- Το γραφείο ανθρωπίνων δικαιωμάτων του ΟΗΕ βρίσκεται σε «λειτουργία επιβίωσης» λόγω περικοπών χρηματοδότησης.
- Οι πόροι του οργανισμού και των grassroots οργανώσεων έχουν μειωθεί δραστικά.
- Οι παραβιάσεις δικαιωμάτων και οι ανάγκες σε περιοχές συγκρούσεων αυξάνονται ραγδαία.
- Η κατάσταση δημιουργεί ένα κρίσιμο χάσμα μεταξύ απαιτήσεων και διαθέσιμων μέσων.
- Αναλυτές εκφράζουν ανησυχία για τη διάβρωση της διεθνούς προστασίας ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Το γραφείο ανθρωπίνων δικαιωμάτων του ΟΗΕ βρίσκεται σε «λειτουργία επιβίωσης» λόγω των σημαντικών περικοπών χρηματοδότησης από παγκόσμιους δωρητές, όπως δήλωσε την Τετάρτη ο επικεφαλής του οργανισμού. Η κατάσταση αυτή έρχεται σε μια περίοδο όπου οι παραβιάσεις των δικαιωμάτων και οι ανάγκες σε περιοχές που πλήττονται από συγκρούσεις αυξάνονται ραγδαία, σύμφωνα με το Reuters.
Αυτή η εξέλιξη έρχεται ως συνέχεια μιας ευρύτερης τάσης μείωσης της διεθνούς χρηματοδότησης για ανθρωπιστικούς και αναπτυξιακούς σκοπούς, η οποία έχει ήδη επηρεάσει κρίσιμους τομείς. Το παρασκήνιο της υπόθεσης υπογραμμίζει την αυξανόμενη πίεση που δέχονται οι διεθνείς οργανισμοί να διαχειριστούν περισσότερες κρίσεις με λιγότερους πόρους, δημιουργώντας ένα δυσοίωνο κλίμα για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων παγκοσμίως.
Η δήλωση του Ύπατου Αρμοστή και οι επιπτώσεις
Ο Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τα ανθρώπινα δικαιώματα (OHCHR) δήλωσε χαρακτηριστικά στους δημοσιογράφους ότι «οι πόροι μας έχουν περικοπεί δραστικά, μαζί με τη χρηματοδότηση για οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων – συμπεριλαμβανομένων αυτών σε τοπικό επίπεδο – σε όλο τον κόσμο. Βρισκόμαστε σε λειτουργία επιβίωσης». Αυτή η δήλωση υπογραμμίζει το κρίσιμο σημείο καμπής στο οποίο έχει φτάσει η ικανότητα του Οργανισμού να ανταποκριθεί στις εντολές του, καθώς οι περικοπές επηρεάζουν άμεσα την παροχή βοήθειας και την παρακολούθηση παραβιάσεων.
Αυξανόμενες ανάγκες και μειωμένοι πόροι
Την ίδια στιγμή που η χρηματοδότηση μειώνεται, οι ανάγκες σε περιοχές συγκρούσεων και οι παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων συνεχίζουν να αυξάνονται. Αυτό δημιουργεί ένα τεράστιο χάσμα μεταξύ των απαιτήσεων και των διαθέσιμων μέσων. Πρόσφατες αναφορές του ΟΗΕ έχουν επισημάνει την επιδείνωση της κατάστασης σε διάφορες περιοχές, όπως η Μιανμάρ, όπου ο ΟΗΕ προειδοποιεί για επιτήρηση ψηφοφόρων ενόψει των εκλογών (Ο ΟΗΕ προειδοποιεί για επιτήρηση ψηφοφόρων ενόψει των εκλογών στη Μιανμάρ), και ο Λίβανος, όπου έχουν καταγραφεί θάνατοι αμάχων από πλήγματα (ΟΗΕ: Τουλάχιστον 127 άμαχοι νεκροί στον Λίβανο από ισραηλινά πλήγματα μετά την εκεχειρία). Η μείωση της παγκόσμιας χρηματοδότησης έχει ήδη επιβραδύνει τις επιστροφές Σύριων προσφύγων (Οι επιστροφές Σύριων προσφύγων επιβραδύνονται λόγω της μείωσης της παγκόσμιας χρηματοδότησης) και έχει οδηγήσει σε ρεκόρ πείνας στη Νιγηρία (Νιγηρία: Ρεκόρ πείνας εν μέσω επιθέσεων και περικοπών βοήθειας, 35 εκατ. σε κίνδυνο το 2026), αναδεικνύοντας την αλυσιδωτή αντίδραση των περικοπών.
Οι αντιδράσεις και τα επόμενα βήματα
Αυτό που ανησυχεί τους αναλυτές και τους υπερασπιστές των ανθρωπίνων δικαιωμάτων είναι η πιθανή διάβρωση της διεθνούς προστασίας και η αύξηση της ατιμωρησίας σε περίπτωση περαιτέρω μείωσης των πόρων. Η αγορά φαίνεται να προεξοφλεί μια περαιτέρω συρρίκνωση των ανθρωπιστικών προγραμμάτων, καθώς οι κυβερνήσεις δίνουν προτεραιότητα σε εσωτερικές ανάγκες. Το γραφείο του ΟΗΕ αναμένεται να συνεχίσει τις εκκλήσεις του προς τους δωρητές, τονίζοντας την κρισιμότητα της κατάστασης και τις άμεσες συνέπειες για εκατομμύρια ανθρώπους που εξαρτώνται από την προστασία και τη βοήθεια του οργανισμού. Η πρόσφατη μείωση της έκκλησης για βοήθεια το 2026 (ΟΗΕ: Μειώνει στο μισό την έκκληση για βοήθεια το 2026 εν μέσω κολοσσιαίων αναγκών) αποτελεί ένα σοβαρό προειδοποιητικό σημάδι για το μέλλον.
