- Η φον ντερ Λάιεν χαιρέτισε τις συνομιλίες για την ειρήνη στην Ουκρανία, χαρακτηρίζοντάς τες ως «σημείο εκκίνησης».
- Η ΕΕ θέτει αυστηρές «κόκκινες γραμμές», απορρίπτοντας περιορισμούς στον στρατό της Ουκρανίας και αλλαγές συνόρων.
- Επιταχύνεται το σχέδιο της ΕΕ για δάνειο 140 δισ. ευρώ στην Ουκρανία από παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία.
- Η βελγική αντίθεση στο σχέδιο χρηματοδότησης παραμένει ένα σημαντικό εμπόδιο.
Η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, χαιρέτισε τις συνομιλίες για ένα ειρηνευτικό σχέδιο στην Ουκρανία, δηλώνοντας ότι υπάρχει πλέον «ένα σημείο εκκίνησης» μετά από διαπραγματεύσεις στη Γενεύη. Παράλληλα, η Ευρώπη θέτει αυστηρές «κόκκινες γραμμές», απορρίπτοντας οποιαδήποτε αλλαγή συνόρων ή περιορισμό των ουκρανικών ενόπλων δυνάμεων. Όπως μεταδίδει το POLITICO, η φον ντερ Λάιεν επιβεβαίωσε επίσης την επιτάχυνση του σχεδίου για τη χορήγηση δανείου 140 δισ. ευρώ στην Ουκρανία, χρησιμοποιώντας παγωμένα ρωσικά κρατικά περιουσιακά στοιχεία.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια των εντατικών διπλωματικών προσπαθειών των τελευταίων ημερών, μετά από μια αρχική πρόταση της κυβέρνησης Τραμπ που είχε προκαλέσει ανησυχία στην Ουκρανία και τους Ευρωπαίους συμμάχους. Η αναθεωρημένη πρόταση, που προέκυψε από τις συνομιλίες στη Γενεύη, θεωρείται πλέον ως ένα βελτιωμένο πλαίσιο για περαιτέρω διαπραγματεύσεις, αν και η Πρόεδρος της Κομισιόν υπογραμμίζει ότι απαιτείται πολύ μεγαλύτερη προσπάθεια.
Οι «κόκκινες γραμμές» της Ευρώπης για την ειρήνη
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν τόνισε με σαφήνεια τις βασικές απαιτήσεις της Ευρώπης για οποιαδήποτε ειρηνευτική συμφωνία. Κατέστησε απόλυτα ξεκάθαρο ότι κανένα σχέδιο δεν μπορεί να περιλαμβάνει περιορισμό των ενόπλων δυνάμεων της Ουκρανίας, καθώς κάτι τέτοιο θα άφηνε τη χώρα ευάλωτη σε μελλοντικές επιθέσεις από τη Ρωσία. Η ΕΕ είχε απορρίψει τους περιορισμούς στον στρατό της Ουκρανίας, θέτοντας «κόκκινες γραμμές» στο αρχικό σχέδιο Τραμπ.
Επιπλέον, η φον ντερ Λάιεν υπογράμμισε ότι αποτελεί αδιαπραγμάτευτη «κόκκινη γραμμή» για την Ευρώπη η μη αλλαγή των συνόρων. Το αρχικό αμερικανικό σχέδιο προέβλεπε την αναγνώριση της Κριμαίας και των ουκρανικών περιοχών Λουχάνσκ και Ντονέτσκ ως de facto ρωσικού εδάφους, καθώς και το πάγωμα των εδαφών στις περιοχές Χερσώνα και Ζαπορίζια κατά μήκος των τρεχουσών γραμμών του μετώπου. Η φον ντερ Λάιεν είχε δηλώσει νωρίτερα ότι τα σύνορα της Ουκρανίας δεν αλλάζουν με τη βία, επισημαίνοντας τον κεντρικό ρόλο της ΕΕ.
Νομικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η θέση της ΕΕ για την εδαφική ακεραιότητα είναι ακρογωνιαίος λίθος του διεθνούς δικαίου και οποιαδήποτε παρέκκλιση θα δημιουργούσε επικίνδυνο προηγούμενο. Η Πρόεδρος της Κομισιόν δήλωσε επίσης ότι η Ουκρανία πρέπει να είναι ελεύθερη να ενταχθεί στην ΕΕ, αν το αποφασίσει. «Αν σήμερα νομιμοποιήσουμε και επισημοποιήσουμε την υπονόμευση των συνόρων, ανοίγουμε τις πόρτες για περισσότερους πολέμους αύριο, και δεν μπορούμε να το επιτρέψουμε αυτό», τόνισε χαρακτηριστικά.
Προτεινόμενο Βέλγιο: Εθνική απεργία παραλύει αεροδρόμια, σχολεία και δημόσιες συγκοινωνίες
Η επιτάχυνση του δανείου των 140 δισ. ευρώ
Στην ομιλία της, η φον ντερ Λάιεν ανακοίνωσε ότι η ΕΕ θα επιταχύνει το σχέδιό της να χρησιμοποιήσει παγωμένα ρωσικά κρατικά περιουσιακά στοιχεία για να υποστηρίξει ένα δάνειο 140 δισεκατομμυρίων ευρώ προς την Ουκρανία. Η ΕΕ επιταχύνει το δάνειο των 140 δισ. ευρώ στην Ουκρανία, δεσμεύεται η φον ντερ Λάιεν, μια κίνηση που θεωρείται κρίσιμη για την οικονομική σταθερότητα του Κιέβου.
«Το επόμενο βήμα είναι τώρα η Επιτροπή να είναι έτοιμη να παρουσιάσει ένα νομικό κείμενο», δήλωσε η φον ντερ Λάιεν, χωρίς ωστόσο να προσδιορίσει πότε θα υποβληθεί το έγγραφο. Το σχέδιο της Ευρώπης για τη χρήση των ρωσικών κυριαρχικών περιουσιακών στοιχείων για την υποστήριξη του δανείου προς την Ουκρανία συνάντησε σφοδρή αντίθεση σε σύνοδο κορυφής τον περασμένο μήνα από τον Μπαρτ Ντε Βέβερ, πρωθυπουργό του Βελγίου, όπου τηρούνται τα χρήματα. Το Βέλγιο μπλοκάρει το δάνειο €140 δισ. για Ουκρανία, δημιουργώντας ένα σημαντικό εμπόδιο. «Δεν μπορώ να φανταστώ κανένα σενάριο στο οποίο οι Ευρωπαίοι φορολογούμενοι μόνοι τους θα πληρώσουν τον λογαριασμό», δήλωσε η φον ντερ Λάιεν, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για κοινή ευθύνη.
Η επόμενη μέρα των διαπραγματεύσεων
Η Πρόεδρος της Κομισιόν επανέλαβε ότι η Ουκρανία και οι χώρες της ΕΕ πρέπει να συμμετέχουν ενεργά σε οποιεσδήποτε μελλοντικές αποφάσεις σχετικά με την εφαρμογή μιας συνθήκης ειρήνης. «Τίποτα για την Ουκρανία χωρίς την Ουκρανία, τίποτα για την Ευρώπη χωρίς την Ευρώπη, τίποτα για το ΝΑΤΟ χωρίς το ΝΑΤΟ», δήλωσε, τονίζοντας την αρχή της συμπερίληψης. Αυτή η στάση έρχεται εν μέσω των προσπαθειών των συμμάχων της Ουκρανίας να αντιμετωπίσουν το «απαράδεκτο» ειρηνευτικό σχέδιο του Τραμπ, το οποίο αρχικά ευνοούσε τη Μόσχα.
Η αβέβαιη ευρωπαϊκή στήριξη έχει δημιουργήσει ένα δίλημμα για τον Ζελένσκι, ο οποίος βρίσκεται αντιμέτωπος με την ανάγκη να διασφαλίσει την οικονομική και στρατιωτική βοήθεια. Παρά το «σημείο εκκίνησης», οι πολυεπίπεδες διαπραγματεύσεις και οι εσωτερικές αντιθέσεις εντός της ΕΕ, όπως αυτή του Βελγίου, καθιστούν την πορεία προς μια οριστική ειρηνευτική συμφωνία περίπλοκη και απαιτητική.
