- Χιλιάδες Σλοβάκοι διαδήλωσαν κατά των κυβερνητικών αλλαγών στο δικαστικό σύστημα.
- Η αντιπολίτευση καταγγέλλει υπονόμευση του κράτους δικαίου από την κυβέρνηση Φίτσο.
- Οι μεταρρυθμίσεις περιλαμβάνουν κατάργηση του γραφείου πληροφοριοδοτών και αλλαγές στους ποινικούς κώδικες.
- Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρακολουθεί στενά τις κινήσεις της κυβέρνησης Φίτσο.
- Οι διαδηλώσεις αποτελούν συνέχεια προηγούμενων κινητοποιήσεων κατά της κυβέρνησης.
Χιλιάδες πολίτες της Σλοβακίας πραγματοποίησαν μαζικές διαδηλώσεις σε εννέα πόλεις, συμπεριλαμβανομένης της πρωτεύουσας Μπρατισλάβα, την Τρίτη 16 Δεκεμβρίου 2025, διαμαρτυρόμενοι για τις αλλαγές στο δικαστικό σύστημα. Οι διαδηλωτές, με επικεφαλής την αντιπολίτευση, καταγγέλλουν ότι οι κινήσεις της κυβέρνησης του πρωθυπουργού Ρόμπερτ Φίτσο καταστρέφουν το κράτος δικαίου στη χώρα, όπως μεταδίδει το Reuters.
Αυτή η νέα κινητοποίηση έρχεται ως συνέχεια μιας σειράς αμφιλεγόμενων κινήσεων από την αριστερή-εθνικιστική κυβέρνηση του Ρόμπερτ Φίτσο, η οποία ανέλαβε την εξουσία το 2023 και έχει βρεθεί επανειλημμένα στο επίκεντρο έντονων αντιδράσεων για τις πολιτικές της στον τομέα της δικαιοσύνης και της εξωτερικής πολιτικής. Οι πρόσφατες νομοθετικές αλλαγές έχουν πυροδοτήσει εκ νέου το κλίμα δυσαρέσκειας, με την αντιπολίτευση να κάνει λόγο για συστηματική υπονόμευση των θεσμών.
Οι αμφιλεγόμενες κυβερνητικές αλλαγές
Η κυβέρνηση Φίτσο προχώρησε πρόσφατα σε σημαντικές μεταρρυθμίσεις που αφορούν το νομικό πλαίσιο της χώρας. Συγκεκριμένα, κατήργησε το γραφείο προστασίας πληροφοριοδοτών, μια κίνηση που έχει προκαλέσει σφοδρές αντιδράσεις και έχει τεθεί υπό εντατική παρακολούθηση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Επιπλέον, άλλαξε τον τρόπο με τον οποίο το κράτος χειρίζεται τους μάρτυρες κατηγορίας και αποδυνάμωσε τους ποινικούς κώδικες για οικονομικά εγκλήματα. Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι το παλαιό γραφείο πληροφοριοδοτών είχε πολιτικοποιηθεί και καταχραστεί. Παράλληλα, η διοίκηση Φίτσο έχει αναδιαμορφώσει τον δημόσιο ραδιοτηλεοπτικό φορέα και έχει προωθήσει συνταγματικές αλλαγές που διεκδικούν εθνική κυριαρχία έναντι ορισμένων νόμων της ΕΕ, θέτοντας τη χώρα υπό αυξημένο έλεγχο των Βρυξελλών.
Η φωνή της αντιπολίτευσης και οι αντιδράσεις
Οι διαδηλωτές, που κατέκλυσαν την κεντρική πλατεία της Μπρατισλάβα και οκτώ άλλες πόλεις, εξέφρασαν την έντονη δυσαρέσκειά τους. Ο Μίχαλ Σιμέτσκα, ηγέτης του μεγαλύτερου κόμματος της αντιπολίτευσης «Προοδευτική Σλοβακία», δήλωσε χαρακτηριστικά στο πλήθος ότι «πήραν ένα αλυσοπρίονο στο κράτος δικαίου», σύμφωνα με ζωντανή μετάδοση στο διαδίκτυο. Οι πολίτες κρατούσαν σλοβακικές και ευρωπαϊκές σημαίες, φωνάζοντας συνθήματα όπως «Η κυβέρνηση του Φίτσο βοηθά τη Μαφία» και «Φτάνει πια ο Φίτσο». Οι διαμαρτυρίες αυτές αποτελούν άμεση απάντηση στις νομοθετικές πρωτοβουλίες που, όπως υποστηρίζει η αντιπολίτευση, αποδυναμώνουν τους θεσμούς και θέτουν σε κίνδυνο την ανεξαρτησία της δικαιοσύνης.
Οι επιπτώσεις στις σχέσεις με την ΕΕ
Οι κινήσεις της κυβέρνησης Φίτσο, ιδίως αυτές που αφορούν την ενίσχυση της εθνικής κυριαρχίας έναντι των νόμων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έχουν προκαλέσει έντονη ανησυχία στις Βρυξέλλες. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει ήδη ξεκινήσει ενδελεχή εξέταση των αλλαγών, εκφράζοντας φόβους για υποχώρηση του κράτους δικαίου στη Σλοβακία. Η αποδυνάμωση των μηχανισμών ελέγχου και η αναθεώρηση των ποινικών κωδίκων για οικονομικά εγκλήματα θεωρούνται από πολλούς ως οπισθοδρόμηση για μια χώρα μέλος της ΕΕ.
Νομικοί κύκλοι και αναλυτές στις Βρυξέλλες εκφράζουν σοβαρές ανησυχίες για την πορεία της Σλοβακίας, επισημαίνοντας ότι οι συχνές αλλαγές στο δικαστικό σύστημα και η αποδυνάμωση των ελεγκτικών μηχανισμών ενδέχεται να έχουν μακροπρόθεσμες επιπτώσεις στην εμπιστοσύνη των επενδυτών και στην εικόνα της χώρας εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η επίσημη εποπτεία από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπογραμμίζει το βάρος των αποφάσεων της κυβέρνησης Φίτσο.
Η επόμενη μέρα και οι προηγούμενες διαδηλώσεις
Η κυβέρνηση του Ρόμπερτ Φίτσο έχει αντιμετωπίσει πολλές μεγάλες διαδηλώσεις από τότε που ανέλαβε την εξουσία το 2023. Η χθεσινή συγκέντρωση ήταν μία από τις μεγαλύτερες μετά τον Φεβρουάριο του 2025, όταν δεκάδες χιλιάδες πολίτες διαδήλωσαν κατά μιας αλλαγής στην εξωτερική πολιτική της χώρας, η οποία, σύμφωνα με τους επικριτές, την φέρνει πιο κοντά στη Ρωσία. Η συνέχεια των διαδηλώσεων υποδηλώνει μια βαθιά ριζωμένη δυσαρέσκεια στην σλοβακική κοινωνία απέναντι στις κυβερνητικές πολιτικές, οι οποίες αμφισβητούνται τόσο στο εσωτερικό όσο και από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς.