- Ο Ζελένσκι απορρίπτει την αφαίρεση του στόχου για το ΝΑΤΟ από το Σύνταγμα.
- Η Ουκρανία αρνείται να κάνει υποχωρήσεις ως αποτέλεσμα ρωσικών πιέσεων.
- Οι εγγυήσεις ασφαλείας δεν πρέπει να αποτελούν αντικείμενο ανταλλαγής παραχωρήσεων.
- Η απόφαση για το μέλλον της χώρας ανήκει αποκλειστικά στον ουκρανικό λαό.
Ο Ουκρανός Πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι ξεκαθάρισε την Πέμπτη ότι δεν προτίθεται να αλλάξει το Σύνταγμα της χώρας του, το οποίο κατοχυρώνει την ένταξη στο ΝΑΤΟ ως εθνικό στόχο. Παρά τις πρόσφατες συζητήσεις για διμερείς εγγυήσεις ασφαλείας, ο Ζελένσκι απέρριψε κατηγορηματικά κάθε θεσμική υποχώρηση που θα προερχόταν από πιέσεις της Ρωσικής Ομοσπονδίας, όπως μεταδίδει το Reuters.
Αυτή η τοποθέτηση του Ουκρανού ηγέτη έρχεται σε μια κρίσιμη καμπή, καθώς η συνταγματική κατοχύρωση της πορείας προς τη Δύση αποτελεί από το 2019 τον κεντρικό πυλώνα της εθνικής στρατηγικής του Κιέβου. Η ενσωμάτωση του στόχου για ένταξη στο ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ένωση στο θεμελιώδη νόμο του κράτους δεν ήταν απλώς μια συμβολική κίνηση, αλλά μια δέσμευση απέναντι στους πολίτες που επιθυμούν την οριστική απομάκρυνση από τη ρωσική σφαίρα επιρροής.
Η κόκκινη γραμμή του Κιέβου στις διαπραγματεύσεις
Μιλώντας σε δημοσιογράφους την Πέμπτη, 18 Δεκεμβρίου 2025, όπως αναφέρει το Reuters, ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι υπογράμμισε ότι δεν βλέπει τον λόγο για τροποποίηση του Συντάγματος. Η δήλωση αυτή αποκτά ιδιαίτερη βαρύτητα, καθώς έγινε μόλις λίγες ημέρες μετά τις συνομιλίες στο Βερολίνο, όπου είχε αφήσει να εννοηθεί ότι η Ουκρανία θα μπορούσε να αναστείλει προσωρινά τις φιλοδοξίες της για το ΝΑΤΟ με αντάλλαγμα ισχυρές εγγυήσεις ασφαλείας.
Ο Ζελένσκι ξεκαθάρισε ότι οποιαδήποτε απόφαση για το Σύνταγμα ανήκει αποκλειστικά στον ουκρανικό λαό και δεν πρόκειται να ληφθεί υπό την πίεση των ρωσικών αξιώσεων. Παρόλο που ο ίδιος είχε προτείνει έναν συμβιβασμό που θα περιλάμβανε προστασία παρόμοια με το Άρθρο 5 του ΝΑΤΟ, τόνισε ότι οι συζητήσεις δεν πρέπει να διολισθήσουν σε μια λογική ανταλλαγής παραχωρήσεων. «Πρέπει να υπάρχει εταιρική σχέση. Δεν τίθεται θέμα ανταλλαγής εδώ», ανέφερε χαρακτηριστικά, υπονοώντας ότι οι εγγυήσεις ασφαλείας δεν πρέπει να κοστίσουν την εθνική κυριαρχία.
Το δίλημμα των εγγυήσεων και η εσωτερική πίεση
Διπλωματικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η στάση αυτή αντανακλά την ανάγκη του Ζελένσκι να διατηρήσει την εσωτερική συνοχή, καθώς μια πρόσφατη δημοσκόπηση στην Ουκρανία έδειξε ότι η πλειοψηφία των πολιτών απορρίπτει τις εδαφικές και θεσμικές υποχωρήσεις. Οι αναλυτές εκτιμούν ότι η σκλήρυνση της στάσης του αποτελεί απάντηση στις πιέσεις για μια «γρήγορη ειρήνη» που ενδεχομένως να υπονομεύει τη μακροπρόθεσμη επιβίωση της χώρας.
Η άρνηση για συνταγματική αλλαγή θέτει νέα δεδομένα στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, την ώρα που οι εγγυήσεις ασφαλείας παραμένουν το πιο σύνθετο αγκάθι για τη Δύση. Καθώς οι ηγέτες συνεδριάζουν στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ, το Κίεβο στέλνει το μήνυμα ότι η κυριαρχία και οι στρατηγικές επιλογές του δεν αποτελούν αντικείμενο παζαριού, παρά το γεγονός ότι η πλήρης ένταξη στη Συμμαχία παραμένει μια δύσκολη προοπτική για το άμεσο μέλλον.
Η επόμενη μέρα της διπλωματικής σύγκρουσης
Η επιμονή στη διατήρηση του φιλοδυτικού προσανατολισμού στο Σύνταγμα αναμένεται να προκαλέσει την αντίδραση της Μόσχας, η οποία θεωρεί την ουδετερότητα της Ουκρανίας ως θεμελιώδη όρο για τον τερματισμό των εχθροπραξιών. Ωστόσο, η ουκρανική ηγεσία φαίνεται να ποντάρει στην αλληλεγγύη των συμμάχων για τη δημιουργία ενός πλαισίου προστασίας που θα επιτρέπει στο Κίεβο να διατηρήσει τις ευρωατλαντικές του φιλοδοξίες χωρίς να διακινδυνεύει νέα ρωσική εισβολή στο μέλλον.