- Η ΕΕ απαιτεί από τη Ρωσία να κάνει παραχωρήσεις για διαρκή ειρήνη στην Ουκρανία.
- Το αμερικανικό ειρηνευτικό σχέδιο απορρίπτεται από την ΕΕ ως μη ισορροπημένο.
- Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν επιβεβαίωσε την επιτάχυνση του δανείου 140 δισ. ευρώ στην Ουκρανία.
- Το Βέλγιο εξέφρασε ανησυχίες για αντίποινα λόγω των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων.
Η επικεφαλής εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ, Κάγια Κάλλας, δήλωσε την Τετάρτη ότι η Ρωσία πρέπει να μειώσει τη στρατιωτική της ισχύ και να προχωρήσει σε σοβαρές παραχωρήσεις για την επίτευξη «δίκαιης και διαρκούς ειρήνης» στην Ουκρανία. Οι δηλώσεις της έρχονται εν μέσω ανησυχιών για ένα αμερικανικό ειρηνευτικό σχέδιο που φέρεται να ευνοεί τη Μόσχα, με την ΕΕ να επιδιώκει ενιαία στάση.
Οι πρόσφατες εξελίξεις στο μέτωπο των διαπραγματεύσεων για την ειρήνη στην Ουκρανία έχουν φέρει στο προσκήνιο την ανάγκη για μια ξεκάθαρη και ενιαία ευρωπαϊκή φωνή, ιδιαίτερα μετά την κυκλοφορία ενός αμερικανικού σχεδίου που προκάλεσε ανησυχία. Το παρασκήνιο της υπόθεσης δείχνει μια έντονη διπλωματική κινητικότητα, με την Ευρωπαϊκή Ένωση να προσπαθεί να διαμορφώσει τις δικές της αδιαπραγμάτευτες προϋποθέσεις, διασφαλίζοντας τη συνοχή μεταξύ των 27 κρατών μελών καθώς οι συζητήσεις εντείνονται.
Οι απαιτήσεις της ΕΕ για διαρκή ειρήνη στην Ουκρανία
Όπως μεταδίδει το POLITICO, η Κάγια Κάλλας, κορυφαία διπλωμάτης της ΕΕ, υπογράμμισε την Τετάρτη την ανάγκη η Ρωσία να μειώσει τη στρατιωτική της ισχύ και να προχωρήσει σε ουσιαστικές παραχωρήσεις για την επίτευξη μιας «δίκαιης και διαρκούς ειρήνης» στην Ουκρανία. «Σε οποιαδήποτε ειρηνευτική συμφωνία, πρέπει να επικεντρωθούμε στο πώς θα λάβουμε παραχωρήσεις από τη ρωσική πλευρά, ώστε να σταματήσουν οριστικά την επιθετικότητα και να μην προσπαθήσουν να αλλάξουν τα σύνορα με τη βία», δήλωσε η Κάλλας μετά από μια έκτακτη συνάντηση των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ. Τόνισε εμφατικά ότι υπάρχει «ένας επιτιθέμενος και ένα θύμα», και η προσοχή πρέπει να στραφεί στο τι πρέπει να κάνει η Ρωσία, όχι στο τι πρέπει να θυσιάσει η Ουκρανία, όπως αναφέρουν και άλλοι Ευρωπαίοι υπουργοί.
Απόρριψη του αμερικανικού σχεδίου και οι ευρωπαϊκές «κόκκινες γραμμές»
Οι δηλώσεις της Κάλλας έρχονται στον απόηχο της κυκλοφορίας, την περασμένη εβδομάδα, ενός 28-σημείου σχεδίου από την κυβέρνηση του Προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, το οποίο προκάλεσε ανησυχία στην Ουκρανία και τους Ευρωπαίους συμμάχους της, καθώς φέρεται να ευνοεί σε μεγάλο βαθμό τη Μόσχα. Η διαδικτυακή συνάντηση της Τετάρτης στις Βρυξέλλες θεωρήθηκε ως μια ευκαιρία να «μιλήσει η Ευρώπη με μια ενιαία φωνή» και να καθορίσει τις αδιαπραγμάτευτες θέσεις της ΕΕ, διασφαλίζοντας ότι όλα τα 27 κράτη μέλη παραμένουν ευθυγραμμισμένα καθώς οι διαπραγματεύσεις επιταχύνονται, όπως είχε τονιστεί.
