- Η Ουκρανία προτείνει ελεύθερη οικονομική ζώνη στο Ντονμπάς για αμερικανικές επιχειρήσεις.
- Το σχέδιο 20 σημείων στοχεύει στην προσέλκυση του ενδιαφέροντος του Ντόναλντ Τραμπ.
- Προβλέπεται αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη με αποχώρηση στρατευμάτων και από τις δύο πλευρές.
- Ο Λευκός Οίκος επιβεβαίωσε ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ είναι ενήμερος για την πρόταση.
Η ουκρανική κυβέρνηση κατέθεσε στον πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, ένα αναθεωρημένο σχέδιο ειρήνης 20 σημείων, το οποίο προτείνει τη δημιουργία μιας αποστρατιωτικοποιημένης ελεύθερης οικονομικής ζώνης στο Ντονμπάς. Η πρόταση στοχεύει στην άμεση εμπλοκή αμερικανικών επιχειρηματικών συμφερόντων στην περιοχή, ενώ προβλέπει την πλήρη αποχώρηση των στρατευμάτων τόσο της Ρωσίας όσο και της Ουκρανίας από τη ζώνη ασφαλείας.
| Άξονας Πρότασης | Περιγραφή & Στόχος |
|---|---|
| Ελεύθερη Οικονομική Ζώνη | Προσέλκυση αμερικανικών επενδύσεων στο Ντονμπάς |
| Αποστρατιωτικοποίηση | Πλήρης αποχώρηση ρωσικών και ουκρανικών στρατευμάτων |
| Πλαίσιο 20 Σημείων | Συνολικό πολιτικό έγγραφο για τον τερματισμό του πολέμου |
| Buffer Zone | Δημιουργία αποστρατιωτικοποιημένης ζώνης στην ανατολική Ουκρανία |
| Επιχειρηματικά Κίνητρα | Προνομιακή πρόσβαση των ΗΠΑ στην ανοικοδόμηση |
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια της πρόσφατης συνάντησης στη Φλόριντα, όπου ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι επιχείρησε να γεφυρώσει το χάσμα με την Ουάσιγκτον, προσφέροντας χειροπιαστά οικονομικά κίνητρα για τον τερματισμό της σύγκρουσης. Το παρασκήνιο της υπόθεσης αποκαλύπτει μια στρατηγική μετατόπιση του Κιέβου, το οποίο πλέον επενδύει στην έννοια της οικονομικής διπλωματίας για να εξασφαλίσει τη στήριξη του Λευκού Οίκου.
Ο έλεγχος της ζώνης ασφαλείας στην ανατολική Ουκρανία πρέπει να διευθετηθεί, αλλά τα στρατεύματα και των δύο πλευρών πρέπει να αποκλειστούν.
Βολοντίμιρ Ζελένσκι, Πρόεδρος της Ουκρανίας
Η στρατηγική προσέγγιση του Κιέβου προς τον Λευκό Οίκο
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του POLITICO, το νέο πλάνο 20 σημείων αποτελεί μια προσπάθεια της Ουκρανίας να ευθυγραμμιστεί με την επιχειρηματική λογική του Ντόναλντ Τραμπ. Η κεντρική ιδέα αφορά τη μετατροπή του Ντονμπάς σε μια διεθνή οικονομική ζώνη, όπου αμερικανικές εταιρείες θα έχουν προνομιακή πρόσβαση στην ανοικοδόμηση και την εκμετάλλευση πόρων. Όπως προκύπτει από το πλαίσιο των 20 σημείων, το Κίεβο είναι διατεθειμένο να προσφέρει σημαντικές εγγυήσεις για την προστασία αυτών των επενδύσεων.
Η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Κάρολιν Λίβιτ, επιβεβαίωσε την Πέμπτη ότι ο πρόεδρος των ΗΠΑ είναι ενήμερος για την πρόταση, αν και παραμένει σκεπτικός ως προς τις πιθανότητες μιας άμεσης διπλωματικής επιτυχίας. Η κίνηση αυτή θεωρείται ως μια απάντηση στις ασφυκτικές πιέσεις που δέχεται η Ουκρανία για εδαφικές παραχωρήσεις, προσφέροντας αντί αυτών οικονομική κυριαρχία σε επιλεγμένες περιοχές.
Η αποστρατιωτικοποιημένη ζώνη και ο ρόλος των ΗΠΑ
Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι, σε δηλώσεις του προς δημοσιογράφους, διευκρίνισε ότι η πρόταση περιλαμβάνει τη δημιουργία μιας buffer zone στην ανατολική Ουκρανία. Σε αυτή τη ζώνη, δεν θα επιτρέπεται η παρουσία ούτε ρωσικών ούτε ουκρανικών στρατευμάτων, δημιουργώντας ένα κενό ασφαλείας που θα μπορούσε να καλυφθεί από διεθνείς ειρηνευτικές δυνάμεις ή ειδικά σώματα ασφαλείας. Παρά την αισιοδοξία, ο έλεγχος αυτής της ζώνης παραμένει ένα από τα πλέον ακανθώδη ζητήματα, καθώς η Μόσχα έχει επανειλημμένα δηλώσει ότι στοχεύει στην πλήρη κατάληψη του Ντονμπάς.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις έμπειρων αναλυτών στρατηγικής, η επιτυχία του σχεδίου εξαρτάται από το αν η Ρωσία θα δεχθεί να αποσύρει τις δυνάμεις της από περιοχές που θεωρεί ήδη δικές της. Η έννοια της οικονομικής statecraft — η χρήση οικονομικών εργαλείων για την επίτευξη γεωπολιτικών στόχων — βρίσκεται στον πυρήνα της ουκρανικής τακτικής, η οποία επιδιώκει να καταστήσει το Ντονμπάς πολύτιμο για τη Δύση ώστε να μην επιτραπεί η ρωσική κυριαρχία.
Οι αντιδράσεις και τα επόμενα βήματα
Εν αναμονή των επίσημων τοποθετήσεων, το Κίεβο συνεχίζει τις διπλωματικές επαφές σε υψηλό επίπεδο. Η πρόταση φαίνεται να έχει συζητηθεί και κατά τη διάρκεια της συνάντησης στο Λονδίνο με Ευρωπαίους ηγέτες, όπως ο Φρίντριχ Μερτς και ο Εμανουέλ Μακρόν, οι οποίοι παρακολουθούν με επιφυλακτικότητα τις απευθείας συνεννοήσεις μεταξύ Ζελένσκι και Τραμπ. Η στάση των Ευρωπαίων παραμένει κρίσιμη, καθώς οποιαδήποτε συμφωνία θα απαιτήσει και τη δική τους οικονομική συνδρομή.
Η επόμενη φάση των διαπραγματεύσεων θα κρίνει αν η ελεύθερη οικονομική ζώνη μπορεί να λειτουργήσει ως καταλύτης για την ειρήνη ή αν θα αποτελέσει ακόμα ένα σημείο τριβής. Η ουκρανική πλευρά επιμένει ότι η διατήρηση της εδαφικής ακεραιότητας είναι αδιαπραγμάτευτη, ωστόσο η ευελιξία στη διαχείριση των εδαφών φαίνεται να είναι το νέο «νόμισμα» στις συνομιλίες με τον πρόεδρο των ΗΠΑ.