- Ο Πάπας Λέων καλεί τον Τραμπ να μην διαλύσει τη διατλαντική συμμαχία.
- Επικρίσεις του προέδρου των ΗΠΑ κατά της Ευρώπης ως «αδύναμης» και «αποσυντιθέμενης».
- Το αμερικανικό σχέδιο για την Ουκρανία περιλαμβάνει εδαφικές παραχωρήσεις στη Ρωσία.
- Το Βατικανό θεωρεί απαραίτητη τη συμμετοχή της Ευρώπης στις ειρηνευτικές συνομιλίες.
- Ανοιχτό το ενδεχόμενο συνάντησης μεταξύ Τραμπ και Πάπα Λέοντα.
Ο Πάπας Λέων απηύθυνε αυστηρή έκκληση στον πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, να μην προχωρήσει στη διάλυση της διατλαντικής συμμαχίας, χαρακτηρίζοντας «μη ρεαλιστική» οποιαδήποτε ειρηνευτική διαδικασία για την Ουκρανία που αποκλείει την Ευρώπη. Μετά τη συνάντησή του με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι στο Καστέλ Γκαντόλφο, ο ποντίφικας επέκρινε τη ρητορική του Λευκού Οίκου που περιγράφει την ήπειρο ως «αδύναμη», προειδοποιώντας για ιστορική μετατόπιση στις διεθνείς ισορροπίες.
| Πεδίο | Λεπτομέρειες |
|---|---|
| Ποντίφικας | Πάπας Λέων (Καταγωγή: Σικάγο, ΗΠΑ) |
| Πρόεδρος ΗΠΑ | Ντόναλντ Τραμπ |
| Τοποθεσία Συνάντησης | Καστέλ Γκαντόλφο, Ρώμη |
| Πηγή Συνέντευξης | POLITICO (Dasha Burns) |
| Κύριο Θέμα | Διατλαντική Συμμαχία & Ουκρανία |
| Σημείο Τριβής | Αποκλεισμός Ευρώπης από ειρηνευτικές συνομιλίες |
Η παρέμβαση αυτή του Πάπα Λέοντα δεν αποτελεί μια μεμονωμένη διπλωματική κίνηση, αλλά την κορύφωση μιας σειράς διαφωνιών μεταξύ του Βατικανού και της Ουάσιγκτον. Ως ο πρώτος ποντίφικας από τη Βόρεια Αμερική, ο Λέων φαίνεται να κατανοεί εις βάθος την αμερικανική πολιτική ψυχολογία, γεγονός που προσδίδει ιδιαίτερη βαρύτητα στις προειδοποιήσεις του για τον κίνδυνο απομόνωσης των ΗΠΑ από τους παραδοσιακούς τους συμμάχους, ειδικά μετά τις πρόσφατες επικρίσεις από την ιεραρχία της Καθολικής Εκκλησίας.
Η αναζήτηση ειρηνευτικής συμφωνίας χωρίς τη συμμετοχή της Ευρώπης στις συνομιλίες δεν είναι ρεαλιστική.
Πάπας Λέων, Ποντίφικας
Η ρητορική Τραμπ και η «αποσύνθεση» της Ευρώπης
Κατά τη διάρκεια πρόσφατης συνέντευξής του στο POLITICO, ο πρόεδρος των ΗΠΑ χρησιμοποίησε σκληρή γλώσσα για τους Ευρωπαίους ηγέτες, χαρακτηρίζοντάς τους «αδύναμους» και την ήπειρο «υπό αποσύνθεση». Ο Τραμπ εστίασε στην αποτυχία της Ευρώπης να διαχειριστεί τη μετανάστευση και να επιβάλει αυστηρούς κανονισμούς, δηλώνοντας χαρακτηριστικά ότι «δεν ξέρουν τι να κάνουν». Αυτή η στάση έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις στις Βρυξέλλες, με την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν να ζητά ήδη τον σεβασμό της ευρωπαϊκής δημοκρατίας.
Ο Πάπας Λέων, σχολιάζοντας αυτές τις δηλώσεις, τόνισε ότι τέτοιου είδους αναφορές αποτελούν προσπάθεια διάσπασης μιας συμμαχίας που είναι απαραίτητη τόσο για το παρόν όσο και για το μέλλον. Η ανησυχία του Βατικανού έγκειται στο ότι η αποδυνάμωση των δεσμών μεταξύ των δύο πλευρών του Ατλαντικού θα αφήσει ένα κενό ισχύος που θα μπορούσε να εκμεταλλευτούν αντίπαλες δυνάμεις, υπονομεύοντας τη δυτική ενότητα.
