- Ο Ζελένσκι ζητά συνάντηση κορυφής με τον πρόεδρο των ΗΠΑ για το εδαφικό.
- Ολοκληρώθηκε το προσχέδιο του ειρηνευτικού πλαισίου 20 σημείων στο Μαϊάμι.
- Η Ουκρανία προτείνει πάγωμα του πολέμου στις τρέχουσες γραμμές του μετώπου.
- Προβλέπεται διατήρηση στρατού 800.000 ανδρών με διεθνείς εγγυήσεις ασφαλείας.
- Εξετάζεται η δημιουργία αποστρατιωτικοποιημένων και ελεύθερων οικονομικών ζωνών.
Ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι απηύθυνε επίσημο κάλεσμα για κατ’ ιδίαν συνάντηση με τον πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, με στόχο τη διευθέτηση των πλέον ακανθωδών ζητημάτων της ειρηνευτικής διαδικασίας, όπως ο έλεγχος των εδαφών. Σύμφωνα με το Reuters, οι δύο πλευρές βρίσκονται κοντά στην οριστικοποίηση ενός πλαισίου 20 σημείων που θα αποτελέσει το θεμελιώδες πολιτικό έγγραφο για τον τερματισμό του πολέμου.
| Σημείο Διαπραγμάτευσης | Πρόταση Ουκρανίας / ΗΠΑ | Απαίτηση Ρωσίας |
|---|---|---|
Σημείο Διαπραγμάτευσης Εδαφικό Καθεστώς | Πρόταση Ουκρανίας / ΗΠΑ Παραμονή στις τρέχουσες γραμμές μετώπου | Απαίτηση Ρωσίας Πλήρης αποχώρηση από το Ντονέτσκ |
Σημείο Διαπραγμάτευσης Στρατιωτική Ισχύς | Πρόταση Ουκρανίας / ΗΠΑ Διατήρηση 800.000 στρατιωτών | Απαίτηση Ρωσίας Δραστικοί περιορισμοί στις δυνάμεις |
Σημείο Διαπραγμάτευσης Εγγυήσεις Ασφαλείας | Πρόταση Ουκρανίας / ΗΠΑ Συμμαχία των Προθύμων & Μηχανισμοί Ελέγχου | Απαίτηση Ρωσίας Ουδετερότητα & Αποχή από Συμμαχίες |
Σημείο Διαπραγμάτευσης Πυρηνικός Σταθμός Ζαπορίζια | Πρόταση Ουκρανίας / ΗΠΑ Δημιουργία ελεύθερης οικονομικής ζώνης | Απαίτηση Ρωσίας Πλήρης ρωσικός έλεγχος |
Αυτή η διπλωματική κινητικότητα αποτελεί τη συνέχεια μιας σειράς εντατικών επαφών που ξεκίνησαν με το βελτιωμένο ειρηνευτικό σχέδιο, καθώς η αρχική πρόταση είχε θεωρηθεί στο παρελθόν υπερβολικά ευνοϊκή για τις απαιτήσεις της Μόσχας. Η μετάβαση από το αρχικό προσχέδιο των 28 σημείων σε ένα πιο συμπυκνωμένο πλαίσιο 20 σημείων υποδηλώνει μια προσπάθεια για πιο ρεαλιστικές και εφαρμόσιμες λύσεις στο πεδίο της διεθνούς διπλωματίας, με το Κίεβο να επιδιώκει πλέον τη θωράκιση της εδαφικής του ακεραιότητας μέσω απευθείας διαλόγου στην κορυφή της ιεραρχίας.
Το εδαφικό «αγκάθι» και η πρόταση για το status quo
Ο Ζελένσκι ξεκαθάρισε στις δηλώσεις του ότι η πρόταση του Κιέβου είναι η παύση των εχθροπραξιών στις τρέχουσες γραμμές του μετώπου, παραμένοντας στις θέσεις που κατέχουν σήμερα οι δυνάμεις του. Ωστόσο, η Μόσχα επιμένει στην πλήρη απόσυρση των ουκρανικών στρατευμάτων από ολόκληρη την περιοχή του Ντονέτσκ, γεγονός που παραμένει το κύριο εμπόδιο στις συνομιλίες μέχρι στιγμής. Ο Ουκρανός πρόεδρος υπογράμμισε ότι τέτοιας κλίμακας εδαφικά ερωτήματα δεν μπορούν να επιλυθούν σε επίπεδο αντιπροσωπειών, αλλά απαιτούν απευθείας διαβούλευση των ηγετών.
Εγγυήσεις ασφαλείας και ο ρόλος της «Συμμαχίας των Προθύμων»
Στο επίκεντρο του νέου εγγράφου βρίσκεται η διατήρηση της ουκρανικής στρατιωτικής ισχύος στο τρέχον επίπεδο των 800.000 ανδρών, συνοδευόμενη από ισχυρές εγγυήσεις ασφαλείας από τους συμμάχους. Ο Ζελένσκι έκανε λόγο για μια «Συμμαχία των Προθύμων» (Coalition of the Willing), η οποία θα υποστηρίζει μια ισχυρή Ουκρανία μέσω ενός μηχανισμού παρακολούθησης της ειρήνης. Οι διαπραγματεύσεις φαίνεται να βρίσκονται πλέον κοντά σε πραγματικό αποτέλεσμα, καθώς το νέο πλαίσιο περιλαμβάνει συγκεκριμένα πρωτόκολλα για την αντίδραση σε τυχόν ανανέωση της ρωσικής επιθετικότητας.
Διπλωματικοί κύκλοι επισημαίνουν ότι η επιμονή του Κιέβου για συνάντηση σε επίπεδο ηγετών αντικατοπτρίζει την πεποίθηση ότι μόνο μια δεσμευτική συμφωνία με τον Λευκό Οίκο μπορεί να προσφέρει τις απαραίτητες εγγυήσεις. Αναλυτές υπογραμμίζουν ότι η προσπάθεια της Ουάσιγκτον να βρει έναν συμβιβασμό μέσω αποστρατιωτικοποιημένων ζωνών ή ελεύθερων οικονομικών περιοχών ίσως αποτελέσει τη «χρυσή τομή» για την υπέρβαση του αδιεξόδου, αν και η ρωσική πλευρά δεν έχει ακόμη ανοίξει τα χαρτιά της για το νέο προσχέδιο.
Η επόμενη μέρα και οι ειδικές οικονομικές ζώνες
Ένα από τα πλέον σύνθετα σημεία παραμένει το καθεστώς του πυρηνικού σταθμού της Ζαπορίζια, του μεγαλύτερου στην Ευρώπη. Ο Ζελένσκι πρότεινε τη δημιουργία μιας μικρής οικονομικής ζώνης στην περιοχή, η οποία σήμερα βρίσκεται υπό ρωσικό στρατιωτικό έλεγχο. Σε περίπτωση που δεν υπάρξει συμφωνία για την παραμονή στις τρέχουσες θέσεις, ο Ουκρανός ηγέτης προειδοποίησε ότι υπάρχουν δύο δρόμοι: είτε η συνέχιση του πολέμου, είτε η λήψη αποφάσεων για δυνητικές οικονομικές ζώνες σε ευρύτερη κλίμακα. Το νέο πλαίσιο των 20 σημείων αναμένεται να μελετηθεί από τη Μόσχα πριν καθοριστούν τα επόμενα διπλωματικά βήματα.