημμα του Ζελένσκι και οι εναλλακτικές
Ο πρόεδρος Ζελένσκι βρίσκεται αντιμέτωπος με το δίλημμα του πώς να «πουλήσει» μια τέτοια συμφωνία στους πολίτες του, ειδικά όταν αφορά την απόσυρση από εδάφη στα οποία Ουκρανοί στρατιώτες έχουν χύσει το αίμα τους, όπως το Ντονμπάς, η Χερσώνα και η Ζαπορίζια. Μέχρι στιγμής, ο Ζελένσκι δεν έχει δεσμευτεί σε εδαφικές παραχωρήσεις, επιμένοντας ότι τα μη κατεχόμενα μέρη του Ντόνετσκ και του Λουχάνσκ πρέπει να παραμείνουν υπό ουκρανικό έλεγχο, μια θέση που έχει επανειλημμένα τονίσει εν μέσω πιέσεων από τις ΗΠΑ, όπως αναφέρεται σε προηγούμενο δημοσίευμα (Ο Ζελένσκι αποκλείει εδαφικές παραχωρήσεις). Μια πιθανή «γέφυρα» που έχει προταθεί από Αμερικανούς διαπραγματευτές είναι η μετατροπή των μη κατεχόμενων τμημάτων του Ντονμπάς σε «ελεύθερη οικονομική ζώνη», μια ιδέα την οποία ο Ζελένσκι δεν έχει αποκλείσει, τονίζοντας ότι «δεν σημαίνει υπό τον έλεγχο της Ρωσικής Ομοσπονδίας». Σύμφωνα με την ίδια δημοσκόπηση του KIIS, το 72% των ερωτηθέντων θα δεχόταν μια συμφωνία που παγώνει τις δυνάμεις στις τρέχουσες γραμμές του μετώπου, με την προϋπόθεση αξιόπιστων δυτικών εγγυήσεων ασφαλείας και χωρίς επίσημη αναγνώριση των κατεχόμενων εδαφών ως ρωσικών.
Οι πολιτικές προκλήσεις και η εσωτερική αντίδραση
Πολιτικοί αναλυτές και Ουκρανοί βουλευτές, τόσο από το κυβερνών κόμμα «Υπηρέτης του Λαού» όσο και από την αντιπολίτευση, εκφράζουν έντονο σκεπτικισμό για την ικανότητα του Ζελένσκι να εξασφαλίσει κοινοβουλευτική έγκριση για οποιαδήποτε συμφωνία που περιλαμβάνει παράδοση εδαφών. Η βουλευτής της αντιπολίτευσης Ολεξάντρα Ουστίνοβα δήλωσε χαρακτηριστικά ότι «το κοινοβούλιο είναι απίθανο να περάσει κάτι τέτοιο», καθώς θα εκληφθεί ως «συνθηκολόγηση». Αυτή η εκτίμηση υπογραμμίζει το βαθύ ρήγμα μεταξύ των διαπραγματευτικών πιέσεων και της εσωτερικής πολιτικής πραγματικότητας της Ουκρανίας. Η οικοδόμηση πολιτικής συναίνεσης γύρω από μια συμφωνία που περιλαμβάνει εδαφικές παραχωρήσεις θα είναι εξαιρετικά δύσκολη για τον Ζελένσκι. Ένας πρώην υψηλόβαθμος Ουκρανός αξιωματούχος, ο οποίος ζήτησε να διατηρήσει την ανωνυμία του, επεσήμανε ότι ο πρόεδρος θα πρέπει να συνεργαστεί με πολιτικούς και στρατιωτικούς παράγοντες που δεν εμπιστεύεται, προκειμένου να διαμορφώσουν ένα ενιαίο μήνυμα. Η αποχώρηση του πρώην ισχυρού αρχηγού του επιτελείου του, Αντρίι Γέρμακ, λόγω σκανδάλου διαφθοράς τον περασμένο μήνα, αφαιρεί επίσης έναν ικανό «πολιτικό μηχανικό» από την ομάδα του Ζελένσκι. Επιπλέον, η «ημι-αυταρχική», όπως την χαρακτηρίζουν οι επικριτές του, διακυβέρνηση του Ζελένσκι κατά τη διάρκεια του πολέμου, με την παράκαμψη του κοινοβουλίου και τον αποκλεισμό της αντιπολίτευσης, καθιστά την εξασφάλιση ευρείας συναίνεσης σχεδόν αδύνατη χωρίς δραματική αλλαγή στο στυλ διακυβέρνησης.
Η επόμενη μέρα και ο κίνδυνος αναταραχής
Παρά την «κόπωση του πολέμου», το 63% των Ουκρανών είναι έτοιμο να συνεχίσει την αντίσταση στη Ρωσία για όσο χρειαστεί, σύμφωνα με την ίδια δημοσκόπηση του KIIS. Αυτό το ποσοστό, αν και μειωμένο από τα υψηλά επίπεδα του 2022-2024, παραμένει σημαντικά υψηλό και δείχνει την αποφασιστικότητα του λαού. Η πρώην βοηθός του Ζελένσκι, Γιούλια Μέντελ, υποστηρίζει ότι η έκφραση επιθυμίας για ειρήνη μπορεί να παρεξηγηθεί ως προδοσία, τονίζοντας ότι η Ουκρανία «είτε θα χάσει αυτό το έδαφος τώρα είτε πολύ περισσότερα αργότερα». Ωστόσο, άλλοι εκφράζουν φόβους ότι μια επιβολή εδαφικής παράδοσης θα μπορούσε να οδηγήσει σε εσωτερική αναταραχή ή ακόμα και σε εμφύλιο πόλεμο, με την Ουστίνοβα να παραπέμπει στην περίπτωση της Ιρλανδίας μετά τη συνθήκη με τη Βρετανία. Η εξεύρεση μιας λύσης που θα ικανοποιεί τόσο τις διεθνείς πιέσεις όσο και τη λαϊκή βούληση παραμένει η μεγαλύτερη διπλωματική πρόκληση για τον Ουκρανό πρόεδρο.
