- Η Πολωνία κατηγορεί την Ουγγαρία για στενές σχέσεις με τη Ρωσία, προκαλώντας νέες εντάσεις στην ΕΕ.
- Βασικός λόγος έντασης είναι η παροχή ασύλου από την Ουγγαρία σε πρώην Πολωνούς αξιωματούχους που αντιμετωπίζουν κατηγορίες.
- Η Ουγγαρία μπλοκάρει κονδύλια της ΕΕ για την Πολωνία, τα οποία προορίζονται για την υποστήριξη της Ουκρανίας.
- Οι ενέργειες της Ουγγαρίας θεωρούνται παραβίαση της συμφωνίας του Ευρωπαϊκού Εντάλματος Σύλληψης.
- Η διαμάχη αναδεικνύει τις βαθιές ρωγμές στην ενότητα και τη συνοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Ο Πολωνός υπουργός Δικαιοσύνης, Βάλντεμαρ Ζούρεκ, κατηγόρησε την Πέμπτη την κυβέρνηση της Ουγγαρίας ότι βρίσκεται πιο κοντά στη Μόσχα παρά στις Βρυξέλλες, ανανεώνοντας τη διαμάχη μεταξύ των δύο κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η Βουδαπέστη χαρακτήρισε τις δηλώσεις ως αδικαιολόγητη πρόκληση, ενώ ο Ζούρεκ εξέφρασε την ανησυχία του για την υποστήριξη της Ουγγαρίας προς τη Ρωσία και την παροχή ασύλου σε πρώην Πολωνούς αξιωματούχους που αντιμετωπίζουν κατηγορίες.
Αυτή η ένταση μεταξύ Πολωνίας και Ουγγαρίας δεν είναι νέα, αλλά αποτελεί συνέχεια μιας μακροχρόνιας διαφωνίας που έχει τις ρίζες της σε διαφορετικές προσεγγίσεις στην εξωτερική πολιτική και την εσωτερική δικαιοσύνη, ειδικά όσον αφορά τις σχέσεις με τη Ρωσία και την υποστήριξη προς την Ουκρανία. Η παρούσα διαμάχη αναδεικνύει τις βαθιές ρωγμές στο εσωτερικό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς δύο κράτη μέλη αμφισβητούν ανοιχτά τις δεσμεύσεις και την ευθυγράμμιση του άλλου με τις κοινές ευρωπαϊκές αξίες.
Οι κατηγορίες της Πολωνίας και η απάντηση της Ουγγαρίας
Όπως μεταδίδει το Reuters, ο Πολωνός υπουργός Δικαιοσύνης, Βάλντεμαρ Ζούρεκ, εξέφρασε την έντονη απογοήτευσή του με τη Βουδαπέστη, υποστηρίζοντας ότι η ηγεσία της Ουγγαρίας είναι πιο κοντά στη Μόσχα παρά στην ηγεσία της ΕΕ. Αυτή η δήλωση έγινε την Πέμπτη σε συνέντευξη, όπου ο Ζούρεκ αναφέρθηκε σε δύο πρώην Πολωνούς αξιωματούχους που κατηγορούνται για κατάχρηση κεφαλαίων και στους οποίους η Ουγγαρία παρέχει προστασία.
Ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν είχε συνομιλίες με τον Πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, ενώ η Ουγγαρία μπλοκάρει κονδύλια για την Πολωνία που προορίζονται για την υποστήριξη της Ουκρανίας κατά της ρωσικής εισβολής. Ο Ζούρεκ δήλωσε με μεγάλη λύπη και ανησυχία ότι ο Όρμπαν «θέλει να ανατινάξει την ΕΕ εκ των έσω» και ότι οι φιλορωσικές του πολιτικές είναι «εντελώς απαράδεκτες» για την πλειοψηφία των πολιτών της ΕΕ. Από την πλευρά της, η Βουδαπέστη, μέσω του πρωθυπουργού Βίκτορ Όρμπαν, κατηγόρησε την Πολωνία για άδικες και προκλητικές παρατηρήσεις σχετικά με τους δεσμούς της με τη Μόσχα, υποστηρίζοντας ότι εξυπηρετούν το εθνικό συμφέρον της Ουγγαρίας και ότι οι κυρώσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά της Ρωσίας είναι αυτοκαταστροφικές.
