- Ισοπαλία Βεντούρα και Γκουβέια ε Μέλο σε δημοσκόπηση για την προεδρία της Πορτογαλίας.
- Οι εκλογές θα διεξαχθούν στις 18 Ιανουαρίου, με πιθανό δεύτερο γύρο στις 8 Φεβρουαρίου.
- Ο Βεντούρα, ηγέτης του ακροδεξιού Chega, επιδιώκει να εδραιώσει το κόμμα του.
- Ο Γκουβέια ε Μέλο αναδείχθηκε σε εθνική προσωπικότητα από την εκστρατεία εμβολιασμού COVID-19.
- Η προεδρία, αν και τελετουργική, έχει κρίσιμο ρόλο στο πολιτικό σύστημα της χώρας.
Σε μια δημοσκόπηση που δημοσιεύτηκε την Παρασκευή, ο ακροδεξιός ηγέτης Αντρέ Βεντούρα και ο ανεξάρτητος πρώην ναύαρχος Ενρίκε Γκουβέια ε Μέλο εμφανίζονται να βρίσκονται ισόπαλοι στην πρόθεση ψήφου για τις προεδρικές εκλογές της Πορτογαλίας τον Ιανουάριο. Η αναμέτρηση αυτή, με 18% για κάθε υποψήφιο, προμηνύει σχεδόν βέβαιο δεύτερο γύρο στις 8 Φεβρουαρίου, καθώς κανένας υποψήφιος δεν αναμένεται να κερδίσει απόλυτη πλειοψηφία στον πρώτο γύρο στις 18 Ιανουαρίου.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται να υπογραμμίσει την αυξανόμενη επιρροή της ακροδεξιάς στην Πορτογαλία, καθώς το κόμμα Chega του Βεντούρα αναδείχθηκε δεύτερο μεγαλύτερο στο κοινοβούλιο στις γενικές εκλογές του Μαΐου, ξεπερνώντας τους Σοσιαλιστές. Η προεδρία, αν και σε μεγάλο βαθμό τελετουργική, διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στη γεφύρωση του κατακερματισμένου πολιτικού τοπίου της χώρας και διαθέτει την εξουσία να διαλύσει το κοινοβούλιο και να αποπέμψει την κυβέρνηση.
Η Δημοσκόπηση και οι Βασικοί Υποψήφιοι
Όπως μεταδίδει το Reuters, μια δημοσκόπηση της ICS/ISCTE για την Expresso, η οποία διεξήχθη από 7 έως 17 Νοεμβρίου σε 807 άτομα με περιθώριο λάθους 3,5%, έδειξε τον Αντρέ Βεντούρα και τον ανεξάρτητο υποψήφιο Ενρίκε Γκουβέια ε Μέλο ισόπαλους με 18% υποστήριξη. Ο πρώην ηγέτης των Σοσιαλδημοκρατών, Λουίς Μάρκες Μέντες, ακολουθεί με 16%, ενώ ο πρώην ηγέτης των Σοσιαλιστών, Αντόνιο Ζοζέ Σεγκούρο, συγκεντρώνει 10%. Αυτά τα αποτελέσματα καθιστούν σχεδόν βέβαιο έναν δεύτερο γύρο, καθώς κανένας υποψήφιος δεν αναμένεται να κερδίσει απόλυτη πλειοψηφία στον πρώτο γύρο των εκλογών.
Η Άνοδος της Ακροδεξιάς και οι Στόχοι του Βεντούρα
Η ισχυρή παρουσία του Βεντούρα αντικατοπτρίζει την ταχεία άνοδο του ακροδεξιού κόμματος Chega, το οποίο ιδρύθηκε το 2019 και αποτελεί πλέον το δεύτερο μεγαλύτερο κόμμα στο πορτογαλικό κοινοβούλιο, έχοντας ξεπεράσει τους Σοσιαλιστές στις γενικές εκλογές του Μαΐου. Ο 42χρονος πρώην αθλητικός σχολιαστής και καθηγητής νομικής έχει υποστηρίξει ότι η μεταμόρφωση της χώρας θα μπορούσε να επιτευχθεί ευκολότερα μέσω της προεδρίας παρά μέσω των νομοθετικών εκλογών. Έχει δεσμευτεί να είναι ένας «παρεμβατικός παράγοντας» εάν κερδίσει, υποσχόμενος να καταπολεμήσει τη διαφθορά μεταξύ των κυρίαρχων κομμάτων που κυβερνούν επί πέντε δεκαετίες. Ωστόσο, αντιμετωπίζει κριτική για δηλώσεις που θεωρούνται ρατσιστικές προς την κοινότητα των Ρομά και τους μετανάστες από τη Νότια Ασία.
Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές είναι η πιθανή αδυναμία του Βεντούρα να κερδίσει σε έναν δεύτερο γύρο, παρά την ισχυρή του παρουσία στον πρώτο, κάτι που υποδηλώνει υψηλό επίπεδο απόρριψης πέρα από την εκλογική βάση του κόμματός του. Ο πολιτικός επιστήμονας του Πανεπιστημίου της Λισαβόνας, Αντελίνο Μάλτεζ, επισημαίνει ότι ο Βεντούρα επιδιώκει να εδραιώσει το κόμμα του στη χώρα μέσω αυτής της προεκλογικής εκστρατείας, αναγνωρίζοντας ωστόσο ότι η νίκη στον δεύτερο γύρο είναι μάλλον απίθανη.
Ο Ανεξάρτητος Υποψήφιος και ο Ρόλος του
Ο Ενρίκε Γκουβέια ε Μέλο, 65 ετών, αναδείχθηκε σε εθνική προσωπικότητα το 2021 ως συντονιστής της εκστρατείας εμβολιασμού COVID-19 της Πορτογαλίας. Τοποθετώντας τον εαυτό του μεταξύ σοσιαλισμού και σοσιαλδημοκρατίας, έχει επιμείνει ότι είναι ο μόνος πραγματικά ανεξάρτητος υποψήφιος. Η υποψηφιότητά του προσφέρει μια εναλλακτική επιλογή στους ψηφοφόρους που αναζητούν μια νέα προσέγγιση στην πολιτική σκηνή της χώρας, μακριά από τα παραδοσιακά κόμματα.
Η Επόμενη Μέρα των Εκλογών
Με τον πρώτο γύρο να αναμένεται στις 18 Ιανουαρίου και έναν δεύτερο γύρο σχεδόν βέβαιο για τις 8 Φεβρουαρίου, η Πορτογαλία εισέρχεται σε μια περίοδο έντονης πολιτικής αντιπαράθεσης. Η προεδρία, αν και κυρίως τελετουργική, έχει τη δύναμη να διαλύσει το κοινοβούλιο και να αποπέμψει την κυβέρνηση, καθιστώντας την εκλογή της κρίσιμη για τη σταθερότητα του πολιτικού συστήματος της χώρας. Η τελική έκβαση θα καθορίσει όχι μόνο τον επόμενο Πρόεδρο, αλλά και τον τόνο της πολιτικής συζήτησης για τα επόμενα χρόνια.