Yvette Cooper: Οι γυναίκες σε ζώνες συγκρούσεων πληρώνουν ένα καταστροφικό τίμημα

Η Βρετανίδα υπουργός Εξωτερικών, Yvette Cooper, κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για την αυξανόμενη σεξουαλική βία που χρησιμοποιείται ως όπλο πολέμου σε ζώνες συγκρούσεων παγκοσμίως, από το Σουδάν έως την Ουκρανία. Επισημαίνει ότι οι γυναίκες πληρώνουν ένα καταστροφικό τίμημα, με την κατάστασή τους να έχει περιθωριοποιηθεί, παρά την 25ετή επέτειο του Ψηφίσματος 1325 του ΟΗΕ για τις Γυναίκες, την Ειρήνη και την Ασφάλεια.

Το Ηνωμένο Βασίλειο δεσμεύεται να αναδείξει αυτό το ζήτημα και να ενισχύσει τον ρόλο των γυναικών ως αρχιτεκτόνων της ειρήνης.

Αυτή η δραματική έκκληση της Βρετανίδας υπουργού Εξωτερικών, Yvette Cooper, όπως μεταδίδει το POLITICO, έρχεται σε μια περίοδο που ο κόσμος βιώνει περισσότερες συγκρούσεις από οποιαδήποτε άλλη στιγμή μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, με την ανθρωπιστική κρίση να βαθαίνει και τις ευάλωτες ομάδες, ιδίως τις γυναίκες, να πλήττονται δυσανάλογα.

Η συστηματική χρήση της σεξουαλικής βίας ως όπλο πολέμου έχει γίνει μια ζοφερή πραγματικότητα, απαιτώντας άμεση και συντονισμένη διεθνή δράση.

Η κλιμάκωση της σεξουαλικής βίας ως όπλο πολέμου

Οι ιστορίες που αναδύονται από την αλ-Φασίρ και σε ολόκληρο το Σουδάν είναι φρικιαστικές, με τον βιασμό να χρησιμοποιείται σκόπιμα και συστηματικά ως όπλο πολέμου. Περιπτώσεις όπως ένας έφηβος που βιάστηκε από πολλούς άνδρες, μια μητέρα που απειλήθηκε με βιασμό του παιδιού της, και μια γυναίκα που είδε το παιδί της να δολοφονείται μπροστά της πριν βιαστεί η ίδια, αποτελούν μόνο ένα μικρό δείγμα της αδιανόητης βαρβαρότητας.

Αυτή η τακτική τρομοκρατίας δεν περιορίζεται στο Σουδάν, αλλά παρατηρείται από τη Συρία έως την Ουκρανία και από την Υεμένη έως τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό.

Η διεθνής κοινότητα, συμπεριλαμβανομένης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έχει αρχίσει να επιβάλλει κυρώσεις σε υπεύθυνους για τις θηριωδίες στο Σουδάν, όπως στον αναπληρωτή αρχηγό των RSF, Αμπντελραχίμ Χαμντάν Νταγκάλο, ως απάντηση στις συνεχιζόμενες θηριωδίες που διαπράττονται στη χώρα, όπως αναφέρει σχετικό ρεπορτάζ. Η ΕΕ επιβάλλει κυρώσεις στον αναπληρωτή αρχηγό των RSF για θηριωδίες στο Σουδάν, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για λογοδοσία.

Οι ανησυχητικοί αριθμοί και η διεθνής αδράνεια

Παρά την 25ετή επέτειο από το ορόσημο Ψήφισμα 1325 του ΟΗΕ για τις Γυναίκες, την Ειρήνη και την Ασφάλεια, η κατάσταση των γυναικών σε ζώνες συγκρούσεων είναι πιο επισφαλής από ποτέ. Το 2024, ο ΟΗΕ κατέγραψε 4.600 αναφερόμενες περιπτώσεις σεξουαλικής βίας που σχετίζονται με συγκρούσεις, σημειώνοντας αύξηση 25% σε σχέση με μόλις ένα χρόνο πριν.

Επιπλέον, περισσότερες από 600 εκατομμύρια γυναίκες παγκοσμίως ζουν πλέον εντός 50 χιλιομέτρων από ένοπλες συγκρούσεις, μια εκπληκτική αύξηση 74% από το 2010. Αυτά τα στοιχεία αναδεικνύουν την επείγουσα ανάγκη για επανεστίαση στην προστασία των γυναικών και την ενίσχυση του ρόλου τους στην οικοδόμηση της ειρήνης. Γυναίκες στην αλ‑Φασίρ καταγγέλλουν βιασμούς και εξαφανίσεις παιδιών, γεγονός που επιβεβαιώνει την κλιμάκωση της βίας.