Το ζήτημα των Πολωνών αξιωματούχων και το Ευρωπαϊκό Ένταλμα Σύλληψης
Το επίκεντρο της διαμάχης περιλαμβάνει την περίπτωση του πρώην Πολωνού υπουργού Δικαιοσύνης, Ζμπίγκνιου Ζιόμπρο, ο οποίος αντιμετωπίζει 26 κατηγορίες, συμπεριλαμβανομένης της ηγεσίας οργανωμένης εγκληματικής ομάδας. Ο Ζιόμπρο βρίσκεται στην Ουγγαρία και ενδέχεται να ζητήσει άσυλο, ακολουθώντας το παράδειγμα του πρώην αναπληρωτή του, Μάρτσιν Ρομανόφσκι, ο οποίος αντιμετωπίζει παρόμοιες κατηγορίες. Και οι δύο άνδρες αρνούνται να επιστρέψουν στην Πολωνία, ισχυριζόμενοι ότι δεν θα έχουν δίκαιη δίκη υπό την κυβέρνηση Τουσκ, η οποία απορρίπτει τις κατηγορίες, τονίζοντας την ανεξαρτησία του δικαστικού της συστήματος. Ο Όρμπαν συναντήθηκε με τον Ζιόμπρο στη Βουδαπέστη τον Οκτώβριο, χαρακτηρίζοντας τις κατηγορίες ως «πολιτικό κυνήγι μαγισσών» από τη Βαρσοβία. Ένα πολωνικό δικαστήριο θα αποφασίσει τις επόμενες εβδομάδες εάν θα εκδώσει Ευρωπαϊκό Ένταλμα Σύλληψης (EAW) για τον Ζιόμπρο.
Νομικοί κύκλοι στις Βρυξέλλες επισημαίνουν ότι η παροχή ασύλου από ένα κράτος μέλος της ΕΕ σε πολίτες άλλου κράτους μέλους, οι οποίοι καταζητούνται με Ευρωπαϊκό Ένταλμα Σύλληψης, αποτελεί σοβαρή παραβίαση των θεμελιωδών αρχών της αμοιβαίας εμπιστοσύνης και της συνεργασίας εντός του μπλοκ. Αυτή η κατάσταση δημιουργεί ένα επικίνδυνο προηγούμενο που μπορεί να υπονομεύσει την αποτελεσματικότητα του συστήματος δικαιοσύνης της ΕΕ και να ενισχύσει τις εθνικιστικές τάσεις.
Οι επιπτώσεις στην ενότητα της ΕΕ
Ο Ζούρεκ υπογράμμισε ότι το EAW είναι μια συμφωνία μεταξύ όλων των χωρών της ΕΕ, η οποία βασίζεται στον σεβασμό και την εμπιστοσύνη στα εθνικά δικαστικά συστήματα. Θεωρεί ότι η απόφαση της Ουγγαρίας να χορηγήσει άσυλο στον κ. Ρομανόφσκι παραβιάζει αυτή τη συμφωνία. Όπως τόνισε και σε πρόσφατες δηλώσεις του, η Ευρώπη χρειάζεται βαθύτερη ολοκλήρωση, ειδικά σε μια εποχή που οι γεωπολιτικές ισορροπίες αλλάζουν δραματικά. Η Πολωνία ενδέχεται να αναγκαστεί να αναδείξει αυτή την «αφύσικη κατάσταση» στο ευρωπαϊκό φόρουμ, όπου η Ουγγαρία φέρεται να παραβιάζει τους κανόνες του EAW μέσω της παροχής ασύλου.
Η επόμενη μέρα στις σχέσεις Πολωνίας-Ουγγαρίας
Η απόφαση του πολωνικού δικαστηρίου για το Ευρωπαϊκό Ένταλμα Σύλληψης του Ζιόμπρο τις επόμενες εβδομάδες θα είναι καθοριστική για την περαιτέρω εξέλιξη των σχέσεων μεταξύ Βαρσοβίας και Βουδαπέστης. Η Ουγγαρία, η οποία πρόσφατα διέψευσε δημοσιεύματα για σχέδια αλλαγής του πολιτεύματος, βρίσκεται στο επίκεντρο της κριτικής για την ενεργειακή της πολιτική και τους δεσμούς της με τη Ρωσία. Η κυβέρνηση Όρμπαν, παρά τις πιέσεις, διατηρεί μια διαφορετική στάση σε κρίσιμα ευρωπαϊκά ζητήματα, γεγονός που εγείρει ερωτήματα για την ενότητα και τη συνοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης σε μια περίοδο γεωπολιτικών προκλήσεων.
