- Ο Επίτροπος Κουμπίλιους κατηγορεί τις ΗΠΑ για σχέδιο υπονόμευσης της ΕΕ.
- Το έγγραφο NSS 2025 αντιμετωπίζει την Ευρώπη ως γεωπολιτικό ανταγωνιστή.
- Η Ουάσιγκτον φέρεται να στηρίζει εθνικιστικές δυνάμεις κατά της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης.
- Η θεωρία του Έλμπριτζ Κόλμπι αποτελεί τη βάση της νέας αμερικανικής στρατηγικής.
Ο Ευρωπαίος Επίτροπος Άμυνας, Άντριους Κουμπίλιους, εξαπέλυσε δριμεία κριτική κατά της Ουάσιγκτον, κατηγορώντας τον πρόεδρο των ΗΠΑ για μια στρατηγική που στοχεύει στην υπονόμευση της συνοχής της ΕΕ. Στο επίκεντρο της αντιπαράθεσης βρίσκεται η νέα Στρατηγική Εθνικής Ασφάλειας (NSS) του 2025, η οποία, σύμφωνα με τον Επίτροπο, αντιμετωπίζει την Ευρώπη ως γεωπολιτικό ανταγωνιστή και όχι ως σύμμαχο.
| Παράμετρος | Λεπτομέρειες |
|---|---|
| Κύριος Κατήγορος | Άντριους Κουμπίλιους (Επίτροπος Άμυνας ΕΕ) |
| Κεντρικό Έγγραφο | Στρατηγική Εθνικής Ασφάλειας (NSS) ΗΠΑ 2025 |
| Βασική Κατηγορία | Προσπάθεια διάλυσης της ευρωπαϊκής ενότητας |
| Στρατηγική Θεωρία | The Strategy of Denial (Elbridge Colby) |
| Στόχος ΗΠΑ | Αποτροπή ανάδυσης περιφερειακής ηγεμονίας στην Ευρώπη |
| Πολιτική Τακτική | Στήριξη εθνικιστικών κομμάτων κατά της ΕΕ |
Η πρόσφατη δημοσιοποίηση της Στρατηγικής Εθνικής Ασφάλειας (NSS) των ΗΠΑ για το 2025 έχει προκαλέσει ισχυρούς τριγμούς στις διατλαντικές σχέσεις, σηματοδοτώντας μια δομική μετατόπιση στην εξωτερική πολιτική της Ουάσιγκτον. Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια της αυξανόμενης έντασης μεταξύ Βρυξελλών και Λευκού Οίκου, με τον Άντριους Κουμπίλιους να επισημαίνει ότι η νέα αμερικανική διδαχή δεν αποτελεί απλώς μια ιδεολογική διαφωνία, αλλά έναν ψυχρό γεωπολιτικό υπολογισμό που στοχεύει στην αποτροπή ανάδυσης μιας ενιαίας ευρωπαϊκής δύναμης.
Η ενότητα της ΕΕ είναι ενάντια στα συμφέροντα των ΗΠΑ, σύμφωνα με τη λογική που διέπει το έγγραφο της κυβέρνησης Τραμπ.
Άντριους Κουμπίλιους, Επίτροπος Άμυνας ΕΕ
Η γεωπολιτική ανάλυση του εγγράφου NSS 2025
Σε μια ασυνήθιστα σκληρή παρέμβαση, ο Κουμπίλιους υποστήριξε ότι η ρητορική περί «πολιτισμικής εξαφάνισης» της Ευρώπης, που περιλαμβάνεται στο έγγραφο των ΗΠΑ, στερείται πραγματικής βάσης και χρησιμοποιείται ως πρόσχημα. Όπως αναφέρει, η ενότητα της ΕΕ θεωρείται πλέον από την κυβέρνηση του προέδρου των ΗΠΑ ως αντίθετη προς τα αμερικανικά συμφέροντα. Το έγγραφο NSS, το οποίο έχει ήδη χαρακτηριστεί «απαράδεκτο» από τον Φρίντριχ Μερτς, καλεί την Ουάσιγκτον να «καλλιεργήσει αντίσταση» στο εσωτερικό των ευρωπαϊκών κρατών, ενισχύοντας εθνικιστικά κόμματα που αντιτίθενται στην ολοκλήρωση.
