- Ο Μαρκ Ρούτε δήλωσε ότι η Ρωσία δεν έχει δικαίωμα βέτο στην ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ.
- Απορρίφθηκαν ειρηνευτικές προτάσεις που θα απέκλειαν την Ουκρανία από τη Συμμαχία.
- Το ΝΑΤΟ θα παραδώσει 5 δισεκατομμύρια δολάρια σε όπλα στην Ουκρανία μέχρι το τέλος του 2025.
- Η Ρωσία θεωρείται μακροπρόθεσμη απειλή για την Ευρώπη, ανεξαρτήτως ειρηνευτικής συμφωνίας.
Ο επικεφαλής της Συμμαχίας, Μαρκ Ρούτε, δήλωσε την Τετάρτη ότι η Ρωσία δεν διαθέτει δικαίωμα βέτο στην προσπάθεια της Ουκρανίας να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, απορρίπτοντας πρόταση ειρηνευτικής συμφωνίας που θα απέκλειε το Κίεβο. Παράλληλα, ο Ρούτε προειδοποίησε ότι η απειλή της Μόσχας προς την Ευρώπη θα συνεχιστεί για πολύ καιρό, ακόμη και μετά από μια πιθανή ειρηνευτική συμφωνία.
Η δήλωση του επικεφαλής της Συμμαχίας, Μαρκ Ρούτε, έρχεται σε μια περίοδο εντατικών διπλωματικών ζυμώσεων και προτάσεων για την επίλυση της σύγκρουσης στην Ουκρανία, υπογραμμίζοντας την πάγια θέση του ΝΑΤΟ σχετικά με την κυριαρχία των κρατών να επιλέγουν τις συμμαχίες τους. Αυτή η εξέλιξη αναδεικνύει τις βαθιές διαφωνίες μεταξύ Δύσης και Ρωσίας, όχι μόνο στο πεδίο των μαχών αλλά και στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, με την ένταξη της Ουκρανίας στο ΝΑΤΟ να παραμένει ένα κεντρικό σημείο τριβής.
Η απόρριψη του ρωσικού βέτο και οι ειρηνευτικές προτάσεις
Ο Μαρκ Ρούτε, σε συνέντευξή του στις εφημερίδες POLITICO, El País και RND, ήταν κατηγορηματικός: «Η Ρωσία δεν έχει ούτε ψήφο ούτε βέτο για το ποιος μπορεί να είναι μέλος του ΝΑΤΟ». Η δήλωση αυτή αποτελεί άμεση απάντηση σε μια πρόταση ειρηνευτικής συμφωνίας, η οποία διέρρευσε την προηγούμενη εβδομάδα και προέβλεπε τον μόνιμο αποκλεισμό της Ουκρανίας από τη Συμμαχία. Η αρχική πρόταση, που φέρεται να προωθήθηκε από τις ΗΠΑ, περιείχε 28 σημεία, αλλά έκτοτε τροποποιήθηκε σε ένα σχέδιο 19 σημείων, με αποδυναμωμένα ορισμένα φιλορωσικά στοιχεία. Μια εναλλακτική ευρωπαϊκή πρόταση, μάλιστα, απορρίπτει εξ ολοκλήρου την ιδέα του αποκλεισμού της Ουκρανίας από το ΝΑΤΟ.
Οι δηλώσεις του Ρούτε έρχονται μετά από ευρύτερες διπλωματικές συνομιλίες που πραγματοποιήθηκαν στη Γενεύη την Κυριακή, οι οποίες, όπως είπε, παρέχουν μια «καλή βάση για περαιτέρω συζητήσεις». Ωστόσο, τόνισε ότι οποιαδήποτε πρόταση θα απαιτήσει μια «ξεχωριστή, παράλληλη συζήτηση» με το ΝΑΤΟ για «ορισμένα ζητήματα».
