- Απόρριψη των κατηγοριών του προέδρου των ΗΠΑ περί ευρωπαϊκής αδράνειας στην Ουκρανία.
- Επιβεβαίωση της βρετανικής στήριξης στο αμερικανικό ειρηνευτικό σχέδιο παρά τις ρητορικές εντάσεις.
- Διατήρηση της ενότητας των E3 (Βρετανία, Γαλλία, Γερμανία) απέναντι στις ρωσικές προκλήσεις.
- Στρατηγική εστίαση στην αντιμετώπιση του «σκιώδους στόλου» της Μόσχας μέσω κυρώσεων.
Η βρετανική κυβέρνηση απάντησε σθεναρά στις δηλώσεις του προέδρου των ΗΠΑ, ο οποίος κατηγόρησε τους Ευρωπαίους ηγέτες για «πολυλογία» χωρίς αποτέλεσμα στο ουκρανικό ζήτημα. Ο εκπρόσωπος του Κιρ Στάρμερ υπογράμμισε τον ηγετικό ρόλο του Λονδίνου στις κυρώσεις κατά της Ρωσίας, ενώ επιβεβαίωσε την υποστήριξη στις αμερικανικές ειρηνευτικές πρωτοβουλίες.
| Πεδίο Τριβής | Θέση Βρετανικής Κυβέρνησης |
|---|---|
| Επικρίσεις Προέδρου ΗΠΑ | Κατηγορίες για «πολυλογία» και έλλειψη αποτελεσμάτων στην Ουκρανία |
| Ηγετικός Ρόλος Βρετανίας | Πρωτοκαθεδρία στις κυρώσεις και την αντιμετώπιση του «σκιώδους στόλου» |
| Ειρηνευτικό Σχέδιο ΗΠΑ | Σταθερή υποστήριξη παρά τις ρητορικές αποκλίσεις και τις επιθέσεις |
| Σχέσεις με Σαντίκ Καν | Δέσμευση για συνεργασία παρά τις προσωπικές επιθέσεις του προέδρου των ΗΠΑ |
Η πρόσφατη διπλωματική ένταση έρχεται ως συνέχεια της συμπλήρωσης σχεδόν τεσσάρων ετών από την πλήρη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, μια περίοδο που έχει δοκιμάσει τις αντοχές της διατλαντικής συμμαχίας. Το παρασκήνιο της υπόθεσης αποκαλύπτει μια βαθιά διαφωνία σχετικά με την αποτελεσματικότητα της ευρωπαϊκής διπλωματίας, την ώρα που η Ουάσιγκτον πιέζει για μια ταχεία επίλυση της σύγκρουσης μέσω απευθείας συνομιλιών με το Κίεβο και τη Μόσχα.
Η ισχύς είναι η ικανότητα να συνεργάζεσαι με άλλους και να τους παίρνεις μαζί σου... Δεν είναι δύναμη να προσπαθείς να επιβάλλεσαι στους άλλους.
Έμιλι Θόρνμπερι, Πρόεδρος Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων Βρετανίας
Η απάντηση της Ντάουνινγκ Στριτ στις επικρίσεις
Ο εκπρόσωπος του πρωθυπουργού Κιρ Στάρμερ απέρριψε κατηγορηματικά τον ισχυρισμό του προέδρου των ΗΠΑ ότι οι Ευρωπαίοι «μιλούν πολύ αλλά δεν παράγουν έργο». Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του POLITICO, η βρετανική πλευρά εστίασε στην ενεργή συμμετοχή της στον «Συνασπισμό των Προθύμων» — μια ad hoc ομάδα κρατών που συνεργάζονται για έναν συγκεκριμένο στρατιωτικό ή διπλωματικό στόχο — τονίζοντας ότι η Βρετανία ηγείται της διεθνούς απόκρισης στις κυρώσεις. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στα μέτρα κατά του «σκιώδους στόλου», ο οποίος μεταφέρει εμπάργκο ρωσικά αγαθά, υπονομεύοντας τις προσπάθειες οικονομικού περιορισμού του Κρεμλίνου.