Ο Επίτροπος συνέδεσε αυτή τη στάση με το έργο του Έλμπριτζ Κόλμπι, κορυφαίου στελέχους του Πενταγώνου, και τη θεωρία του «The Strategy of Denial». Η συγκεκριμένη προσέγγιση — η οποία υποστηρίζει ότι οι ΗΠΑ πρέπει να εμποδίσουν οποιαδήποτε περιοχή να σχηματίσει μια κυρίαρχη δύναμη ικανή να περιορίσει την αμερικανική πρόσβαση στις αγορές — φαίνεται να αποτελεί τον πυρήνα της νέας στρατηγικής. Ο Κόλμπι προσδιορίζει την ΕΕ ως μια οντότητα ικανή να εγκαθιδρύσει περιφερειακή ηγεμονία, γεγονός που η Ουάσιγκτον επιθυμεί να αποτρέψει πάση θυσία.
Παρεμβατισμός και στήριξη σε εθνικιστικές δυνάμεις
Η ανησυχία στις Βρυξέλλες εντείνεται από τις δηλώσεις του προέδρου των ΗΠΑ, ο οποίος σε πρόσφατη συνέντευξή του χαρακτήρισε τους Ευρωπαίους ηγέτες «αδύναμους». Επιπλέον, η πρόθεσή του να παρέμβει άμεσα στις ευρωπαϊκές εκλογές, υποστηρίζοντας συγκεκριμένους υποψηφίους, θεωρείται από τον Αντόνιο Κόστα και άλλους αξιωματούχους ως ευθεία απειλή για τη δημοκρατική κυριαρχία της ηπείρου. Αυτή η τακτική «διαίρει και βασίλευε» στοχεύει στην αποδυνάμωση του κεντρικού ρόλου των Βρυξελλών προς όφελος διμερών συμφωνιών με μεμονωμένα κράτη-μέλη.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις έμπειρων αναλυτών στρατηγικής, η Ευρώπη βρίσκεται μπροστά σε μια «βίαιη διευκρίνιση» της αμερικανικής στάσης, η οποία επιβάλλει στον μπλοκ να επιταχύνει τον επανεξοπλισμό του και να ενισχύσει τη γεωπολιτική του αυτονομία. Η ρητορική του Κουμπίλιους αντανακλά την πεποίθηση ότι η ΕΕ δεν μπορεί πλέον να βασίζεται στη συναισθηματική δέσμευση των ΗΠΑ για την «παλιά καλή Ευρώπη», αλλά πρέπει να προετοιμαστεί για μια περίοδο έντονου ανταγωνισμού.
Οι προκλήσεις για τη διατλαντική συμμαχία το 2026
Εν αναμονή των περαιτέρω κινήσεων της Ουάσιγκτον, η ΕΕ καλείται να διατηρήσει την εσωτερική της συνοχή απέναντι στις εξωτερικές πιέσεις. Η στρατηγική των ΗΠΑ να εργαστούν με αντι-συστημικές δυνάμεις εντός της Ευρώπης αποτελεί μια υπαρξιακή πρόκληση για το οικοδόμημα της Ένωσης. Η ικανότητα των Βρυξελλών να απαντήσουν με ενιαία φωνή στα ζητήματα εμπορίου και ασφάλειας θα κρίνει αν η Ευρώπη θα παραμείνει ένας παγκόσμιος παίκτης ή αν θα μετατραπεί σε μια κατακερματισμένη περιοχή υπό αμερικανική επιρροή.
Στους διαδρόμους των αρμόδιων υπηρεσιών στις Βρυξέλλες, επισημαίνεται ότι η σύνεση στην αμερικανική πλευρά είναι το ζητούμενο, ώστε να αποφευχθεί μια ανοιχτή σύγκρουση με την αναδυόμενη δύναμη της ευρωπαϊκής ενότητας. Η επόμενη μέρα των διατλαντικών σχέσεων θα εξαρτηθεί από το αν η Ουάσιγκτον θα επιλέξει τη συνεργασία ή τη συνέχιση μιας πολιτικής που αντιμετωπίζει τους συμμάχους της ως στρατηγικά εμπόδια.