Το ειρηνευτικό σχέδιο για την Ουκρανία και οι παραχωρήσεις στη Ρωσία
Το σημείο τριβής που προκαλεί τη μεγαλύτερη ένταση είναι το προτεινόμενο σχέδιο ειρήνης του Τραμπ για την Ουκρανία. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του POLITICO, η πρόταση αυτή περιλαμβάνει σημαντικές εδαφικές παραχωρήσεις προς τη Ρωσία και αυστηρό περιορισμό των στρατιωτικών δυνατοτήτων του Κιέβου. Το γεγονός ότι οι διαπραγματεύσεις αυτές φαίνεται να παρακάμπτουν τις Βρυξέλλες έχει σημάνει συναγερμό στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, οι οποίες αναζητούν ήδη εναλλακτικά πλαίσια στη Γενεύη.
Ο ποντίφικας χαρακτήρισε «ατυχές» το γεγονός ότι το σχέδιο αυτό σηματοδοτεί μια ριζική αλλαγή στην παραδοσιακή συμμαχία ΗΠΑ-Ευρώπης. Αν και αναγνώρισε το δικαίωμα του προέδρου των ΗΠΑ να διαμορφώνει την πολιτική του, υπογράμμισε ότι η επίτευξη ειρήνης χωρίς τη συμμετοχή της Ευρώπης είναι «μη ρεαλιστική», δεδομένου ότι ο πόλεμος διεξάγεται σε ευρωπαϊκό έδαφος. Η θέση αυτή ευθυγραμμίζεται με την προηγούμενη έκκληση του Πάπα για εκεχειρία, η οποία είχε επίσης προσκρούσει στην άρνηση της Μόσχας.
Η γεωπολιτική αναγκαιότητα της ευρωπαϊκής συμμετοχής
Αναλυτές στρατηγικής που παρακολουθούν τις διατλαντικές σχέσεις επισημαίνουν ότι η στάση του ποντίφικα λειτουργεί ως ηθικό ανάχωμα απέναντι σε μια εξωτερική πολιτική που βασίζεται αποκλειστικά στον συναλλακτικό πραγματισμό. Σύμφωνα με εκτιμήσεις έμπειρων στελεχών της διπλωματίας, η προσπάθεια του Βατικανού να επαναφέρει την Ευρώπη στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων αποτελεί κρίσιμο παράγοντα για τη διατήρηση της παγκόσμιας σταθερότητας, ειδικά σε μια περίοδο που η ΕΕ αντιμετωπίζει έντονες εμπορικές πιέσεις.
Ο Πάπας Λέων επέμεινε ότι η Ευρώπη πρέπει να είναι μέρος των εγγυήσεων ασφαλείας που αναζητούνται σήμερα. Η ιστορική εμπειρία δείχνει ότι οι συμφωνίες που επιβάλλονται από τρίτες δυνάμεις χωρίς την τοπική συναίνεση σπάνια οδηγούν σε βιώσιμη ειρήνη. Η παρέμβαση αυτή αναδεικνύει τον ρόλο του Βατικανού ως διαμεσολαβητή που προσπαθεί να εξισορροπήσει τις τάσεις απομονωτισμού της Ουάσιγκτον με τις ανάγκες ασφαλείας της Γηραιάς Ηπείρου.
Οι προοπτικές της διατλαντικής συνεργασίας
Παρά τη σφοδρή κριτική, ο πρόεδρος των ΗΠΑ εμφανίστηκε ανοιχτός στο ενδεχόμενο μιας συνάντησης με τον Πάπα Λέοντα στο μέλλον. Μια τέτοια επαφή θα μπορούσε να αποτελέσει την απαρχή ενός ουσιαστικού διαλόγου για τη γεφύρωση του χάσματος, αν και οι ιδεολογικές διαφορές παραμένουν βαθιές. Ο ποντίφικας έχει ήδη καταδικάσει στο παρελθόν τη μεταχείριση των μεταναστών από την Ουάσιγκτον ως «απάνθρωπη», συνεχίζοντας τη σκληρή γραμμή του προκατόχου του, Πάπα Φραγκίσκου.
Η επόμενη μέρα των διατλαντικών σχέσεων θα κριθεί από την ικανότητα των δύο πλευρών να βρουν κοινό έδαφος στο ζήτημα της Ουκρανίας. Η επιμονή του Πάπα Λέοντα στην πολυμερή διπλωματία αποτελεί μια υπενθύμιση ότι οι μεγάλες κρίσεις απαιτούν συλλογικές λύσεις. Η στάση του Λευκού Οίκου τις επόμενες εβδομάδες θα δείξει αν η προειδοποίηση του Βατικανού εισακούστηκε ή αν η ιστορική συμμαχία οδεύει προς μια οριστική και επώδυνη ρήξη.