Παρά τη ρητορική αντιπαράθεση, το Λονδίνο έσπευσε να διευκρινίσει ότι η βρετανική υποστήριξη στο ειρηνευτικό σχέδιο υπό την ηγεσία των ΗΠΑ παραμένει ισχυρή. Η κυβέρνηση χαιρέτισε τις σημαντικές προσπάθειες της Ουάσιγκτον για την επίτευξη ειρήνης, σημειώνοντας ότι κανείς δεν επιθυμεί τον τερματισμό του πολέμου περισσότερο από τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι. Αυτή η στάση έρχεται σε συνέχεια της πρόσφατης τηλεφωνικής επικοινωνίας με τον πρόεδρο των ΗΠΑ, όπου συζητήθηκαν οι προοπτικές μιας δίκαιης διευθέτησης.
Το διπλωματικό μέτωπο των E3 και η Ουκρανία
Η ενότητα των κρατών E3 (Βρετανία, Γαλλία και Γερμανία) προβλήθηκε ως η απάντηση στην περιγραφή της ηπείρου ως μιας «παρακμάζουσας» ομάδας εθνών. Οι ηγέτες των τριών χωρών είχαν συνομιλίες με τον Ζελένσκι στην Ντάουνινγκ Στριτ, δεσμευόμενοι να συνεχίσουν την υποστήριξη για την ενίσχυση της θέσης της Ουκρανίας. Η κίνηση αυτή αντικατοπτρίζει τις προσπάθειες συντονισμού που έγιναν και κατά την πρόσφατη τηλεδιάσκεψη με τον Γάλλο Πρόεδρο και τον Γερμανό Καγκελάριο, παρά τις διαφορετικές προσεγγίσεις που ενίοτε ανακύπτουν.
Στους διαδρόμους των αρμόδιων υπηρεσιών, αναλυτές στρατηγικής επισημαίνουν ότι η ρητορική του προέδρου των ΗΠΑ στοχεύει στην άσκηση πίεσης προς τους συμμάχους για μεγαλύτερη οικονομική συνεισφορά. Επισημαίνεται από παράγοντες της αγοράς ότι η αβεβαιότητα στις διατλαντικές σχέσεις θα μπορούσε να επηρεάσει τις μελλοντικές εμπορικές συμφωνίες, αν και η βρετανική κυβέρνηση επιμένει ότι η σχέση με την Ουάσιγκτον παραμένει ισχυρή και παραγωγική για τη δημιουργία θέσεων εργασίας.
Εσωτερικές αντιδράσεις και η σχέση με τον Σαντίκ Καν
Οι επιθέσεις του προέδρου των ΗΠΑ δεν περιορίστηκαν στο ουκρανικό, καθώς έβαλε στο στόχαστρο και τον δήμαρχο του Λονδίνου, Σαντίκ Καν, συνδέοντας την εκλογή του με το μεταναστευτικό ζήτημα. Ενώ η Ντάουνινγκ Στριτ απέφυγε την ευθεία σύγκρουση για το θέμα αυτό, βουλευτές των Εργατικών εξέφρασαν την έντονη δυσαρέσκειά τους. Η Έμιλι Θόρνμπερι, πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων, υποστήριξε ότι η πραγματική ισχύς έγκειται στην ικανότητα συνεργασίας και όχι στην επιβολή απόψεων.
Εν αναμονή των περαιτέρω διευκρινίσεων, πολιτικοί παρατηρητές τονίζουν ότι ένα σημαντικό ποσοστό των Βρετανών ψηφοφόρων αντιμετωπίζει με σκεπτικισμό τις πρωτοβουλίες του προέδρου των ΗΠΑ. Η στάση αυτή ενισχύει την ανάγκη της βρετανικής κυβέρνησης να εμφανίζεται «ατρόμητη» στην προάσπιση των εθνικών και ευρωπαϊκών συμφερόντων, ειδικά όταν διακυβεύεται η ασφάλεια της ηπείρου.
Η επόμενη μέρα των διατλαντικών σχέσεων
Η συνάντηση του Κιρ Στάρμερ με τον πρεσβευτή των ΗΠΑ, Γουόρεν Στίβενς, αναμένεται να αποτελέσει ένα κρίσιμο βήμα για την εξομάλυνση των εντάσεων. Παρά τις λεκτικές αιχμές, η γεωπολιτική πραγματικότητα επιβάλλει τη συνέχιση της συνεργασίας, καθώς η κοινή συνισταμένη παραμένει ο τερματισμός του πολέμου. Η ικανότητα του Λονδίνου να λειτουργήσει ως γέφυρα μεταξύ της Ουάσιγκτον και των υπόλοιπων ευρωπαϊκών πρωτευουσών θα δοκιμαστεί το επόμενο διάστημα, καθώς οι ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις εισέρχονται στην πιο κρίσιμη φάση τους.