Η Κάλλας επισήμανε ότι το σχέδιο των ΗΠΑ δεν περιλάμβανε «ούτε μία παραχώρηση» από τη Μόσχα και υποστήριξε ότι μια συμφωνία πρέπει να επιβάλει υποχρεώσεις στη Ρωσία, συμπεριλαμβανομένου του περιορισμού του μεγέθους του στρατού της και των στρατιωτικών δαπανών. «Εάν ξοδεύετε σχεδόν το 40% [των συνολικών κυβερνητικών δαπανών] στον στρατό σας, θα θέλετε να τον χρησιμοποιήσετε ξανά, και αυτό αποτελεί απειλή για όλους μας», δήλωσε. Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές και τους διπλωματικούς κύκλους στις Βρυξέλλες είναι η πιθανότητα η Ρωσία να εκλάβει την αδράνεια ως ενθάρρυνση για μελλοντικές επιθετικές ενέργειες, όχι μόνο στην Ουκρανία αλλά και σε άλλες περιοχές. Η ιστορία της ρωσικής επιθετικότητας, όπως υπογράμμισε η Κάλλας, δείχνει ότι «αν η επιθετικότητα αποδώσει, θα χρησιμεύσει ως πρόσκληση για επανάληψη της χρήσης της και αλλού», κάτι που συνιστά απειλή για την παγκόσμια ασφάλεια, ειδικά για τις μικρότερες χώρες της Ευρώπης.
Η αξιοποίηση των παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων
Την Κυριακή, αξιωματούχοι από τις ΗΠΑ, την Ουκρανία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο και την ΕΕ συναντήθηκαν στη Γενεύη για να αναθεωρήσουν το αμερικανικό σχέδιο. Αργότερα, η Ουάσιγκτον και το Κίεβο δήλωσαν ότι οι συνομιλίες παρήγαγαν ένα «ενημερωμένο και βελτιωμένο πλαίσιο» για περαιτέρω συζητήσεις. Μιλώντας στο Στρασβούργο, η Πρόεδρα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, επιβεβαίωσε ότι «χάρη στο έργο της Ουκρανίας, των Ηνωμένων Πολιτειών και εμάς των Ευρωπαίων τις τελευταίες ημέρες στη Γενεύη, έχουμε πλέον ένα σημείο εκκίνησης», αν και προειδοποίησε ότι «χρειάζεται πολύ περισσότερη προσπάθεια», όπως είχε δηλώσει.
Η φον ντερ Λάιεν επιβεβαίωσε επίσης τα σχέδια για επιτάχυνση της χρήσης παγωμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων για τη στήριξη ενός δανείου 140 δισεκατομμυρίων ευρώ προς την Ουκρανία, μια κίνηση που επιταχύνεται. Αυτή η κίνηση είχε αντιμετωπίσει την αντίθεση του Βελγίου κατά τη διάρκεια του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου τον περασμένο μήνα, λόγω ανησυχιών ότι ο Ρώσος Πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν θα μπορούσε να προβεί σε αντίποινα εναντίον του Βελγίου, όπου και βρίσκονται τα περιουσιακά στοιχεία, αν και η Επιτροπή έχει προσφέρει εγγυήσεις προστασίας. Ερωτηθείσα εάν το Βέλγιο έκανε λάθος που μπλόκαρε πτυχές του μηχανισμού δανείου με τα παγωμένα περιουσιακά στοιχεία, η Κάλλας περιέγραψε τις ανησυχίες του ως «νόμιμες» και δήλωσε ότι «όλοι γύρω από το τραπέζι» άκουγαν και εργάζονταν για τον μετριασμό των κινδύνων.
Η επόμενη μέρα και οι προκλήσεις για την Ευρώπη
Η επιδίωξη μιας δίκαιης και διαρκούς ειρήνης στην Ουκρανία παραμένει στο επίκεντρο της ευρωπαϊκής διπλωματίας, με την ΕΕ να επιμένει σε σαφείς όρους για τη Ρωσία. Η ικανότητα της Ευρώπης να διατηρήσει μια ενιαία και αποφασιστική στάση, τόσο στην απόρριψη μη ισορροπημένων ειρηνευτικών σχεδίων όσο και στην υλοποίηση της οικονομικής στήριξης προς το Κίεβο μέσω των παγωμένων περιουσιακών στοιχείων, θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό την αποτελεσματικότητα της εξωτερικής της πολιτικής. Οι επόμενες εβδομάδες αναμένονται κρίσιμες για την διαμόρφωση του πλαισίου των μελλοντικών διαπραγματεύσεων.