Οι αντιδράσεις και η στάση των συμμάχων
Παρά τη σθεναρή στάση του Ρούτε, αρκετοί σύμμαχοι του ΝΑΤΟ διστάζουν να εκδώσουν άμεση πρόσκληση στην Ουκρανία για ένταξη. Πέρυσι, τα κράτη μέλη συμφώνησαν ότι η υποψηφιότητα του Κιέβου ήταν «μη αναστρέψιμη», μια δήλωση που ο Ρούτε έχει επαναλάβει έκτοτε, παρά την αντίθεση του πρώην Προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, και άλλων χωρών μελών. Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ αναγνώρισε ότι αρκετοί «σύμμαχοι… αντιτίθενται επί του παρόντος στην ένταξη της Ουκρανίας».
Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε επίσης την Τετάρτη ότι οποιαδήποτε απόφαση σχετικά με την προσπάθεια της Ουκρανίας να ενταχθεί στην ΕΕ ή τη Συμμαχία δεν πρέπει να λαμβάνεται μονομερώς. «Τίποτα για την Ευρώπη χωρίς την Ευρώπη, τίποτα για το ΝΑΤΟ χωρίς το ΝΑΤΟ», είπε στους ευρωβουλευτές. Η φον ντερ Λάιεν είχε χαιρετίσει νωρίτερα τις συνομιλίες, αλλά είχε θέσει αυστηρές κόκκινες γραμμές.
Η οικονομική ενίσχυση και η μακροπρόθεσμη απειλή
Πέρα από τις διπλωματικές δηλώσεις, ο Ρούτε ανακοίνωσε ότι η Συμμαχία θα παραδώσει συνολικά 5 δισεκατομμύρια δολάρια σε όπλα στην Ουκρανία, στο πλαίσιο ενός σχεδίου υπό την ηγεσία του ΝΑΤΟ, το οποίο προβλέπει την αγορά αμερικανικών όπλων για το Κίεβο από ευρωπαϊκούς συμμάχους «μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους». Έντεκα χώρες έχουν μέχρι στιγμής συνεισφέρει σε πέντε πακέτα των 500 εκατομμυρίων δολαρίων, στο πλαίσιο του προγράμματος PURL, με ένα έκτο πακέτο να αναμένεται τις επόμενες ημέρες. Τα υπόλοιπα χρήματα θα προέλθουν από ένα μείγμα μελλοντικών πακέτων και εκτός κύκλου πληρωμών.
Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές και τους Ευρωπαίους αξιωματούχους είναι η μακροπρόθεσμη στρατηγική της Ρωσίας. Ο Ρούτε προειδοποίησε ότι η Μόσχα «θα συνεχίσει να αποτελεί μακροπρόθεσμη απειλή για πολύ καιρό», ακόμη και αν επιτευχθεί μια ειρηνευτική συμφωνία. Αυτή η εκτίμηση υπογραμμίζει την ανάγκη για τη Δύση να διατηρήσει την αμυντική της ετοιμότητα και να μην επαναπαυθεί σε μια ενδεχόμενη εκεχειρία.
Τι αναμένεται στη συνέχεια
Οι διπλωματικές προσπάθειες για την επίτευξη μιας βιώσιμης ειρήνης στην Ουκρανία συνεχίζονται, ωστόσο οι δηλώσεις του Μαρκ Ρούτε καθιστούν σαφές ότι το ΝΑΤΟ δεν προτίθεται να υποχωρήσει στις ρωσικές απαιτήσεις για τον αποκλεισμό της Ουκρανίας από τη Συμμαχία. Η μακροπρόθεσμη απειλή της Ρωσίας παραμένει κεντρικό μέλημα, ενώ η οικονομική και στρατιωτική στήριξη προς το Κίεβο αναμένεται να ενταθεί, καθώς οι σύμμαχοι προσπαθούν να διασφαλίσουν την ασφάλεια της ευρωατλαντικής περιοχής.