- Μείωση των πυροβολισμών κατά 63% στη Σουηδία από το 2022.
- Σταθερός παραμένει ο αριθμός των θανάτων παρά τη μείωση των περιστατικών.
- Εφαρμογή αμφιλεγόμενων μέτρων όπως οι ζώνες ασφαλείας και η ανωνυμία μαρτύρων.
- Η στρατολόγηση νέων μελών στις συμμορίες μεταφέρεται στο διαδίκτυο.
- Πολιτική πίεση ενόψει των βουλευτικών εκλογών του Σεπτεμβρίου 2026.
Σημαντική υποχώρηση των περιστατικών βίας με όπλα καταγράφεται στη Σουηδία, καθώς οι πυροβολισμοί μειώθηκαν περισσότερο από το μισό το 2025 σε σύγκριση με την κορύφωση του 2022. Σύμφωνα με τα στοιχεία που μεταδίδει το Reuters, η πτώση αυτή αποδίδεται στη νέα στρατηγική αστυνόμευσης και τα αυστηρά νομοθετικά μέτρα της δεξιάς κυβέρνησης, παρά το γεγονός ότι ο αριθμός των νεκρών παραμένει σταθερός.
| Έτος | Πυροβολισμοί | Θάνατοι |
|---|---|---|
Έτος 2022 | Πυροβολισμοί 390 | Θάνατοι 62 |
Έτος 2024 | Πυροβολισμοί 288 (εκτίμηση) | Θάνατοι 43 |
Έτος 2025 | Πυροβολισμοί 147 | Θάνατοι 43 |
Η εξέλιξη αυτή αποτελεί κεντρικό πυλώνα της κυβερνητικής ατζέντας, η οποία κέρδισε τις εκλογές του 2022 υποσχόμενη την πάταξη του οργανωμένου εγκλήματος και τη δραστική μείωση της μετανάστευσης. Ήδη, η κυβέρνηση έχει προχωρήσει σε κινήσεις υψηλού συμβολισμού, όπως η πρόταση για αφαίρεση υπηκοότητας από αρχηγούς συμμοριών, επιδιώκοντας να ανατρέψει την εικόνα μιας χώρας που από τα χαμηλότερα ποσοστά βίας στην Ευρώπη βρέθηκε στην κορυφή της σχετικής λίστας μέσα σε δύο δεκαετίες.
Αυτό είναι περίπλοκο και εξακολουθούμε να έχουμε επίπεδα βίας που καμία αξιοπρεπής κοινωνία δεν μπορεί να αποδεχθεί.
Γκούναρ Στρόμερ, Υπουργός Δικαιοσύνης Σουηδίας
Η στατιστική απεικόνιση της υποχώρησης της βίας
Τα επίσημα στοιχεία δείχνουν ότι τα περιστατικά πυροβολισμών περιορίστηκαν στα 147 κατά τη διάρκεια του τρέχοντος έτους, σημειώνοντας πτώση 63% σε σχέση με το 2022, όταν είχαν καταγραφεί 390 περιστατικά. Ακόμη και σε σύγκριση με το 2024, η μείωση αγγίζει το 49%, γεγονός που υποδηλώνει μια σταθερή τάση αποκλιμάκωσης. Ωστόσο, η θνησιμότητα των επιθέσεων παραμένει πηγή ανησυχίας, καθώς οι θάνατοι ανήλθαν σε 43, αριθμός πανομοιότυπος με τον περσινό, αν και χαμηλότερος από τους 62 νεκρούς του 2022.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ανάμεσα στα θύματα της φετινής χρονιάς περιλαμβάνονται 11 άτομα που έχασαν τη ζωή τους σε ένοπλη επίθεση σε σχολείο τον Φεβρουάριο, ένα τραγικό συμβάν που οι αρχές διευκρίνισαν ότι δεν συνδέεται με τη δράση συμμοριών. Η κυβέρνηση, αν και υπολείπεται της αντιπολίτευσης στις δημοσκοπήσεις ενόψει των εκλογών του Σεπτεμβρίου 2026, βλέπει τη διαφορά να μειώνεται, ποντάροντας στην αίσθηση ασφάλειας των πολιτών.