Η δέσμευση του Ηνωμένου Βασιλείου για την αντιμετώπιση

Ως υπουργός Εξωτερικών, η Yvette Cooper δηλώνει αποφασισμένη να δώσει νέα έμφαση στις γυναίκες στον πόλεμο, ώστε να αναγνωρίζονται όχι μόνο ως θύματα αλλά και ως αρχιτέκτονες της ειρήνης στην καρδιά της βρετανικής εξωτερικής πολιτικής. Το Ηνωμένο Βασίλειο εντείνει τις προσπάθειές του για τον τερματισμό της ατιμωρησίας για σεξουαλικά εγκλήματα σε συγκρούσεις και για την υποστήριξη γυναικών που οικοδομούν την ειρήνη παγκοσμίως.

Παρέχει ειδική τεχνική υποστήριξη σε αστυνομικούς, εισαγγελείς και δικαστές στην Ουκρανία για έρευνες εγκλημάτων πολέμου, ενώ χρηματοδοτεί ειδικούς ερευνητές σεξουαλικών εγκλημάτων για αποστολές του ΟΗΕ στο Σουδάν, τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό και τη Μιανμάρ.

Η χώρα εργάζεται επίσης για την αντιμετώπιση της σιωπής και του στίγματος που αντιμετωπίζουν οι επιζήσασες σεξουαλικής βίας, οικοδομώντας έναν διεθνή συνασπισμό για την καταπολέμηση των αντιποίνων. Στο πλαίσιο της ανθρωπιστικής της δράσης στη Γάζα, το Ηνωμένο Βασίλειο χρηματοδοτεί ειδική υποστήριξη για εγκύους και νέες μητέρες, ενώ παράλληλα εργάζεται για την εκεχειρία και την ανοικοδόμηση της περιοχής. Το Ηνωμένο Βασίλειο έχει στείλει στρατιωτικά στελέχη για την επίβλεψη της εκεχειρίας στη Γάζα, δείχνοντας την ενεργή του συμμετοχή.

Η επόμενη μέρα: Από τα θύματα στους αρχιτέκτονες της ειρήνης

Νομικοί κύκλοι και διεθνείς οργανισμοί επισημαίνουν με ανησυχία ότι η ατιμωρησία για εγκλήματα σεξουαλικής βίας παραμένει ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια στην προστασία των γυναικών, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για εντατικοποίηση των διώξεων και την ενίσχυση του διεθνούς δικαίου.

Η αύξηση της διεθνούς πίεσης που απαιτείται επειγόντως για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής καταστροφής στο Σουδάν δεν πρέπει να αγνοεί τη σεξουαλική βία ως τακτική τρομοκρατίας στον βάναυσο αυτό πόλεμο. Η Βρετανία βρίσκεται υπό πίεση να τερματίσει την αιματηρή σύγκρουση στο Σουδάν, με τους βουλευτές να ζητούν εντατικοποίηση της διπλωματίας.

Οι γυναίκες πρέπει να βρίσκονται στο επίκεντρο της εξασφάλισης διαρκούς ειρήνης, όπως έδειξαν παραδείγματα όπως η Monica McWilliams και η Pearl Sagar στη Βόρεια Ιρλανδία, η Leymah Gbowee στη Λιβερία, και οι γυναίκες της Ruta Pacífica de las Mujeres στην Κολομβία.

Η βρετανική κυβέρνηση έχει θέσει ως πρωτοφανή αποστολή την αντιμετώπιση της επιδημίας βίας κατά των γυναικών και των κοριτσιών στο εσωτερικό της χώρας, με στόχο τη μείωση της βίας κατά το ήμισυ μέσα στην επόμενη δεκαετία. Αυτή η αποστολή πρέπει να αντικατοπτρίζεται και στην εξωτερική πολιτική, με τη στήριξη των γυναικών παγκοσμίως στην αντίσταση κατά της βίας, την επέκταση των ευκαιριών και την ενίσχυση της πολιτικής συμμετοχής τους.

Η συνεργασία σε διεθνές επίπεδο είναι κρίσιμη για την εξάλειψη αυτών των φρικτών εγκλημάτων, καθώς δεν μπορεί να υπάρξει ειρήνη, ασφάλεια ή ευημερία χωρίς την πλήρη συμμετοχή των γυναικών, απαλλαγμένων από βία και φόβο.