- Χιλιάδες διαδηλωτές στο Νόβι Παζάρ καταγγέλλουν κυβερνητικές παρεμβάσεις στην παιδεία.
- Τουλάχιστον 200 φοιτητές έχασαν την ιδιότητά τους και 30 καθηγητές απολύθηκαν.
- Η κινητοποίηση συνδέεται με τη δυσαρέσκεια για την τραγωδία στο Νόβι Σαντ.
- Οι διαδηλωτές ζητούν παραίτηση της διοίκησης και ακαδημαϊκή ανεξαρτησία.
Χιλιάδες ακτιβιστές και φοιτητές από όλη τη χώρα συγκεντρώθηκαν την Κυριακή στο Νόβι Παζάρ της Σερβίας, διαμαρτυρόμενοι για τις ασφυκτικές κυβερνητικές πιέσεις στα κρατικά πανεπιστήμια. Η κινητοποίηση αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου κύματος οργής που ξέσπασε μετά την πολύνεκρη κατάρρευση της στέγης στον σιδηροδρομικό σταθμό του Νόβι Σαντ, με τους διαδηλωτές να καταγγέλλουν την εκδικητική ανάκληση της φοιτητικής ιδιότητας σε όσους συμμετείχαν στις κινητοποιήσεις.
Αυτή η νέα εστία έντασης στο νοτιοδυτικό τμήμα της χώρας έρχεται ως άμεση συνέχεια της κοινωνικής αναταραχής που πυροδότησε η τραγωδία του Νόβι Σαντ, όπου 16 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους. Το παρασκήνιο της υπόθεσης αποκαλύπτει μια βαθιά ρήξη μεταξύ της ακαδημαϊκής κοινότητας και της κρατικής διοίκησης, καθώς οι φοιτητές του Νόβι Παζάρ ταυτίστηκαν με το εθνικό κίνημα ζητώντας απόδοση ευθυνών και διαφάνεια. Η δυναμική της διαμαρτυρίας ενισχύθηκε από το γεγονός ότι οι συγκεκριμένοι νέοι είχαν περπατήσει επί μέρες για να συμμετάσχουν στις κεντρικές εκδηλώσεις μνήμης την 1η Νοεμβρίου, κερδίζοντας τη συμπαράσταση ολόκληρης της χώρας.
Η καταστολή στα πανεπιστήμια και οι απολύσεις καθηγητών
Σύμφωνα με όσα μεταδίδει το Reuters, η διοίκηση του πανεπιστημίου προχώρησε σε δραστικά μέτρα καταστολής, ανακαλώντας την τακτική φοιτητική ιδιότητα από όσους απουσίαζαν λόγω των διαδηλώσεων. Παράλληλα, καταγγέλλεται η απόλυση δεκάδων διδασκόντων, γεγονός που προκάλεσε την άμεση αντίδραση ακτιβιστών από πόλεις όπως η Γιαγκόντινα. Οι διαδηλωτές υποστηρίζουν ότι τουλάχιστον 200 φοιτητές έχασαν το καθεστώς τους και 30 καθηγητές απομακρύνθηκαν από τις θέσεις τους, σε μια προσπάθεια της κυβέρνησης να κάμψει το ηθικό του κινήματος.
Οι συγκεντρωμένοι στο Νόβι Παζάρ, μια πόλη με πλειοψηφία Βόσνιων Μουσουλμάνων, έστειλαν ένα σαφές μήνυμα ενότητας, τονίζοντας ότι ο αγώνας για την επιβίωση του πανεπιστημίου και την ανεξαρτησία της γνώσης αφορά ολόκληρη τη Σερβία. Οι βασικές διεκδικήσεις περιλαμβάνουν την παραίτηση του διοικητικού συμβουλίου του ιδρύματος και τη διεξαγωγή εκλογών για την ανάδειξη νέου πρύτανη, με στόχο τη δημιουργία μιας μεταβατικής διοίκησης που θα εγγυάται την ακαδημαϊκή ελευθερία.