Νέα εργαλεία καταστολής και οι “ζώνες ασφαλείας”
Η στρατηγική της κυβέρνησης βασίστηκε σε νομοθετικές αλλαγές που προκάλεσαν έντονες αντιδράσεις από νομικούς κύκλους και πολιτικούς της αντιπολίτευσης. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνεται η ανωνυμία μαρτύρων στις δικαστικές αίθουσες, η διεύρυνση της ηλεκτρονικής επιτήρησης και η θέσπιση των λεγόμενων ζωνών ασφαλείας (safety zones) — περιοχές όπου η αστυνομία έχει το δικαίωμα να διενεργεί σωματικές έρευνες χωρίς την ύπαρξη συγκεκριμένης υποψίας για έγκλημα — ένα μέτρο που θεωρείται οριακό για τα ατομικά δικαιώματα.
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις έμπειρων στελεχών της αστυνομίας, τα μέτρα αυτά επέτρεψαν στις αρχές να κατάσχουν περιουσιακά στοιχεία των εγκληματικών οργανώσεων και να δράσουν προληπτικά. Ο Γιόχαν Όλσον, επικεφαλής του Τμήματος Εθνικών Επιχειρήσεων, τόνισε ότι η αστυνομία είναι πλέον πιο αποτελεσματική στην αποτροπή των επιθέσεων, αν και η εγκληματική δραστηριότητα παραμένει έντονη με περίπου 17.500 ενεργά μέλη συμμοριών στη χώρα.
Η πρόκληση της στρατολόγησης και η επόμενη μέρα
Παρά την επιτυχία στον περιορισμό των πυροβολισμών, το μεγάλο αγκάθι παραμένει η στρατολόγηση νέων μελών. Οι αρχές επισημαίνουν ότι το φαινόμενο αυτό λαμβάνει χώρα πλέον κυρίως στον ψηφιακό χώρο, μέσω κοινωνικών δικτύων και κρυπτογραφημένων εφαρμογών, καθιστώντας τον εντοπισμό και την πρόληψη εξαιρετικά δύσκολη. Ο Υπουργός Δικαιοσύνης, Γκούναρ Στρόμερ, δήλωσε ότι τα νέα εργαλεία πλήττουν τα δίκτυα, αλλά παραμένει επιφυλακτικός, τονίζοντας ότι τα επίπεδα βίας παραμένουν μη αποδεκτά για μια σύγχρονη κοινωνία.
Η επόμενη περίοδος θα είναι κρίσιμη για τη διατήρηση αυτής της πτωτικής τάσης. Η κυβέρνηση αναμένεται να εντείνει τους ελέγχους και να επενδύσει περαιτέρω σε τεχνολογίες παρακολούθησης, ενώ η αντιπολίτευση εστιάζει στην ανάγκη για κοινωνικά μέτρα πρόληψης που θα αποτρέπουν τους νέους από το να εισχωρούν στον κόσμο του εγκλήματος. Οι εξελίξεις στη Σουηδία παρακολουθούνται στενά και από άλλες ευρωπαϊκές χώρες που αντιμετωπίζουν παρόμοιες προκλήσεις με το οργανωμένο έγκλημα.
Προστασία από την εγκληματικότητα των συμμοριών
- Ενημερωθείτε για τις καθορισμένες ζώνες ασφαλείας στην περιοχή σας.
- Επιτηρήστε τη δραστηριότητα των ανηλίκων στο διαδίκτυο για αποφυγή στρατολόγησης.
- Αναφέρετε άμεσα ύποπτες κινήσεις στις αρχές μέσω των επίσημων καναλιών.
- Αποφύγετε περιοχές με ιστορικό υψηλής εγκληματικότητας κατά τις νυχτερινές ώρες.