Πολιτικές κατηγορίες και η στάση του Βούτσιτς
Το κίνημα διαμαρτυρίας, στο οποίο πρωτοστατούν φοιτητές και μέλη της αντιπολίτευσης, στρέφει τα βέλη του απευθείας προς τον Πρόεδρο Αλεξάνταρ Βούτσιτς και το κυβερνών κόμμα. Οι κατηγορίες αφορούν την καλλιέργεια της διαφθοράς, τον νεποτισμό στις δημόσιες υπηρεσίες και τους περιορισμούς στην ελευθερία των μέσων ενημέρωσης. Αν και η κυβέρνηση αρνείται κατηγορηματικά αυτούς τους ισχυρισμούς, η ένταση στις πανεπιστημιουπόλεις υποδηλώνει μια βαθύτερη κρίση εμπιστοσύνης προς τους θεσμούς.
Πολιτικοί αναλυτές επισημαίνουν ότι η στοχοποίηση των πανεπιστημίων αποτελεί μια στρατηγική υψηλού ρίσκου για την κυβέρνηση, καθώς η ακαδημαϊκή κοινότητα ιστορικά αποτελεί τον πυρήνα των κοινωνικών αλλαγών στη Σερβία. Η αγορά και οι διεθνείς παρατηρητές φαίνεται να προεξοφλούν μια περαιτέρω κλιμάκωση, ειδικά αν οι κυρώσεις κατά των φοιτητών δεν ανακληθούν άμεσα, προκαλώντας αλυσιδωτές αντιδράσεις και σε άλλες μεγάλες πόλεις της χώρας.
Το δημογραφικό προφίλ και η σημασία του Νόβι Παζάρ
Το Νόβι Παζάρ αποτελεί τη νεότερη δημογραφικά πόλη της Σερβίας, με το 60% του πληθυσμού να είναι κάτω των 30 ετών. Παρά την ιδιαίτερη εθνοτική του σύνθεση, η περιοχή έχει διατηρήσει την κοινωνική ειρήνη για δεκαετίες, αποφεύγοντας τις συγκρούσεις που χαρακτήρισαν άλλα μέρη των Βαλκανίων. Η τωρινή κινητοποίηση, ωστόσο, δείχνει ότι οι νέοι της περιοχής είναι πλέον διατεθειμένοι να βγουν μπροστά για ζητήματα δημοκρατίας και δικαιοσύνης, ξεπερνώντας τοπικούς ή θρησκευτικούς διαχωρισμούς.
Η επόμενη μέρα των κινητοποιήσεων
Η στάση των αρχών τις επόμενες ημέρες θα κρίνει αν η ένταση θα εκτονωθεί ή αν θα οδηγήσει σε γενικευμένη φοιτητική απεργία. Οι διαδηλωτές παραμένουν σε ετοιμότητα, διαμηνύοντας ότι δεν θα επιστρέψουν στα αμφιθέατρα αν δεν αποκατασταθούν οι διωχθέντες συνάδελφοί τους. Η διεθνής κοινότητα παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις, καθώς ο σεβασμός στην αυτονομία των πανεπιστημίων αποτελεί κρίσιμο δείκτη για την πορεία της χώρας προς τα ευρωπαϊκά πρότυπα διακυβέρνησης.
Οδηγός προστασίας ακαδημαϊκών δικαιωμάτων
- Ενημερωθείτε για τον εσωτερικό κανονισμό του πανεπιστημίου σχετικά με τις απουσίες και τις κινητοποιήσεις.
- Κρατήστε αρχείο από κάθε επίσημη επικοινωνία ή έγγραφο που αφορά την αλλαγή του φοιτητικού σας καθεστώτος.
- Απευθυνθείτε σε νομικές οργανώσεις που εξειδικεύονται στην προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της ελευθερίας του λόγου.
- Συμμετέχετε σε συλλογικές δράσεις, καθώς η μαζικότητα προσφέρει μεγαλύτερη προστασία έναντι μεμονωμένων διώξεων.
